„Pamiętnik z powstania warszawskiego” jest rodzajem autobiografii Mirona Białoszewskiego. W trakcie narracji autor miesza plany czasowe – współczesny (1967 rok) i ten sprzed ponad dwóch dekad. Dominuje plan drugi, opowiadający o tytułowym powstaniu z 1944 roku.
Utwór rozpoczyna się opisem 1 sierpnia 1944 roku. Miron udaje się kupić chleb i przygląda się nadzwyczajnemu wzburzeniu, w jakim jest ludność miasta. Wreszcie dochodzi godzina 17 i rozpoczyna się zryw. Autor opisuje pierwsze dni powstania, budowanie barykad, kompletowanie uzbrojenie przez wojskowych. Sam nie należy do oddziałów zbrojnych, więc dzieli czas na pomaganie w pracy ludziom i rozmowy z przyjaciółmi.
Kilka dni później grupa znajomych urządza wieczornice patriotyczną. Miron występuje w inscenizacji „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Sceny te ukazują radość Polaków, którzy zrzucili jarzmo hitlerowskiego okupanta, pod którym cierpieli poprzednie pięć lat. Niestety, jest to radość przedwczesna.
Białoszewski opisuje degradację, jaka spotyka warszawiaków. Śmierć jest wszechobecna, Niemcy bezwzględnie niszą miasto. Ludzie z trudem zdobywają pożywienie i wodę, pociechę znajdując jedynie w modlitwie. Białoszewski notuje przemiany, jakie zachodzą wśród ludzi ukrywających się w piwnicach (np. powrót do „matriarchatu”, tj. szczególna rola kobiet).
Razem z przyjacielem Swenem i oddziałami AK, Białoszewski ewakuuje się z oblężonej Starówki. Ewakuacja odbywa się kanałami i trwa kilka godzin, które są prawdziwym piekłem. Smród i klaustrofobia utrudniają poruszanie się, a w każdej chwili do studzienki kanalizacyjnej wpaść może niemiecki granat. Warto odnotować, że ewakuacja kanałami należy do najbardziej przejmujących epizodów powstania i została utrwalona w filmie Andrzeja Wajdy „Kanał”.
Kolejne tygodnie to dla bohaterów nieustanne ukrywanie się w coraz nowych miejscach. Niemieckie bomby stanowią ciągłe zagrożenie. Mimo tragicznego stanu miasta, Miron odkrywa, że nieopodal jego kryjówki działa zakład fryzjerski. Kolejny raz czytelnik widzi kontrast między grozą obracanego w ruinę miasta, a zwykłym życiem, jakie rozpaczliwie próbują wieść Warszawiacy.
Wreszcie po dwóch miesiącach powstańcy kapitulują. Ludność przeniesiona zostaje do obozów przejściowych – z jednego z nich uciekają Miron i jego ojciec. Do Warszawy wracają dopiero kilka miesięcy później – kiedy nie ma już Niemców, ale miasto leży w gruzach.
Plan wydarzeń:
1. Dzień okupowanej Warszawy. Godzina W.
2. Wznoszenie barykad.
3. Wieczornica patriotyczna.
4. Głód i strach.
5. Ewakuacja do innej części miasta.
6. Spotkanie fryzjera.
7. Kapitulacja miasta.
8. Ucieczka z obozu.
Geneza „Dzieci z Bullerbyn” – to powieść autorstwa szwedzkiej pisarki – Astrid Lindgren. Powstała w 1947 r. i stanowiła pierwszą część opisującą...
Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...
„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...
Streszczenie Któregoś wtorkowego dnia w letnie popołudnie pies o imieniu Ferdynand postanowił od teraz chodzić na dwóch łapach i ubierać się jak eleganccy...
„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce....
„Apollo i Marsjasz” Zbigniewa Herberta to wiersz w którym poeta dokonuje reinterpretacji mitologii. Tekst pokazuje że prawdziwy pojedynek Marsjasza z Apollinem...
Geneza Gustaw Herling-Grudziński wydał „Inny świat” w 1951 roku w Anglii. Wcześniej powieść drukowano w odcinkach w londyńskich „Wiadomościach”....
„Confiteor” to manifest Młodej Polski autorstwa Stanisława Przybyszewskiego który ukazał się w 1899 roku na łamach krakowskiego „Życia”....
Streszczenie Historię Wielkiego Gatsby’ego opowiada czytelnikom Nick Carraway który był sąsiadem tytułowego bohatera. Latem 1922 r. Nick Carraway przeprowadził...