Krzysztof Kamil Baczyński poświęcił dużą część swojej twórczości na rozważanie losu swojego i swoich rówieśników. Należał on do tak zwanego pokolenia Kolumbów. Ci młodzi ludzie, urodzeni około 1920 roku, dorastali w czasie II wojny światowej. Rzeczywistość brutalnego starcia totalitarnych mocarstw (Niemiec i Związku Radzieckiego) była jak najbardziej odległa od powszechnych wyobrażeń o młodości. Zamiast tańca – lęk przed łapanką, zamiast studiów – unikanie robót przymusowych w III Rzeszy, zamiast radości z odkrywania świata – obserwowanie publicznych egzekucji. Szczególnie mocno poruszają tę kwestię dwa utwory – „Pokolenie” z 1941 roku i omawiane tutaj „Pokolenie II” z 1943.
Na początku wiersza Baczyński oferuje nam serię skontrastowanych obrazów. Widzimy więc letnią ziemię, dojrzewające zboża, ład natury.
Wiatr drzewa spienia. Ziemia dojrzała.
Kłosy brzuch ciężki w górę unoszą
[…]
Ziemia owoców pełna po brzegi
kipi sytością jak wielka misa.
Jednocześnie w ten sielski krajobraz powoli wkracza groza. Najpierw dostrzec możemy zaledwie niepokojąco wyglądające chmur, które suną drapieżnie w mrok. Jednak już za chwilę uderza nas widok trupa i rozkładu: ze świerków na polu zwisa/ głowa obcięta strasząc jak krzyk.
Harmonia przyrody i piękno świata zostają skontrastowane z piekłem wojny. Groza jest wszechobecna i nawet nocny spoczynek nie przynosi wytchnienia:
Ludzie w snach ciężkich jak w klatkach krzyczą.
Usta ściśnięte mamy, twarz wilczą,
czuwając w dzień, słuchając w noc.
Wojna może zabrać życie, ale czyni również spustoszenie w duszach tych, którzy jeszcze nie zginęli: Nas nauczono. Nie ma litości.[…] Nas nauczono. Nie ma sumienia. […]Nas nauczono. Nie ma miłości.
Początkowo obrazy okrucieństwa są baśniowe, nieco nierealne. Wspomniana jest odcięta głowa, zabijanie kijami, wydłubywanie oczu – przemoc u Baczyńskiego jest odrealniona, nie przypomina za bardzo rzeczywistej brutalności, jaka funkcjonowała w okupowanej Polsce (komory gazowe, rozstrzeliwania). Jednak poeta nie odnosi się do jakiegoś odległego okresu – widzimy to wyraźnie, gdy pojawia się mowa o czołgach i samolotach, na pełną skalę wykorzystywanych dopiero w czasie II wojny światowej. Baczyński nie pisze o jakimś abstrakcyjnym pokoleniu niszczonym przez wojnę – pisze ewidentnie o swoim pokoleniu.
Poeta nie widzi nadziei. On i jego rówieśnicy są skazani na zagładę i jedyne, na co mogą liczyć, to krzyż i pamięć.
Wielu z Kolumbów faktycznie nie przeżyło – w tym sam Baczyński, który stracił życie w powstaniu warszawskim. Jednak jego wiersze stały się owym krzyżem, jakiego pragnął dla swojego pokolenia.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– wersy dziesięciozgłoskowe
– epitet
Wiersz Horacego pt. “Do Leukonoe” jest wyrazem stoickiej filozofii życia która zakładała istnienie złotego środka. Nie należy bowiem popadać w skrajne...
Streszczenie W małym domku na skraju dużego miasta mieszkał Charlie Bucket razem z rodzicami i czwórką rodzeństwa. Była to biedna rodzina i codziennie rodzice musieli...
Geneza Książka Jana Brzechwy „Akademia Pana Kleksa” została napisana w 1946 r. W latach późniejszych (1961 r. i 1965 r.) ukazały się dwie kolejne części...
Utwór „Niestatek Oczy są ogień ” wszedł w skład pierwszej księgi zbioru poetyckiego „Lutnia” którego kompletowanie poeta zakończył...
Streszczenie Czasem osoby które dotychczas były dalekie mogą stać się powiernikami największych sekretów. Nielubiany przez Martę partner matki Wiktor otrzymuje...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Czas i miejsce akcji Akcja rozgrywanych wydarzeń toczy się w dwóch miejscach. Początkowo miejscem akcji jest nadmorska miejscowość wypoczynkowa Łeba oraz plaża....
Wiersz „Obłoki” stanowi część przedwojennej twórczości Czesława Miłosza. Przyszły noblista był wówczas młodym poetą związanym z wileńską...
„Stary Prometeusz” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta przedstawia odmienny od utrwalonego w tradycji wizerunek mitologicznego tytana. W tekście tym...
