Rzadko kiedy jedno nazwisko uznać można za symbol całego pokolenia. Taki przypadek zachodzi jednak, gdy mowa o pokoleniu tak zwanych Kolumbów – niejako syntezą życiorysów wszystkich tych młodych ludzi wydaje się postać Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Kolumbowie – to słowo kojarzy się z tragizmem i zagładą. Mowa o Polakach urodzonych w okolicach 1920 roku. To młodzież, która wchodziła w dorosłość w czasie trwania II wojny światowej. Zamiast normalnych doświadczeń dorastającego człowieka, takich jak studia, czy pierwsza praca, trafili oni do piekła, jakim stała się Europa pod okupacją hitlerowskich wojsk. Wielu z nich straciło życie – w tym Baczyński właśnie. W jego też wierszach losy pokolenia zyskały najpełniejszy wyraz artystyczny.
Już w 1941 roku, kiedy to wojna totalna na pełną skalę dopiero się zaczęła (wraz z niemieckim atakiem na Związek Sowiecki), Baczyński pisał o młodym człowieku, który dorasta do trumny („Pokolenie”). Trudno jednak o inne dorastanie w świecie, sprawiającym wrażenie skażonego przez totalitarnego najeźdźcę. W wierszu „Ten czas” przedstawione są skutki nalotów, które wydają się sprzeczne z naturą: drzew upiory wydarte ziemi – drżą, Niebo krwawe, do róży/ podobne - leży na nas jak pokolenia gór. Nie trzeba jednak bombardowań, by czuć lęk – groza nie opuszcza mieszkańców Generalnego Gubernatorstwa nawet we snach:
„Ludzie w snach ciężkich jak w klatkach krzyczą („Pokolenie II) Można wręcz poczuć, że w powietrzu zło się jeży („Elegia o chłopcu polskim”).
Trudno więc dziwić, że młody człowiek pędzi życie niemal zwierzęce, pełne lęku i cierpienia:
Odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg,
przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg.(„Elegia…”).
W wierszach Baczyńskiego odczuć można brak nadziei. Poeta przeczuwa, iż całe pokolenie zmierza ku zagładzie – i jedyne, na co liczy, to wspomnienie bliskich i krzyż nad grobem. Nie ma on wątpliwości, że trzeba podjąć walkę ze złem, w jego twórczości nie widać nihilizmu. Jednak Baczyński nie wątpi tez, że walka owa dla niego i jego rówieśników skończy się śmiercią.
Przez ostatnie kilkadziesiąt lat wiele zmieniło się w naszym kraju. Mówią o tym zarówno historycy jak i osoby pamiętające życie w czasach komunizmu. Mamy...
Refleksja nad przeznaczeniem towarzyszy ludzkości od tysięcy lat. Dotyczy ona nie tylko koncepcji historii (determinizm – wszystko jest zaplanowane – oraz indeterminizm...
Socrealizm jest nurtem w sztuce obowiązującym oficjalne w krajach komunistycznych w okresie rządów Józefa Stalina. Po rewolucji październikowej powstało pierwsze...
Tytuł „Medaliony” stanowi nawiązanie do jednej z form upamiętniania zmarłych w postaci -medalionów umieszczanych na nagrobkach. Zofia Nałkowska sięgając...
Starożytność uchodzi za jedną z najważniejszych epok w historii Europy. Wpływ antyku widać było już w średniowieczu. Ówcześni filozofowie powtarzali że są...
Bodaj od początku dziejów ludzkości cmentarze należą do miejsc wzbudzających największe emocje. Nawet w okresie prehistorycznym przygotowywano w odpowiedni sposób...
Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...
Juliusz Verne to według mnie jeden z najciekawszych pisarzy jacy żyli w XIX wieku! Była to epoka obfitująca w wielkich literatów – wtedy tworzyli Henryk Sienkiewicz...
Historia to nie tylko daty zapisane w szkolnych podręcznikach. Każdy czytelnik gazet czy portali internetowych może zauważyć że spory o znaczenie historii nie zanikają....