Carlo Collodi

Carlo Collodi naprawdę nazywał się Carlo Lorenzini i urodził się we Florencji w 1826 roku. Pochodził z chłopskiej rodziny i miał dziesięcioro rodzeństwa, chociaż większość z nich zmarła w młodym wieku. Życie pisarza przypadło na burzliwym etapie dziejów jego ojczystych Włoch – aż do połowy XIX stulecia kraj ten był podzielony na mnóstwo małych państw, które dopiero na skutek kilku wojen zostały zjednoczone. W walkach owych brał również udział on sam, zaś zainteresowanie polityką nie opuszczało go aż do śmierci.

Już jako dwudziestokilkulatek założył satyryczny magazyn „Il lampione” –czasopismo szybko zostało zamknięte przez władze, jednak nie przeszkodziło to dalszej karierze jego twórcy. Został on popularnym dziennikarzem, zabierającym głos w najważniejszych sprawach włoskiego społeczeństwa. W 1856 roku opublikował powieść „In vapore” oraz zaczął korzystać z pseudonimu, pod którym jest dzisiaj znany wszystkim dzieciom– Carlo Collodi. Collodi było włoskim miastem, z którego pochodziła matka autora i gdzie on spędził wiele czasu w dzieciństwie. Owa debiutancka powieść zyskała przychylne opinie krytyki, ale dzisiaj jest mało znana – trzeba też pamiętać, że nie została ona napisana dla dzieci. Collodi dopiero w późniejszym okresie poświęci pióro młodszym czytelnikom.

Jako prawie pięćdziesięcioletni mężczyzna wydał on tomik „Racconti delle los”, zawierający przekłady francuskich bajek Charlesa Perraulta (autora „Bajek Babci Gąski”). Kilka lat później Collodi wysłał do swojego przyjaciela, właściciela rzymskiej gazety, fragment opowiastki, którą skromnie nazwał „głupstwem”. Wydawca zachwycił się opowieścią o niesfornej marionetce imieniem Pinokio – podobnie jak czytelnicy. Na łamach dziennika opublikowano w latach 1881-1882 piętnaście rozdziałów opowieści. Co interesujące – pod koniec Pinokio umiera. Jednak czytelnicy nie pozwoli, by autor odłożył pióro, a Pinokio zginął. Collodi, skłoniony przez wydawcę, dopisał kolejną część opowieści, w której bohater zostaje uratowany z szubienicy. Nowa wersja kończy się poprawą łobuzerskiego Pinokia i przemienieniem marionetki w człowieka.

Collodi zmarł w 1890 roku, zapewne nie podejrzewając, jaką karierę zrobi wymyślona przez niego marionetka z rosnącym nosem. W 1892 roku książeczkę o przygodach Pinokia przetłumaczono na język angielski. Sto lat później była ona dostępna już w 240 językach! Doczekała się też wielu ekranizacji filmowych, przeniesiona została na deski teatrów i stała się natchnieniem dla niezliczonych twórców. Pierwszy film na podstawie „Pinokia” nakręcony został już przed pierwszą wojną światową i od tego czasu powstało czternaście innych ekranizacji w samej Anglii i USA! Nową wersję przygód marionetki przygotowuje obecnie słynny reżyser Guillermo de Toro.

Carlo Collodi jako działacz i komentator polityczny znany jest tylko historykom (i to tylko specjalistom od dziejów Włoch). Mało kto sięga również po jego powieści dla dorosłych. Jednak jako autor „Pinokia” na trwale wpisał się w historię literatury! Dzieło Collodiego do dziś dnia zachwyca humorem, wyobraźnią, a także – głęboką mądrością. Dzięki owej mądrości „Pinokio” jest uwielbiany nie tylko przez najmłodszych.