Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Mazowsze” pochodzi z 1943 roku. Początkowo autor uderza w tony wręcz sielankowe –Mazowsze. Piasek, Wisła i las./Mazowsze moje. Płasko, daleko. Widzimy więc rodzinną ziemię poety, piękną i swojską. Wkrótce jednak w nastrój ukojenia wdziera się groźny ton, „salwa”. Jednak ów moment niebezpieczeństwa trwa tylko chwilę – wkrótce w leśnej ziemi spoczywają kaski wysokie, kości i konie.
Orientujemy się szybko, że Baczyński odnosi się do powstań narodowych – listopadowego i styczniowego. Wspomina żołnierzy, którzy toczyli w tych spokojnych pozornie stronach srogie boje, ofiarowywali swoje życie w próbie wskrzeszenia Ojczyzny. Poeta zwraca się do elementów przyrody z pytaniem, czy pamiętają jeszcze te krwawe chwile:
Piasku, pamiętasz? Ziemio, pamiętasz?
Rzemień od broni ramię przecinał,
twarze, mundury jak popiół święty.
wnuków pamiętasz? Światła godzinę?
Poeta podkreśla, że wreszcie po latach grób pokoleń (polska ziemia) odzyskał wolność. Pamięć o zrywach narodowowyzwoleńczych trwała w przekazach i podręcznikach historii, jednak nie musiała wpływać na życie kolejnych pokoleń: drogi w wielkim mozole/zapominały. Polacy mogli żyć spokojnie, nie martwiąc się już o wolność, którą zdobyli ich ojcowie i dziadowie. Jednak owo normalne życie nie trwało długo, nieco tylko ponad dwadzieścia lat tylko (1918-1939). Wkrótce potem, wraz z niemiecką inwazją rozpoczęła się wojna totalna, która pochłonęła miliony ludzi:
A potem kraju runęło niebo.
Tłumy obdarte z serca i ciała,
i dymi ogniem każdy kęs chleba,
i śmierć się stała.
Poeta zwraca się do ziemi z prośbą, by go zapamiętała (daj mi imię). W gruncie rzeczy jest to apel do następnych pokoleń. Autor wie, że on i jego rówieśnicy zapewne polegną w boju o wolność. Pragną tylko, by ich ofiara i ich ideały nie zostały zapomniane. Utwór stanowi dojmujący wyraz cierpienia ludzi, którym przyszło dorastać w czasach najkrwawszego z XX-wiecznych konfliktów. Jest on również refleksją nad ciężkim losem polskiego narodu – w końcu kolejne jego pokolenia muszą oddawać życie w próbie wywalczenia wolności.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– apostrofa (do ziemi, piasku, etc.)
– epitet (krew czarna)
Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...
Jan Kochanowski jak przystało na renesansowego humanistę zatopiony był w kulturze starożytnej. Oddziaływała na niego między innymi filozofia stoicka. Stoicy zalecali odnajdywanie...
Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...
„Hymn do miłości ojczyzny” Ignacy Krasicki zaprezentował w 1774 roku. Był to jego dość późny (autor miał już 40 lat) debiut literacki. Utwór...
Delfinę Potocką i Zygmunta Krasińskiego połączyło prawdziwe uczucie. Para poznała się w Neapolu w 1838 r. Szybko narodziła się między nimi szczególna więź...
Wielu autorów polskiego renesansu przedstawiało wieś jako swego rodzaju ziemski raj. Życie na wsi miało być dalekie od złudnego blichtru i zepsucia wielkiego świata...
Opracowanie „Oda do młodości” to powstały w 1820 roku utwór który bywa nazywany manifestem romantycznym. Powstała na przełomie epok oda pokazuje...
Streszczenie „Balladyna” Słowackiego poprzedzona została listem dedykacyjnym który autor zaadresował do Zygmunta Krasińskiego. Nadawca przytacza zasłyszaną...
„Julia czyli Nowa Heloiza” Jana Jakuba Rousseau należała do najpopularniejszych dzieł XVIII wieku. Książka ukazała się w 1761 roku i w ciągu czterdziestu...