Bohaterką i narratorką wiersza „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana jest tytułowa córka mistrza Jana z Czarnolasu. Urszulka Kochanowska to postać szczególna w polskiej kulturze – jej śmierć stała się przecież inspiracją do stworzenia jednego z najważniejszych dzieł poetyckich w naszej kulturze. Jednak w „Trenach”, bo o nich wszak mowa, sama Urszulka do głosu nie dochodziła – poznawaliśmy ją z relacji jej zrozpaczonych rodziców.
Wiersz Leśmiana zaczyna się, gdy dziewczynka przybywa do nieba. Jest to jednak specyficzny raj – dowiadujemy się bowiem, że to „pustkowie”. Mieszka tam dobry Bóg, który głaska dziecko po głowie, ale wizja Leśmiana różni się znacząco od chrześcijańskich wyobrażeń nieba. Zadziwiające jest choćby to, że sama obecność Boga nie stanowi szczęścia.
Zbliż się do mnie, Urszulo! Poglądasz, jak żywa...
Zrobię dla cię, co zechcesz, byś była szczęśliwa.
Dziecko prosi o to, by niebo przypominało dom w Czarnolesie, jaki zostawiła na ziemi. Bóg spełnia życzenie i obiecuje odwiedzać dziewczynkę. Ta wyczekuje z upragnieniem przybycia kogo innego – rodziców. Zakończenie utworu podkreśla jego dotychczasową wymowę:
Już świt pierwszą roznietą złoci się po ścianie,
Gdy właśnie słychać kroki i do drzwi pukanie...
Więc zrywam się i biegnę! Wiatr po niebie dzwoni!
Serce w piersi zamiera... Nie!... To - Bóg, nie oni!...
Okazuje się, że rodzice są ważniejsi dla Urszulki niż Bóg. Nie da się ukryć, że z punktu widzenia człowieka wierzącego jest to wizja bluźniercza. Leśmian ukazuje nam niebo i Boga, ale utrzymuje, że nawet jeśli Stworzyciel istnieje, to między nim a ludźmi znajduje się przepaść. Nie rozumiemy Boga, a on nie pojmuje nas. Prawdziwym szczęściem może być tylko drugi człowiek. Jest to koncepcja z jednej strony pesymistyczna (ukazuje niejako „puste”, pozbawione szczęścia niebo) – z drugiej wszakże, głęboko humanistyczna. Podkreśla wagę człowieka, to, że uznać go należy za miarę wszechrzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów aabb
– dialog
– wykrzyknienie (Wiatr po niebie dzwoni!)
„Co mi tam troski” to wiersz Władysława Broniewskiego z tomu „Bagnet na broń” wydanego w 1943 roku. Tekst wpisuje się w konwencje liryki tyrtejskiej...
Psalm 144 znajduje się w „Księdze psalmów” i nosi tytuł „Modlitwa króla za naród”. Psalm 144 jest utworem pochwalnym oraz dziękczynnym...
„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r. nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle...
Na początku sztuki poznajemy matkę Orgona Panią Pernelle. Krytykuje ona wszystkich domowników swojego syna wysławia tylko jednego Tartuffe’a. Jednocześnie Pani...
Streszczenie Pewien Anglik młody John Newsom niedługo po śmierci rodziców opuścił Londyn. Przybył do Montrealu. Tutaj będąc człowiekiem inteligentnym i wykształconym...
„Pierwsza fotografia Hitlera” Wisławy Szymborskiej to wiersz który pod względem poetyki przypomina ekfrazę. Różnica polega jednak na tym że przedmiotem...
Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...
Streszczenie Akt pierwszy Scena I Jan odziany w płaszcz stoi przy oknie i oczekuje swego pana. Ten miał pojawić się o trzeciej tymczasem słońce jak w dzień świeci. Scena...
Streszczenie 1. Głównym bohaterem utworu jest trzynastoletni Kalias który wraz z ojcem i matką Arsinoe wiedli spokojne życie w Atenach. Nie trwało to jednak...
