„Dwie małpy Bruegla” to wiersz Wisławy Szymborskiej o charakterze ekfrazy, a więc poetyckiego opisu dzieła malarskiego. Chodzi o obraz Pietera Bruegela – „Dwie małpy”. Przedstawia on dwa zwierzęta tego gatunku przykute łańcuchami do kamiennego okna. W tle rozciąga się rozległa morska panorama. Powietrzna przestrzeń kontrastuje z sytuacją uwięzienia małp.
W wierszu Szymborskiej obraz Bruegela zostaje przedstawiony jako „wielki sen maturalny” autorki. Poetka nawiązuje zatem do powszechnego zjawiska śnienia o ważnym egzaminie, które najczęściej przytrafia się osobom stojącym przed jakimś ważnym przedsięwzięciem. Pejzaż, który podmiot liryczny ogląda we śnie, przypomina nieco sztukę surrealistyczną. Za oknem „fruwa niebo” i „kąpie się morze” – animizacja i personifikacja podkreśla, że elementy natury zyskują więc swoistą niezależność, stają się bytami o własnej egzystencji.
Logikę tę potęguje fakt, że podmiot liryczny składa egzamin maturalny przed małpami. Pytania dotyczą zaś historii ludzi. Jedna z małp „ironicznie słucha”, a więc traktuje abiturientkę z wyraźnym lekceważeniem. Druga natomiast próbuje pomóc poetce w odpowiedzi na pytanie i potrząsa swoim łańcuchem.
Można więc wnioskować, że matura z historii ludzi stanowi swoisty sprawdzian z człowieczeństwa. Poetka stawia tu problem istoty humanizmu, zastanawia się bowiem, co oznacza bycie człowiekiem. Niestety nie przychodzą jej do głowy żadne mądre odpowiedzi. Z perspektywy uwięzionej małpy symbolem człowieczeństwa jest łańcuch. Być istotą ludzką oznacza więc tyle, co panować nad światem, dążyć do swoistej kolonizacji rzeczywistości.
„Ogród przedziwny” Leopolda Staffa to wiersz pochodzący z tomu „Uśmiechy godzin” (1910). Poeta wyraża w nim zachwyt nad pięknem świata opowiada...
Geneza „Wierna rzeka” jest powieścią Stefana Żeromskiego poświęconą powstaniu styczniowemu (1863). W zamyśle miała być częścią cyklu opisującego losy...
Geneza „Anaruk chłopiec z Grenlandii” to sympatyczna opowieść o życiu zwyczajach i wierzeniach Eskimosów zamieszkujących Grenlandię. Główny i...
Uznaje się że „Księga Psalmów” powstała pomiędzy XI a III w. p.n.e. za sprawą Dawida. Pierwotnie „Księga Psalmów” była pisana w...
X i XI wiek to okres kształtowania się Polski jako państwa. W 966 roku Mieszko I przyjął chrzest włączając swój kraj w chrześcijańską Europę. Jednak wiara...
Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...
„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...
StreszczenieTetyda jak głosiła przepowiednia na świat miała wydać syna który będzie potężniejszy niż jego ojciec. Mimo to Peleus postanowił wziąć ślub z boginią....
Streszczenie skrótowe W roku 1801 pan Lockwood (jeden z narratorów powieści zamożny gentleman z południa Anglii) przybył do Yorkshire gdzie wynajął posiadłość...