„Miłość od pierwszego wejrzenia” to wiersz Wisławy Szymborskiej, który można zaliczyć do liryki miłosnej. Przedmiotem refleksji podmiotu jest tu bowiem pierwsze spotkanie kochanków. Staje się ono również punktem wyjścia do filozoficznych rozważań na temat roli przeznaczenia i przypadku w ludzkim życiu.
Wiersz rozpoczyna się od twierdzenia, że kochankowie są przekonani, iż połączyła ich miłość od pierwszego wejrzenia. Frazeologizm ten oddaje nagłość uczucia. Podmiot liryczny uważa jednak, że „piękniejsza” jest niepewność co do prawdziwej natury miłości. Epitet ten może sugerować, iż niepewność dodaje życiu swoistego uroku i magii.
Poetka zastanawia się, czy zakochani nie poznali się jednak wcześniej, choć sami tego nie pamiętają. Może mijali się na ulicy, w drzwiach, szli po tych samych schodach, dotkali tych samych klamek. Sama poetka jest przekonana, że przypadek już od dawna kierował losem pary. Potem zaś zamienił się w los.
Przypadek ukazany jest w wierszu jako wieczny dowcipniś, który „bawi się” człowiekiem, chichocze i „odskakuje w bok”. Przeznaczenie objawia się zaś w postaci tajemniczych znaków, potraktowanych z życzliwą ironią, np. „listek przefrunął z ramienia na ramię”.
Poetyka tekstu obfituje w liczne pytania, które spełniają kilka funkcji. Potęgują ciekawość czytelnika, pobudzają go do refleksji, wprowadzają element zaskoczenia. Dochodzenie do prawdy za pomocą pytań przypomina również sokratyczną metodę dowodzenia za pomocą zbijania kolejnych argumentów. Ostatecznym efektem jest stan absolutnej niepewności.
Podmiot sugeruje, iż istnieje wiele możliwych scenariuszów pierwszego spotkania kochanków. Być może nastąpiło ono już w piaskownicy lub miało charakter metafizyczny – zakochani śnili ten sam sen.
Ostatnia strofa ma charakter ogólnej filozoficznej refleksji. Okazuje się mianowicie, że „każdy (…) początek to tylko ciąg dalszy”. Człowiek zna jedynie mały odcinek rzeczywistości, nie rozumie wszystkich ukrytych zależności pomiędzy zdarzeniami – widzi tylko otwartą w połowie „księgę zdarzeń”. Nie może być zatem pewny, czy jego życiem rządzi przypadek czy może przeznaczenie.
„Ogród przedziwny” Leopolda Staffa to wiersz pochodzący z tomu „Uśmiechy godzin” (1910). Poeta wyraża w nim zachwyt nad pięknem świata opowiada...
Geneza „Wierna rzeka” jest powieścią Stefana Żeromskiego poświęconą powstaniu styczniowemu (1863). W zamyśle miała być częścią cyklu opisującego losy...
Geneza „Anaruk chłopiec z Grenlandii” to sympatyczna opowieść o życiu zwyczajach i wierzeniach Eskimosów zamieszkujących Grenlandię. Główny i...
Uznaje się że „Księga Psalmów” powstała pomiędzy XI a III w. p.n.e. za sprawą Dawida. Pierwotnie „Księga Psalmów” była pisana w...
X i XI wiek to okres kształtowania się Polski jako państwa. W 966 roku Mieszko I przyjął chrzest włączając swój kraj w chrześcijańską Europę. Jednak wiara...
Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...
„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...
StreszczenieTetyda jak głosiła przepowiednia na świat miała wydać syna który będzie potężniejszy niż jego ojciec. Mimo to Peleus postanowił wziąć ślub z boginią....
Streszczenie skrótowe W roku 1801 pan Lockwood (jeden z narratorów powieści zamożny gentleman z południa Anglii) przybył do Yorkshire gdzie wynajął posiadłość...
