Streszczenie
Bohaterem powieści Daniela Defoe jest tytułowy Robinson Crusoe, żyjący w połowie XVII wieku syn angielskiego handlarza. Ojciec pragnie zapewnić mu karierę prawniczą, ale młodego Robinsona ciągnie do morza – jeszcze jako nastolatek ucieka z domu i dołącza do załogi żaglowca. W czasie jednej z wypraw zostaje uprowadzony przez muzułmańskich piratów – w ich niewoli spędza dwa lata, jednak w końcu udaje mu się zbiec. Płynie do Brazylii, gdzie zakłada plantację. Żeby interes mógł się rozwijać, Robinson potrzebuje siły roboczej, postanawia sprowadzić więc niewolników z Afryki. Pamiętajmy, że na brazylijskich plantacjach niewolnictwo zniesiono dopiero w XIX wieku, więc decyzja Crusoe nie świadczy o wyjątkowej podłości bohatera, choć dla nas jest to czyn niewątpliwie odrzucający – świadczy natomiast o okrucieństwie owej epoki, kiedy posiadanie niewolników było normalną decyzją biznesową.
Robinson nie dociera jednak do Afryki – jego statek rozbija się, a bohater trafia na bezludną wyspę w okolicach wybrzeża Wenezueli. Korzystając z ocalonych z wraku przedmiotów, Robinson buduje w swoim odosobnieniu namiastkę cywilizacji. Przygotowuje specjalny kalendarz, na którym odlicza kolejne dni i lata, oswaja miejscowe zwierzęta (m.in. papugę). Z kulturą łączy go egzemplarz Biblii, który ma ze sobą.
Wreszcie Robinson jest świadkiem przybycia na wyspę kanibali. Chcą oni pożreć jeńca – Robinson ratuje go i nadaje mu imię Friday (tj. piątek –w ten dzień bowiem poznał chłopaka. W polskich tłumaczeniach imię to znane jest jako Piętaszek).
Crusoe uczy Piętaszka zasad swojej cywilizacji. Po pewnym czasie kanibale przybywają ponownie – bohaterowie gromią przeciwników i wyzwalają dwóch jeńców: ojca Piętaszka i hiszpańskiego rozbitka.
Wreszcie do wybrzeży przybija statek, opanowany przez zbuntowaną załogę. Robinson pomaga zdławić bunt, a wdzięczny kapitan wiezie go do Europy. Okazuje się, że ojciec Robinsona nie żyje już, ale za to plantacja przyniosła duże dochody. Robinson i Piętaszek udają się do Portugalii, by odebrać należne pieniądze i wracają do Anglii – jednak podróżują lądem, bowiem zrazili się do morskich podróży.
Plan wydarzeń:
1. Ucieczka Robinsona z domu i dołączenie do załogi żaglowca.
2. W niewoli u Maurów.
3. Wyzwolenie.
4. Robinson plantatorem.
5. Robinson rozbitkiem na bezludnej wyspie.
6. Uratowanie Piętaszka.
7. Ponowna walka z kanibalami.
8. Przybycie statku i powrót do Europy.
9. Podróż z Portugalii do Anglii.