Wasilij Wierieszczagin był wybitnym rosyjskim malarzem, reprezentantem naturalizmu w sztukach plastycznych. Kojarzony jest on głównie ze scenami batalistycznymi oraz scenami rodzajowymi. Jego twórczości często przypisywane są wysokie walory dokumentalistyczne, gdyż Wierieszczagin w dużej mierze bazował na własnych obserwacjach i doświadczeniach.
Analiza
Analizę jednego z najbardziej wymownych dzieł malarskich warto rozpocząć od bliższego przyjrzenia się jego tytułowi. Użyte w nim słowo apoteoza oznacza uwielbienie, idealizację lub utwór pochwalny. Na tej podstawie można wywnioskować, że płótno stworzone przez Wierieszczagina stanowi pochwałę wojny. Nic bardziej mylnego.
Obraz namalowany został techniką olejną na płótnie, a jego wymiary to 127x197 centymetrów. W centralnym punkcie znajduje się stos czaszek, które budują swoistą piramidę. Potrzaskane kości straszą pustymi oczodołami i rozwartymi szczękami, budząc lęk i uczucie dyskomfortu. Wokół nich gromadzą się kruki. Kilka z nich ulokowanych jest na kopie, zaś reszta przecina błękitne niebo.
Krajobraz ukazany na płótnie jest jałowy, nieprzyjemny. Czaszki znajdują się na pustyni. Można tutaj dostrzec kilka suchych drzew oraz rzadkie kępy żółtej trawy. W oddali znajdują się ruiny miasta. Zdają się one wyglądać na dawno opuszczone i zapomniane. Jeszcze dalej majaczy pasmo górskie, ledwie widoczne na horyzoncie. Nad wszystkim góruje niebo. Jest ono, co zostało wspomniane błękitne, miejscami pokryte cienkimi warstwami czarnego dymu. Jego błękit nie jest barwą sugerującą spokój lub budzącą skojarzenia z pięknem. Na tym płótnie podkreśla ona nieznośny upał, duchotę, komponując się z jaskrawym podłożem.
Interpretacja
„Apoteozę wojny” poświęcił Wierieszczagin wszystkim zdobywcom – przeszłym, teraźniejszym i przyszłym. Utwór dzieła ma więc wymowę ironiczną, wręcz gorzką. Artysta posługuje się czytelnymi i wyrazistymi symbolami, stosując przytłaczającą multiplikację. W ten sposób powstaje druzgocąca wizja, która przywodzi na myśl ogrom ludzkich istnień, jakie zostały unicestwione przez wojnę, oraz wiele innych zniszczeń wyrządzonych przez konflikty.
Jałowy krajobraz jest przestrogą skierowaną do ludzkości, ostrzeżeniem, które pokazuje, co może stać się ze światem wskutek nieustannie prowadzonych wojen. Chwała jednostek – zdobywców – zawsze okupiona jest nieskończonym strumieniem cierpienia oraz porażającymi zniszczeniami. Nawet przyroda stopniowo wycofuje się z tego krajobrazu, a w scenerii tej pozostają jedynie jej najmroczniejsi wysłannicy – od lat kojarzące się ze śmiercią kruki i wrony.
Dzieło Wierieszczagina ściśle wiąże się z kontekstem autobiograficznym. W 1867 r. malarz, będąc ochotnikiem w armii rosyjskiej, wziął udział w kampanii prowadzonej w dawnym Turkiestanie. Tam na własne oczy zobaczył mrożące krew w żyłach zdarzenia, stał się świadkiem rozlewu krwi i eskalacji przemocy. Co znamienne, w późniejszych latach swego życia, już po namalowaniu „Apoteozy wojny” (1871), był on uczestnikiem przedsięwzięć militarnych. Jednak życie na froncie tak głęboko wpłynęło na jego psychikę, że gdy po 1878 osiadł w Monachium, tworzył tak dużo dzieł podejmujących jego tematykę, iż był podejrzewany o zatrudnianie asystentów wyręczających go w działaniach artystycznych.
Jeden z najgłośniejszych obrazów Wierieszczagina, jakim z pewnością jest „Apoteoza wojny”, stanowi wyraźny sprzeciw wobec wojny, ma wymowę pacyfistyczną, będąc zarazem ostrzeżeniem i próbą ukazania katastrofalnych skutków działań militarnych.
Definicja wyznaczniki gatunku Jest to specyficzny rodzaj powieści który jak sama nazwa wskazuje skoncentrowany jest przede wszystkim na przeżyciach wewnętrznych psychice...
„Lalka” jako powieść realistyczna prezentuje szeroką panoramę polskiego społeczeństwa. Nie jest to jedynie pobieżne przedstawienie polegające na wyliczeniu...
Jest wiele zawodów które mnie interesują istnieje wiele rzeczy które wydają mi się warte spróbowania. Jednak najbardziej chciałbym zostać nauczycielem....
Tytułowy bohater dramatu Juliusza Słowackiego jest postacią dynamiczną. Wraz z rozwojem fabuły zdobywając nowe doświadczenia i poznając mechanizmy rządzące światem...
Definicja Historyzm jest pojęciem niezwykle szerokim odnoszącym się do kultury. W jego obrębie wyróżnić można historyzm architektoniczny i związany ze sztukami...
„Droga do Rosji” to poemat rozpoczynający „Ustęp” trzeciej części „Dziadów”. Fragment ten znacznie odróżnia się od samego...
Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...
Wizja świata ukazana w „Szewcach” Stanisława Ignacego Witkiewicza budzi u czytelnika ciekawość i niepokój. Ten drugi stan nasila się wraz z postępem...
Zielone Wzgórze to miejsce które stało się domem małej Ani Shirley. Zamieszkiwane było przez dwie osoby – Mateusza oraz Marylę. Nie było to miejsce...
