„Miłość od pierwszego wejrzenia” to wiersz Wisławy Szymborskiej, który można zaliczyć do liryki miłosnej. Przedmiotem refleksji podmiotu jest tu bowiem pierwsze spotkanie kochanków. Staje się ono również punktem wyjścia do filozoficznych rozważań na temat roli przeznaczenia i przypadku w ludzkim życiu.
Wiersz rozpoczyna się od twierdzenia, że kochankowie są przekonani, iż połączyła ich miłość od pierwszego wejrzenia. Frazeologizm ten oddaje nagłość uczucia. Podmiot liryczny uważa jednak, że „piękniejsza” jest niepewność co do prawdziwej natury miłości. Epitet ten może sugerować, iż niepewność dodaje życiu swoistego uroku i magii.
Poetka zastanawia się, czy zakochani nie poznali się jednak wcześniej, choć sami tego nie pamiętają. Może mijali się na ulicy, w drzwiach, szli po tych samych schodach, dotkali tych samych klamek. Sama poetka jest przekonana, że przypadek już od dawna kierował losem pary. Potem zaś zamienił się w los.
Przypadek ukazany jest w wierszu jako wieczny dowcipniś, który „bawi się” człowiekiem, chichocze i „odskakuje w bok”. Przeznaczenie objawia się zaś w postaci tajemniczych znaków, potraktowanych z życzliwą ironią, np. „listek przefrunął z ramienia na ramię”.
Poetyka tekstu obfituje w liczne pytania, które spełniają kilka funkcji. Potęgują ciekawość czytelnika, pobudzają go do refleksji, wprowadzają element zaskoczenia. Dochodzenie do prawdy za pomocą pytań przypomina również sokratyczną metodę dowodzenia za pomocą zbijania kolejnych argumentów. Ostatecznym efektem jest stan absolutnej niepewności.
Podmiot sugeruje, iż istnieje wiele możliwych scenariuszów pierwszego spotkania kochanków. Być może nastąpiło ono już w piaskownicy lub miało charakter metafizyczny – zakochani śnili ten sam sen.
Ostatnia strofa ma charakter ogólnej filozoficznej refleksji. Okazuje się mianowicie, że „każdy (…) początek to tylko ciąg dalszy”. Człowiek zna jedynie mały odcinek rzeczywistości, nie rozumie wszystkich ukrytych zależności pomiędzy zdarzeniami – widzi tylko otwartą w połowie „księgę zdarzeń”. Nie może być zatem pewny, czy jego życiem rządzi przypadek czy może przeznaczenie.
Geneza „Doktor Żywago” uchodzi powszechnie za opus magnum Borysa Pasterna. Pisarz poświęcił powieści kilkadziesiąt lat pracy – jednak najistotniejszy...
Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na...
Wiersz Kazimierza Wierzyńskiego „Lewa kieszeń” to pozornie opis zwykłego dnia. Jednak pod relacją o codziennych czynnościach kryje się pewna myśl filozoficzna...
Streszczenie Pewien robot mając wyruszyć w daleką drogę postanowił wyposażyć się w elektrycznego przyjaciela. W tym celu udał się do wynalazcy o którym słyszał...
Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...
Geneza Powieść stanowi dziś prawdopodobnie najpopularniejszy gatunek literacki więc często jesteśmy skłonni zapominać o tym że pojawiła się stosunkowo niedawno. Prawdopodobnie...
Bohaterką i narratorką wiersza „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana jest tytułowa córka mistrza Jana z Czarnolasu. Urszulka Kochanowska to postać...
Adresatem satyry Ignacego Krasickiego „Do króla” jest Stanisław August Poniatowski. Możemy to poznać nie tylko po tym że to on rządził Polską w czasach...
Mawia się często że tym co najbardziej fascynuje czytelników są postacie czarnych charakterów. Chyba każdy słyszał opinie w rodzaju „tak główny...
