Bohaterką i narratorką wiersza „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana jest tytułowa córka mistrza Jana z Czarnolasu. Urszulka Kochanowska to postać szczególna w polskiej kulturze – jej śmierć stała się przecież inspiracją do stworzenia jednego z najważniejszych dzieł poetyckich w naszej kulturze. Jednak w „Trenach”, bo o nich wszak mowa, sama Urszulka do głosu nie dochodziła – poznawaliśmy ją z relacji jej zrozpaczonych rodziców.
Wiersz Leśmiana zaczyna się, gdy dziewczynka przybywa do nieba. Jest to jednak specyficzny raj – dowiadujemy się bowiem, że to „pustkowie”. Mieszka tam dobry Bóg, który głaska dziecko po głowie, ale wizja Leśmiana różni się znacząco od chrześcijańskich wyobrażeń nieba. Zadziwiające jest choćby to, że sama obecność Boga nie stanowi szczęścia.
Zbliż się do mnie, Urszulo! Poglądasz, jak żywa...
Zrobię dla cię, co zechcesz, byś była szczęśliwa.
Dziecko prosi o to, by niebo przypominało dom w Czarnolesie, jaki zostawiła na ziemi. Bóg spełnia życzenie i obiecuje odwiedzać dziewczynkę. Ta wyczekuje z upragnieniem przybycia kogo innego – rodziców. Zakończenie utworu podkreśla jego dotychczasową wymowę:
Już świt pierwszą roznietą złoci się po ścianie,
Gdy właśnie słychać kroki i do drzwi pukanie...
Więc zrywam się i biegnę! Wiatr po niebie dzwoni!
Serce w piersi zamiera... Nie!... To - Bóg, nie oni!...
Okazuje się, że rodzice są ważniejsi dla Urszulki niż Bóg. Nie da się ukryć, że z punktu widzenia człowieka wierzącego jest to wizja bluźniercza. Leśmian ukazuje nam niebo i Boga, ale utrzymuje, że nawet jeśli Stworzyciel istnieje, to między nim a ludźmi znajduje się przepaść. Nie rozumiemy Boga, a on nie pojmuje nas. Prawdziwym szczęściem może być tylko drugi człowiek. Jest to koncepcja z jednej strony pesymistyczna (ukazuje niejako „puste”, pozbawione szczęścia niebo) – z drugiej wszakże, głęboko humanistyczna. Podkreśla wagę człowieka, to, że uznać go należy za miarę wszechrzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów aabb
– dialog
– wykrzyknienie (Wiatr po niebie dzwoni!)
Streszczenie „Królowa śniegu” jest baśnią napisaną przez duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena. Pierwsza jej część opowiada historię magicznego...
„Wojna futbolowa” to książkowy zbiór reportaży Ryszarda Kapuścińskiego. Tom ukazał się w 1978 roku. Autor opisuje w nim przemiany zachodzące w krajach...
Cyprian Kamil Norwid nierzadko odnosił się w swoich utworach do bieżących wydarzeń. Zareagował na przykład na wyrzucenie dawnego instrumentu Chopina z okna Pałacu Zamoyskich...
Cyprian Kamil Norwid znalazł się w Paryżu w 1849 r. W tym czasie zmarło dwóch wybitnych Polaków których portrety uwiecznił on w „Czarnych kwiatach”...
Mit o Midasie i oślich uszach Król Midas był władcą z którego zadrwił sobie Apollo. Pewnego dnia Apollo – patron śpiewaków i wieszczy urządził...
Autorstwo i czas powstania Wiersz zwany „Skargą umierającego” został odnaleziony w dwóch różnych rękopisach: wrocławskim i płockim. Kapituła...
Wiersz „Obłoki” stanowi część przedwojennej twórczości Czesława Miłosza. Przyszły noblista był wówczas młodym poetą związanym z wileńską...
„Stary Prometeusz” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta przedstawia odmienny od utrwalonego w tradycji wizerunek mitologicznego tytana. W tekście tym...
Streszczenie Orient Express staje się miejscem w którym dzieją się rzeczy niecodzienne. Jadący nim Hercules Poirot znajduje dla siebie miejsce jedynie dzięki kontaktom...
