Unikalne i sprawdzone teksty

Czy w komediach Moliera można dostrzec wpływy barokowe? | wypracowanie

Molier, zapewne jeden z najważniejszych komediopisarzy w historii literatury, tworzył w okresie uznawanym za czasy baroku. Mimo to rzadko przypisuje się go do owej epoki i można zauważyć, że pod pewnymi względami jego twórczość jest bliższa oświeceniu. Molier wyśmiewa fanatyzm, fundamentalizm religijny i hipokryzję – podejście takie łatwo powiązać z twórcami późniejszymi, takimi jak Wolter czy Diderot.

Również precyzyjna konstrukcja jego dramatów, czerpiących obficie z tradycji antycznej (np. „Skąpiec” oparty na dramacie rzymskiego autora Plauta), wydaje się nie wpasowywać w „rozbuchaną” estetykę baroku. Czy więc rzeczywiście francuski komediopisarz pozostawał niejako na uboczu swojej epoki? Wydaje się to nieco nieprawdopodobne, mimo wszystko. I faktycznie, bliższe przyjrzenie się twórczości autora pozwala dostrzec pewne wpływy baroku.

Przede wszystkim uwidaczniają się one w konstrukcji postaci. O ile intryga dzieł Moliera zazwyczaj jest bardzo precyzyjna, o tyle jej bohaterowie to prawie zawsze osoby dość groteskowe, odmalowane ze sporą przesadą. Harpagon, tytułowy „Skąpiec” oszczędza na wszystkim, chociaż jest człowiekiem bardzo zamożny – sąsiedzi mówią o nim, że wyjada owies własnym koniom. Tartuffe („Świętoszek”) zaleca wszystkim poprawę moralną, ale sam uważa, iż „wcale ten nie grzeszy, kto grzeszy w sekrecie”. Również tytułowy „Chory z urojenia” to postać omotana własnymi obsesjami, tym razem skupionymi na zdrowiu. Wydaje się, iż bohaterowie Moliera doskonale pasuje do barokowego umiłowania przesady i groteski.

Również humor francuskiego autora bywa dość przaśny i ocierający się o wulgarność. Bodaj ulubionym tematem żartów w „Chorym z urojenia” jest robienie lewatywy. Molier chętnie buduje również komizm na intrygach erotycznych – mężczyzna uwodzi kobietę, której mąż siedzi pod stołem i podsłuchuje wszystko („Świętoszek”). Prawdopodobnie tego typu dowcip cieszyłby się równą popularnością w Wersalu, jak i w pierwszym lepszym dworku szlacheckim w Polsce. Wpasowuje się bowiem doskonale w „grube” żarty, w jakich rozmiłowani byli ludzie baroku.

Twórczość Moliera umieścić można na pograniczu dwóch epok. Z jednej strony zapowiada ona myśl oświecenia, z drugiej jednak często opiera się na estetyce wypracowanej w czasach baroku. Molier jednak stosunkowo subtelnie wykorzystuje barokowe motywy, przez co współczesnemu obserwatorowi niełatwo je dostrzec.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

„Sztuką jest umierać dla ojczyzny...

Kardynał Stefan Wyszyński należy do grona najwybitniejszych Polaków XX wieku. Uznawany był za przywódcę religijnego narodu ale również jego nieformalnego...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Leon Wyczółkowski Rycerz wśród...

„Rycerz wśród kwiatów” to namalowany w 1904 roku obraz którego autorem jest Leon Wyczółkowski. Opis Obraz przedstawia rycerza w niezwykle...

Hierarchia wartości w „Chłopach”...

Władysław Reymont w powieści „Chłopi” bardzo trafnie przedstawia charakterystyczną dla wiejskiej społeczności hierarchię wartości. Pisarz pokazuje że wieś...

Bohater w Sonetach Krymskich –...

„Sonety krymskie” to cykl utworów napisanych przez Adama Mickiewicza. Bezpośrednia przyczyną ich powstania była podróż poety na Krym. Sonety posiadają...

Spisek koronacyjny – interpretacja...

Trzeci akt „Kordiana” rozpoczyna się sceną ukazującą przygotowania do koronacji cara Mikołaja. Zgromadzeni ludzie wypowiadają swoje sądy dotyczące nowego...

Edgar Degas „Lekcja tańca”...

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych obrazów Edgara Degasa „Lekcja tańca” poświęcony jest ulubionemu tematowi artysty – baletowi. Ponieważ Degasa...

Mesjanizm a winkelriedyzm – porównanie...

Mesjanizm był jednym z najbardziej wyrazistych prądów ideowych w dziejach polskiej myśli. Polacy szukali nadziei na odrodzenie podzielonego przez zaborców państwa...

Gustaw Coubert Kamieniarze - opis...

„Kamieniarze” to niezwykle realistyczne przedstawienie pracy którego autorem jest Gustaw Courbet. Opis Powstały w 1849 roku obraz przedstawiał mężczyzn...