Unikalne i sprawdzone teksty

Jan Matejko, Bitwa pod Grunwaldem – opis, interpretacja i symbolika obrazu | wypracowanie

Obraz przedstawiający scenę bitwy na polach Grunwaldu pomiędzy wojskami Władysława Jagiełły a żołnierzami zakonu krzyżackiego, ukazuje epicentrum walki dwóch wrogich wojsk. Ze skłębionych ciał ludzkich wyłaniają się znane z historii postaci, wśród których najsilniej wyeksponowane są sylwetki mistrza krzyżackiego, Ulricha von Jungingena oraz wielkiego księcia litewskiego, Witolda Kiejstutowicza. Każdy z nich ukazany został w sposób symboliczny. Ubrany w purpurowy żupan Witold, ze wzniesionymi w górę ramionami, w których dzierży miecz oraz tarczę, swą pewną wyprostowaną sylwetką symbolizuje coraz bardziej oczywiste zwycięstwo Polaków i Litwinów w pojedynku. Jego dumnej sylwetce odpowiada rozpostarta, uniesiona wysoko w górę polska chorągiew za jego plecami.

Przeciwieństwem tego obrazka jest postać wielkiego mistrza krzyżackiego, którego ciało, wygięte w łuk na białym koniu, zdradza daleko większy dramatyzm, niż przedstawienie wielkiego księcia litewskiego. Ulrich von Jungingen atakowany jest przez dwóch przeciwników, których wygląd naznaczony jest silną symboliką - jeden z nich bowiem ma na sobie typowy katowski strój, a w ręku dzierży topór, kolejny zaś mierzy w wielkiego mistrza z Włóczni świętego Maurycego, otrzymanej przez Bolesława Chrobrego na zjeździe gnieźnieńskim. Scena przedstawia ostatnie chwile życia wielkiego mistrza, a dramatyzmu scenie dodaje silnie pofałdowany płaszcz von Jungingena, unoszący się nad jego głową. Tak samo też, jak w przypadku księcia Witolda, którego chwale towarzyszy uniesiona polska chorągiew, tak upadkowi wielkiego mistrza towarzyszy chyląca się ku ziemi chorągiew krzyżacka, przejmowana przez polskie wojska w samym centrum obrazu.

Spośród postaci znajdujących się z lewej strony obrazu na uwagę z pewnością zasługuje Jakub Skarbek z Góry, który wraz ze swym giermkiem zatrzymuje księcia szczecińskiego, Kazimierza V, pędzącego na odsiecz wielkiemu mistrzowi. Po prawej stronie z kłębowiska ciał wyłania się Zawisza Czarny, z kopią trzymaną oburącz, przygotowaną do ataku. Nad jego głową, na drugim planie obrazu widoczny jest polski obóz z postacią króla Władysława Jagiełły na koniu, dzierżącego chorągiew i przyglądającego się bitwie. Wśród historycznie ważnych postaci należy wymienić też wielkiego komtura krzyżackiego, Konrada von Liechtensteina, którego ciało w stanie agonii wije się pod nogami rycerzy walczących na pierwszym planie, w samym centrum obrazu. Z pyłu unoszącego się ponad walczącymi wyłania się sylwetka świętego Stanisława ze Szczepanowa, którego obecność wyraźnie wskazuje na boską ingerencję w losy bitwy. Ponieważ święty uznawany jest za patrona Polski, jego sylwetka w tle wyraźnie świadczy o słuszności podjęcia przez Polaków walki z krzyżakami oraz o ich pewnym zwycięstwie.

Pomimo pozornego chaosu panującego na obrazie, wszystkie jego elementy są silnie przemyślane, nacechowane ogromem ekspresji i symboliki. Sposób obrazowania jest silnie realistyczny i wyjątkowo drobiazgowy, jednak teatralne pozy bohaterów sceny, mocno pofałdowane tkaniny ubrań, gwałtowne gesty wywołują wrażenie patosu i tragizmu. Ponadto ukazanie bohaterów militarnej sceny w strojach cywilnych, wiąże się z potraktowaniem tematu w sposób symboliczny. Tak zresztą jest w istocie, gdyż sam Matejko nigdy nie ukrywał, że sztuka nie jest dla niego niczym więcej, jak „pewnego rodzaju orężem w ręku”, którego używał w celu podnoszenia na duszy rodaków, przedstawiając historyczne sceny chwały narodu polskiego, nasycone wyrazistą symboliką.

Rozwiń więcej
Jan Matejko, „Bitwa pod Grunwaldem”

Losowe tematy

Co jest najważniejsze? Co jest...

Należę do osób które mają w zwyczaju przywiązywać się do różnych przedmiotów. Mam kilka kolekcji które bardzo sobie cenię i których...

Pan Tadeusz jako epopeja narodowa

Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...

Rola lektur w życiu bohatera literackiego....

Literatura może zmienić życie na dobre lub na złe – taki wniosek wydaje się nasuwać po lekturze „Lalki” Bolesława Prusa oraz „Innego świata”...

Opis zimy i zimowego krajobrazu

Zima to najpiękniejsza pora roku. Jest też porą najbardziej tajemniczą i pobudzającą wyobraźnię. Zimą wcześniej zapada zmrok i na niebie szybko pojawiają się gwiazdy....

Sarmatyzm i szlachta w „Potopie”...

„Potop” roztacza przed czytelnikiem bogaty krajobraz Rzeczpospolitej z lat 1655 - 1660. Był to okres bujnego rozkwitu baroku epoki kojarzonej w historii polskiej...

Najciekawsza przygoda Tomka Sawyera...

Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...

Czy zwierzęta mogą być przyjaciółmi...

Pisarze i filozofowie przekonują nas że przyjaźń to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu. Przyjaciel wysłucha nas wspomoże w trudnych chwilach poradzi jak zachować...

Czy Tezeusz to bohater bez skazy?

Odpowiedź na pytanie czy Tezeusz jest bohaterem bez skazy nie jest odpowiedzią łatwą. Odbiorca mitu widzi obraz człowieka którego po śmierci czczą rzesz ludzi....

Salvador Dali Oblicze wojny –...

„Oblicze wojny” to obraz namalowany techniką olejną na płótnie o wymiarach 100 x 79cm. Powstał on w czasie pobytu Salvadora Dalego w Stanach Zjednoczonych...