Unikalne i sprawdzone teksty

Czy zgodzisz się z oceną średniowiecza jako „wieków ciemnych”? | wypracowanie

Przez długie lata pokutowała opinia, iż średniowiecze było okresem ciemnoty i zabobonu. Mówiono o nim wręcz jako o „wiekach ciemnych”, stanowiących ponury okres pomiędzy chwalebną starożytnością, a wspaniałym renesansem. Nie sądzę, by to była prawda. Średniowiecze pozostawiło po sobie wielkie dziedzictwo, które jest ważną częścią kultury europejskiej, zaś co do okrucieństwa – pozostałym epokom można zarzucić co najmniej tyle samo.

Czy można sobie wyobrazić Europę bez tego, co osiągnięto między umownymi datami oznaczającymi koniec starożytności (476 rok naszej ery) i początek renesansu (1492)? Raczej nie – byłby to zupełnie inny kontynent, z dużym prawdopodobieństwem znacznie uboższy. W końcu to w owych „mrocznych wiekach” wzniesiono katedry gotyckie, które swoim rozmachem i pięknem zadziwiają widzów po dziś dzień. Jak wyglądałaby sztuka, gdyby nie stworzony w XV wieku ołtarz Wita Stwosza? Skąd polscy artyści czerpaliby przez wieki inspirację?

Wreszcie trudno sobie wyobrazić literaturę światową bez dzieł tej miary, co „Dekameron” Boccaccia, „Boska Komedia” Dantego czy „Wielki Testament” Villona. Wszystkie te książki do dzisiaj są czytane i budzą szczery entuzjazm i podziw. Zawierają bowiem obraz człowieka w całej jego złożoności – od metafizycznych uniesień duszy, aż po najprostsze odruchy fizjologiczne, opisane z dużą dosadnością. Czy nie jest miarą wielkości artysty to, że i teraz doskonale rozumiemy cierpienie Villona, wspominającego powieszonych przyjaciół?

Średniowiecze pozostawiło po sobie również wybitny dorobek intelektualny. Ówczesną „scholastykę” często wyśmiewano w późniejszych okresach, ale jak na swój czas była ona dużym postępem. Dzieła teologiczne świętego Tomasza po dziś dzień stanowią punkt odniesienia dla filozofów chrześcijańskich, a fundamenty myśli o prawie narodów położyli chociażby Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza. To, że obecnie uznajemy, iż wszystkie narody są równe, że nie wolno nawracać przemocą, że prawo jest ważniejsze niż siła – to wszystko jest również w jakimś stopniu ich zasługą.

W średniowieczu nie brakowało przykładów okrucieństwa. Jednak często jest ono przeceniane lub źle interpretowane. Chwalimy renesans, nie pamiętając, że to wtedy zaczęły się na szeroką skalę polowania na czarownice, które w średniowieczu były raczej rzadkością. Jesteśmy zatrwożeni okrucieństwem krzyżowców, na przykład złupieniem Konstantynopola w czasie IV krucjaty, to prawda. Ale i ludzie średniowiecza zamarliby z przerażenia, widząc zło, jakiego dopuszczali się ludzie w naszych czasach. W ciągu kilkuset lat, jakie minęły od 1492 ludzkość dostąpiła olbrzymiego postępu technologicznego – jednak wykorzystała ów postęp, by zbudować komory gazowe, przeprowadzać naloty dywanowe i ryć okopy. Średniowiecze było surową epoką, pełną głodu, strachu i cierpienia. Jednak owe okrutne warunki mogą stanowić jakieś wytłumaczenie dla zbrodni, jakie wówczas popełniano. Jakie wytłumaczenie mają ludzie XX i XXI wieku?

Wbrew wielu mitom sądzę, że średniowiecze to nie „wieki ciemne”. Mimo całej swojej surowości, epoka owa wydała wspaniałe dzieła, zarówno architektury, jak i literatury. Na większe docenienie zasługuje również ówczesna filozofia. Wszyscy jesteśmy dłużnikami ludzi średniowiecza.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz list do kolegi zachęcający...

Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...

Obraz szkoły w „Ferdydurke”...

Józio - główny bohater i narrator „Ferdydurke” - obudził się o dziwnej porze. Początkowo miał wrażenie że musi pędzić na dworzec. Dopiero po...

Ekspresjonizm w „Ludziach bezdomnych”...

Ekspresjonizm należał do popularnych kierunków w literaturze i sztuce na przełomie XIX i XX wieku. Przykładał on dużą wagę do wyrażania uczuć „mocnego”...

Czy we współczesnym świecie można...

W naszych wyobrażeniach rycerze często funkcjonują jako wielcy niezwykle silni mężczyźni którzy w lśniących zbrojach mkną na cudnych rumakach. Zazwyczaj pojawiają...

Jakimi gospodarzami świata okazali...

W „Księdze rodzaju” Bóg zalecił ludziom by czynili sobie ziemią poddaną. Dzisiaj możemy się zastanowić czy człowiek podołał odpowiednio temu zadaniu....

Epitet – co to jest epitet? Przykłady...

DefinicjaEpitet to środek stylistyczny którego głównym zadaniem jest określanie opisywanie słowa z którym w parze występuje. Może ono być zarówno...

Powieść epistolarna – definicja...

Definicja i wyznaczniki Powieść epistolarna to odmiana powieści która jest niezwykła przede wszystkim przez swoją budowę. Jak sama nazwa wskazuje jest to powieść...

Czy kara musi być zawsze następstwem...

Pytanie czy kara zawsze musi być następstwem winy to pytanie które można rozważać na kilku płaszczyznach. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na fakt różnego...

Uzasadnij tezę że nie ma zbrodni...

Kwestia zbrodni i kary należy do najważniejszych i najczęstszych tematów literatury światowej. Dylematy i problemy z nią związane opisywał między innymi Fiodor...