Pełny tytuł słynnej powieści Jonathana Swifta to „Podróże do wielu odległych narodów świata, w czterech częściach, przez Lemuela Gullivera, początkowo lekarza okrętowego, a następnie kapitana licznych okrętów”. Książka ukazała się w 1726 i w ciągu roku doczekała się kilku dodruków oraz przekładów na język francuski, niemiecki i niderlandzki. Uchodzi za jedno z najwybitniejszych dokonań literatury anglosaskiej i do dziś dnia cieszy się olbrzymim gronem miłośników, w czym spora zasługa ironicznego humoru, jakim jest przesycona. Powieść łączy w sobie wątki fantastyki, satyry społecznej oraz prozy podróżniczej.
Bohater, a zarazem narrator, to Lemuel Gulliver (w polskich przekładach tytułowy też Guliwerem), urodzony w 1661 roku lekarz, nawigator i matematyk. Guliwer jest też poliglotą, zna kilka języków (niderlandzki, francuski, hiszpański, włoski, łacinę, grekę i portugalski). W latach 1699-1715 odbył on serię podróży, które opisuje na kartach pamiętnika – jak wspomniano, powieść Swifta jest wystylizowana na pamiętnik Guliwera.
W ciągu swoich wypraw Lemuel zwiedził m.in. Krainę Liliputów (podróż pierwsza), Brobdingnag (podróż druga), Laputę, Balnibarbi, Glubbdubdrib, Luggnagg, Japonię (podróż trzecia) i państwo Houyhnhnmów (podróż czwarta).
W czasie pierwszej podróży Guliwer trafia na ród niewielkich ludzi (ok. 15 centymetrów wzrostu), podczas drugiej – do świata olbrzymów, a w trakcie czwartej – do krainy rozumnych koni. Owe fantastyczne realia służą Swiftowi do krytyki współczesnych mu porządków społecznych. Autor potępia bezsensowne wojny (starcia między Liliputami i ich przeciwnikami) oraz kpi z naukowców, dokonujących eksperymentów, których sami nie pojmują (społeczeństwo Balnibarbi, odwiedzanej w trakcie trzeciej podróży).
Powieść Swifta wyróżnia się barwnością i fantazją – bodaj pierwszy raz w literaturze przedstawione zostało urządzenie przypominające komputer („silnik” z Laputy). Przesłanie dzieła jest głęboko humanistyczne – autor każe nam zastanowić się nad względnością naszego miejsca w świecie. Kiedy Guliwer w krainie olbrzymów walczy z gigantyczną muchą, śmiejemy się z komicznej sytuacji, ale też rozważamy, jak niepewne są podstawy ludzkiej potęgi. Przesłanie Swifta nie jest jednak nihilistyczne – nie pokazuje on, iż życie ludzkie nie ma znaczenia. Wręcz przeciwnie, mamy do czynienia z dziełem, które dowodzi, iż każda istota zasługuje na szacunek, a okrucieństwo nie ma usprawiedliwienia.
„Sonet 132” o incipicie Jeśli to nie jest miłość – cóż ja czuję? (w przekładzie dokonanym przez Jalu Kurka) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych...
Geneza problematyka „Początek” to najsłynniejsza bodaj powieść Andrzeja Szczypiorskiego. Ukazała początkowo w wydawnictwie paryskiej „Kultury” w...
„Anioł Pański” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to nastrojowy liryk o budowie melicznej. Konstrukcja utworu przypomina pieśń – wskazuje na to powtarzający...
Streszczenie Przypowieść o dobrym i złym drzewie opowiada o tym że dobre drzewo wydaje dobre owoce a złe drzewo złe owoce. Drzewa poznaje się po owocach. Natomiast dobry...
Geneza „Ziemia obiecana” Władysława Reymonta została wydana w 1899 roku. Jej napisanie poprzedziły kilkumiesięczny pobyt autora w rozwijającej się wówczas...
„Spadanie” to poemat Tadeusza Różewicza pochodzący z tomu „Twarz trzecia” (1968). Wiersz pod względem strukturalnym stanowi rodzaj poetyckiego...
„Niech żyje bal” to wiersz Agnieszki Osieckiej – jednak zapewne większość osób kojarzy go jako piosenkę brawurowo wykonywaną przez Marylę Rodowicz....
Streszczenie „Dolina Issy” to powieść której akcja rozgrywa się na początku XX wieku na prowincji litewskiej. Głównym bohaterem jest ośmioletni...
X i XI wiek to okres kształtowania się Polski jako państwa. W 966 roku Mieszko I przyjął chrzest włączając swój kraj w chrześcijańską Europę. Jednak wiara...
