Czesław Miłosz należy do najwybitniejszych polskich (a zarazem światowych) poetów XX stulecia. Jednocześnie był on wybitnym obserwatorem swojej epoki i niezwykłym erudytą. Efektem tego stał się między innymi słynny esej „Zniewolony umysł”, gdzie analizował on przypadki polskich pisarzy, którzy oddali się na służbę komunistycznemu totalitaryzmowi – ich motywacje, koncepcje i kalkulacje. Według niektórych historyków dzieło Miłosza jest unikatem na skalę europejską, porównywalnym z „Rokiem 1984” George’a Orwella. Z kolei w „Ziemi Ulro” snuł poeta wywody na temat kondycji ludzkiej, relacji człowieka z Bogiem i ze światem kultury.
Głęboka zaduma Miłosza nad światem współczesnym, a także bardziej ogólne rozważania o doli człowieka to również główny temat jego poezji. Na pierwszy rzut oka wizja świata w jego poezji jest pesymistyczna. W wierszu „Na część księdza Baki” przypomina muchom, iż otchłań czeka. Zaleca więc zabawianie się na krowim łajnie/Albo na powidle, bo i tak nikt się już o was/nigdy nie dowie. Oczywiście zastanowić się można, czy rzeczywiście chodzi tutaj o muchy – czy czasem perspektywy człowieka nie są równie straszne. W końcu nasze życie może być nieco dłuższe, a rozrywki bardziej wyrafinowane niż figle na krowim łajnie, ale z perspektywy wieczności są równie nieznaczące.
Zresztą nie trzeba wieczności – żywot człowieka wydaje się krótki nawet z perspektywy drzewa. Podmiot liryczny wiersza „Do leszczyny” zwraca się do tytułowego drzewa:
Nie poznajesz mnie, ale to ja, ten sam,
Który wycinał na łuki twoje brunatne pręty,
[…]
Szkoda, że tamtym chłopcem już nie jestem.
Chyba kij sobie bym wyciął, bo widzisz, chodzę o lasce.
Nawet „młody duch” nie może zapobiec temu, że w końcu moje uszy coraz mniej słyszą z rozmów, moje oczy słabną („Uczciwe opisanie samego siebie nad szklanką whisky na lotnisku, dajmy na to w Minneapolis"). Jednak człowiek nie powinien popadać w rozpacz. Ukojenie przynieść może religia i wizja powrotu do raju. W wierszu „Ogrodnik” Bóg, znajdując się poza czasem, na dni i wieki patrzył niby przez lunetę. Wie więc, że zrujnowany ogród zakwitnie od nowa i potomkowie Adama i Ewy znajdą ukojenie u jego boku.
Optymizm odnaleźć można również w poezji „politycznej”. Poeta przestrzega władców świata, że żadna potęga nie uchroni ich przed sądem potomnych – i w ostatecznej perspektywie lepsza jest śmierć niż skrzywdzenie człowieka prostego („Który skrzywdziłeś”). W przywoływanym utworze nie Bóg przynosi karę tyranowi, ale pamięć, jaką o jego zbrodniach przechowują ludzie.
Czesław Miłosz zdawał sobie sprawę z ułomności ludzkiego losu, kruchości życia i cierpienia, jakim jest ono naznaczone. Nie da się uciec przemijaniu, ale poeta wskazywał na nadzieję, jaką przynosiła wiara w Boga. Sprawia ona, iż pojęcia zyskują właściwą sobie miarę, a prawdy moralne nie zostają odrzucone na rzecz nihilizmu i egoizmu. Pewnym źródłem optymizmu stać się mogą również inni ludzie, którzy nie pozwalają triumfować złu.
Należę do osób które mają w zwyczaju przywiązywać się do różnych przedmiotów. Mam kilka kolekcji które bardzo sobie cenię i których...
Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...
Literatura może zmienić życie na dobre lub na złe – taki wniosek wydaje się nasuwać po lekturze „Lalki” Bolesława Prusa oraz „Innego świata”...
Zima to najpiękniejsza pora roku. Jest też porą najbardziej tajemniczą i pobudzającą wyobraźnię. Zimą wcześniej zapada zmrok i na niebie szybko pojawiają się gwiazdy....
„Potop” roztacza przed czytelnikiem bogaty krajobraz Rzeczpospolitej z lat 1655 - 1660. Był to okres bujnego rozkwitu baroku epoki kojarzonej w historii polskiej...
Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...
Pisarze i filozofowie przekonują nas że przyjaźń to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu. Przyjaciel wysłucha nas wspomoże w trudnych chwilach poradzi jak zachować...
Odpowiedź na pytanie czy Tezeusz jest bohaterem bez skazy nie jest odpowiedzią łatwą. Odbiorca mitu widzi obraz człowieka którego po śmierci czczą rzesz ludzi....
„Oblicze wojny” to obraz namalowany techniką olejną na płótnie o wymiarach 100 x 79cm. Powstał on w czasie pobytu Salvadora Dalego w Stanach Zjednoczonych...