Unikalne i sprawdzone teksty

Indywidualizm romantyczny – definicja, przykłady, znaczenie | wypracowanie

Definicja

Indywidualizm romantyczny to pojęcie ściśle wiążące się z bohaterem twórczości charakterystycznej dla tej epoki. Oznacza ono postać wyjątkową, wykraczającą poza schematy narzucone przez społeczeństwo, cechującą się wielką wrażliwością, hołdującą wysokim ideom oraz gotową do poświęceń w imię wartości. Taka koncepcja postaci literackiej wiąże się z charakterystycznym dla romantyzmu kultem geniusza (pierwsze przesłanki opisujące to zjawisko znalazły się już w twórczości Edwarda Younga - brytyjskiego poety, który odróżnił zdolności od geniuszu).

Przykłady

Wyjątkową cechą polskiej literatury romantycznej jest bardzo silne zaangażowanie w sprawy narodowowyzwoleńcze. Bohater uosabiający taką ideę to postać szczególna, wyraźnie odróżniająca się od ogółu społeczeństwa. Przede wszystkim jest on zdeterminowany, by poświęcić na rzecz ojczyzny wszystko, co posiada - także miłość. Jedyna w swoim rodzaju wrażliwość, która rodzi między bohaterem romantycznym a narodem specyficzną więź, sprawia, że głównym celem mu przyświecającym jest właśnie działalność na rzecz dobra ojczyzny. Zarazem towarzyszy mu przeświadczenie, iż tylko on jest w stanie udźwignąć na swych barkach ciężar tego wyzwania. Taką postacią jest Konrad Wallenrod - tytułowy bohater powieści historycznej Adama Mickiewicza.

Indywidualizm romantyczny jeszcze silniej zaznacza się w postaci Konrada z III części „Dziadów”. Poeta - wizjoner, stojąc w celi i wygłaszając wielką improwizację, stawia się ponad ogółem społeczeństwa, mówi, że depce innych twórców. W imię dobra ojczyzny gotów jest on do największych poświęceń, pragnie sprostać najbardziej niebezpiecznym wyzwaniom. Podobną postacią jest Kordian - tytułowy bohater dramatu Juliusza Słowackiego. Odnajdując nowy sens życia - ojczyznę - przystępuje on do spisku na życie cara, ostatecznie będąc o krok od uśmiercenia tyrana.

Jednak indywidualizm bohatera romantycznego nie zawsze wiąże się z ideą ojczyzny. Niektóre z postaci postrzegane są jako wyobcowani, pozbawieni jakiegokolwiek znaczenia (z perspektywy społeczeństwa). Jednym z najbardziej wyrazistych przykładów takiego bohatera jest Pustelnik-Gustaw z IV części „Dziadów”. Porzucony przez ukochaną, samotny, smutny i wyrzucony poza obręb społeczeństwa tuła się on po świecie, z niecierpliwością wyczekując dnia, w którym opuści sferę doczesną. Zarazem jest to postać nierozerwalnie związana z tajemniczymi siłami. Odrzuca on rzeczywistość, dostrzegając jej braki i niedoskonałości, a z wielkim szacunkiem patrzy na to, co niezrozumiałe, niedające się wyjaśnić.

Znaczenie

Indywidualizm romantyczny stał się jedną z najważniejszych cech postaci pojawiających się w literaturze tego okresu. Opozycja między nimi a resztą społeczeństwa, chęć czynnego zmieniania świata, rozbijania jego martwych struktur sprawiły, że postaci te na stałe wbiły się w świadomość czytelników. Do dzisiaj stanowią także interesujący materiał dla badaczy literatury - ze względu na swoją niejednoznaczność i okrywającą ich aurę tajemnicy.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Motyw odwagi w literaturze i sztuce...

Odwaga to jedna z najbardziej docenianych cnót. Nikt nie pragnie uchodzić za tchórza natomiast każdy z przyjemnością słucha gdy ktoś nazywa go dzielnym. Przed...

"Stajesz się odpowiedzialny na...

„Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupery’ego to piękna alegoryczna opowieść o miłości i przyjaźni. Autor w historii chłopca zamieszkującego...

Rozmowa Andrzejowej Korczyńskiej...

Pani Andrzejowa Korczyńska wdowa po powstańcu styczniowym decyduje się poważnie porozmawiać z synem Zygmuntem na prośbę swojej synowej która zauważa zbytnie zainteresowanie...

List do Jana Kochanowskiego pocieszający...

Mistrzu Janie! Doszły mnie tragiczne wieści o waszej sytuacji. We wszystkich okolicznych dworach szlachta opowiada o Twej rozpaczy z powodu utraty ukochanej córki Urszulki....

„Chłopi” jako epopeja

„Chłopów” Władysława Reymonta można nazwać epopeją wsi ponieważ ukazują drobiazgowy i sugestywny obraz tej warstwy społecznej. Reymont posługując...

Wszyscy jesteśmy pielgrzymami –...

Wielki polski poeta Cyprian Kamil Norwid napisał wspaniały wiersz pod tytułem „Pielgrzym”. Opisuje w nim człowieka który uchodzić może za nędzarza....

Romantyczna koncepcja miłości...

W epoce romantyzmu miłość stała się wartością szczególną. Nad fizyczność i uwielbienie cielesnego piękna zaczęto cenić wyjątkową relację dusz przekonanie...

„Ludzie bezdomni” jako powieść...

Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” umiejscowić należy między dwiema epokami. Z jednej strony dzieło mocno czerpie z tradycji pozytywistycznej z...

Utopia w oświeceniu – realizacja...

Motyw utopii przewijał się przez literaturę już w starożytności chociaż sama nazwa pochodzi od utwory Tomasza Morusa. Wątek odległej krainy (zazwyczaj wyspy) na którą...