Unikalne i sprawdzone teksty

Jan Matejko, Kochanowski nad zwłokami Urszulki - interpretacja | wypracowanie

Urszula Kochanowska nie była jedynym dzieckiem Jana Kochanowskiego i też nie tylko ją spośród swych pociech polski poeta stracił, jednak to jej śmierć była dla niego wyjątkowym ciosem i jej poświęcił „Treny”, zbiór przepełnionych smutkiem i filozoficzną refleksją liryków żałobnych. Dramatyzm towarzyszący „Trenom” zainspirował Jana Matejkę do odmalowania artystycznej wizji ostatniego pożegnania zrozpaczonego ojca z córką. Olejny obraz zatytułowany „Kochanowski nad zwłokami Urszulki” niestety zaginął, dlatego trafność tego przedstawienia możemy dziś podziwiać wyłącznie na podstawie zachowanej czarno-białej fotografii oraz akwareli będącej szkicem do właściwego dzieła.

Postaci Urszuli i Jana Kochanowskich wypełniają niemal całą powierzchnię płótna. Spoczywająca w czarnej, okutej metalowymi elementami trumience dziewczynka ubrana jest w białą sukienkę z wielkimi bufiastymi rękawami, wylewającymi się poza brzegi trumny. Blada twarz Urszulki jest spokojna i pogodna. Jasne loki opadają na białą poduszkę, objętą przez Kochanowskiego prawą dłonią. Lewą dłonią zrozpaczony ojciec gładzi malutką dłoń córki. Ubrany w ciemny, żałobny strój dojrzały mężczyzna pochyla się nad dziewczynką i z namaszczeniem całuje ją w czoło. Pochylona sylwetka Jana z Czarnolasu, jego ramiona i ręka Urszulki tworzą owal, w który wpisana jest cała kompozycja.

Poza bohaterami sceny z fotografii wyłaniają się niewyraźne detale, z których na szczególną uwagę zasługuje lutnia spoczywająca w trumnie z dziewczynką, będąca symbolem sztuki poetyckiej. Jest to z jednej strony nawiązanie do działalności samego Jana Kochanowskiego, z drugiej zaś do rzekomego talentu małej Urszulki. Jak głosi anegdota, maleńka dziewczynka już od najmłodszych lat zdradzała umiejętności znamionujące, że w przyszłości może pójść w ślady ojca. To by tłumaczyło szczególny żal poety po śmierci tej właśnie córki.

Ilustrujący doskonałe poetycko „Treny” obraz Jana Matejki dowodzi wielkiej wrażliwości polskiego malarza. Z ogromną przenikliwością wniknął on w uczucia Jana z Czarnolasu, którego łysiejące, pomarszczone czoło zdradza zmęczenie życiowymi troskami. Zawarte w poezji Kochanowskiego problemy utraty ukochanego dziecka oraz filozoficzne rozterki odbijają się bardzo wyraźnie na zmęczonej twarzy mężczyzny przedstawionego na obrazie.

Rozwiń więcej
Jan Matejko, „Kochanowski nad zwłokami Urszulki”

Losowe tematy

Motyw odwagi w literaturze i sztuce...

Odwaga to jedna z najbardziej docenianych cnót. Nikt nie pragnie uchodzić za tchórza natomiast każdy z przyjemnością słucha gdy ktoś nazywa go dzielnym. Przed...

"Stajesz się odpowiedzialny na...

„Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupery’ego to piękna alegoryczna opowieść o miłości i przyjaźni. Autor w historii chłopca zamieszkującego...

Rozmowa Andrzejowej Korczyńskiej...

Pani Andrzejowa Korczyńska wdowa po powstańcu styczniowym decyduje się poważnie porozmawiać z synem Zygmuntem na prośbę swojej synowej która zauważa zbytnie zainteresowanie...

List do Jana Kochanowskiego pocieszający...

Mistrzu Janie! Doszły mnie tragiczne wieści o waszej sytuacji. We wszystkich okolicznych dworach szlachta opowiada o Twej rozpaczy z powodu utraty ukochanej córki Urszulki....

„Chłopi” jako epopeja

„Chłopów” Władysława Reymonta można nazwać epopeją wsi ponieważ ukazują drobiazgowy i sugestywny obraz tej warstwy społecznej. Reymont posługując...

Wszyscy jesteśmy pielgrzymami –...

Wielki polski poeta Cyprian Kamil Norwid napisał wspaniały wiersz pod tytułem „Pielgrzym”. Opisuje w nim człowieka który uchodzić może za nędzarza....

Romantyczna koncepcja miłości...

W epoce romantyzmu miłość stała się wartością szczególną. Nad fizyczność i uwielbienie cielesnego piękna zaczęto cenić wyjątkową relację dusz przekonanie...

„Ludzie bezdomni” jako powieść...

Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” umiejscowić należy między dwiema epokami. Z jednej strony dzieło mocno czerpie z tradycji pozytywistycznej z...

Utopia w oświeceniu – realizacja...

Motyw utopii przewijał się przez literaturę już w starożytności chociaż sama nazwa pochodzi od utwory Tomasza Morusa. Wątek odległej krainy (zazwyczaj wyspy) na którą...