„Kobiety Rubensa” Wisławy Szymborskiej to wiersz, w którym poetka snuje rozważania na temat zmienności kanonów piękna. Czyni to na przykładzie słynnych „rubensowskich kształtów”, a więc ulubionych modelek barokowego malarza. Jak wiadomo, Peter Paul Rubens portretował kobiety o puszystych sylwetkach, co zresztą było zgodne z siedemnastowiecznym wyobrażeniem piękna.
Podmiotem lirycznym w wierszu jest współczesny odbiorca sztuki, który patrzy na obrazy Rubensa z wyraźną dezaprobatą. Nie przemawiają do niego „waligórzanki”, które „gnieżdżą się w stratowanych łożach” i „śpią z otwartymi do piania ustami”. Leksykalna warstwa tekstu obfituje w określenia wartościujące o znaczeniu negatywnym. Można powiedzieć, że widok kobiet Rubensa budzi w odbiorcy wręcz obrzydzenie. Odnosi on wrażenie wyraźnego nadmiaru i przesytu, a także zwierzęcości. Cechy te zostają oddane w wierszu za pomocą hiperbolizacji. Ten środek stylistyczny nie został użyty przypadkowo, hiperbola to bowiem podstawowa figura retoryczna baroku.
Wspomniane jakości przekładają się na cały obraz epoki baroku, która jawi się jako emanacja ostrych barw: złota, czerwieni, perwersyjnej erotyki i nieumiarkowania w jedzeniu i piciu. Podmiot liryczny w apostrofach do kobiet Rubensa podkreśla właśnie te cechy. Określa je za pomocą wymownych peryfraz: „córy baroku”, „rozdynione”, „nadmierne”, „podwojone”, „potrojone”, „tłuste dania miłosne”.
W wierszu podkreśla się jednak, że i w epoce baroku istniały kobiety o zupełnie odmiennych kształtach, nie zostały tylko umieszczone na obrazach. Ich urodę postrzegano bowiem jako brzydotę. Nazywa się je zatem „wygnankami stylu”. W tekście szczupłe modelki zostają porównane do kościstych ptaków, które na „sterczących łopatkach próbują ulecieć”.
Poetka ironicznie zauważa, że w trzynastym wieku kobiety o szczupłych kształtach zostałyby obdarzone aureolą, stałyby się bowiem modelkami postaci świętych. Z kolei w XX stuleciu znalazłyby się one na srebrnym ekranie. Szczupłość to bowiem ideał współczesnego piękna.
Szymborska w wierszu „Kobiety Rubensa” pokazuje zatem, że piękno jest kategorią umowną. Kanony tego, co uważa się za piękne, zmieniają się bowiem na przestrzeni dziejów.