Twórczość Ignacego Krasickiego ma charakter dydaktyczny – ten typ literatury, mającej przekazać czytelnikowi prawdy moralne, był skądinąd bardzo popularnych w epoce oświecenia, z którą związany był biskup-poeta.
Krasicki kilkukrotnie wyjaśniał, czemu ma służyć satyra. W utworze „Do króla” pisał:
Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka:
Wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka.
Z kolei w „Palinodii” przywoływał przykład poetów ze starożytnego Rzymu, którzy ryzykowali życie, krytykując możnych. Satyra ma więc głębokie znaczenie moralne, zachęca ludzi do poprawy.
Jakie wady widział w ludziach biskup? Krytykował między innymi utracjuszostwo swoich rodaków. W „Żonie modnej” przedstawia kobietę, która wydaje majątek na zbytki podpatrzone w obcych krajach. Mężczyźni są nie lepsi, zdaje się mówić Krasicki – w końcu w satyrze „Pijaństwo” ukazani zostają szlachcie, którzy również trwonią pieniądze, tylko że na alkohol i obżarstwo. A przecież mogliby zainwestować te fundusze w przedsięwzięcia (np. kopalnie), które przyniosłyby zysk im samym, jak i ojczyźnie.
O prowadzenie próżniaczego życia zostają oskarżani także mnisi – obiekt kpin „Monachomachii”. Krasicki, sam przecież duchowny, zarzuca zakonnikom braki w edukacji i nieróbstwo. Już sam wstęp do poematu ukazuje skutki tego dla kraju: Było trzy karczmy, bram cztery ułomki,/ Klasztorów dziewięć i gdzieniegdzie domki. W jaki sposób ma się rozwijać państwo, w którym w ten sposób wydawane są pieniądze i takie są w nim stosunki społeczne?
Krasicki jest tutaj typowym reprezentantem oświecenia. Marzy o edukacji, handlu i rozwoju gospodarczym. Niestety, jego rodacy wolą lenistwo i zabawę niż śmiałe przedsięwzięcia, jakie podejmowali w tym choćby czasie Anglicy (Anglia była dla ludzi tej epoki wzorem doskonałego kraju).
Biskup krytykuje też rodaków za przywiązywanie wagi do pozorów, nie zaś do istoty rzeczy. We wspomnianej satyrze „Do króla” drwi z Polaków, którzy doceniają stare rody, natomiast nie mają szacunku dla mądrego władcy, który zasiada na tronie, ale nie pochodzi z wielowiekowej dynastii.
W dziełach Krasickiego znajdują wyraz oświeceniowe poglądy biskupa. Marzy on o rozwoju kraju i poprawie doli ojczyzny – wytyka więc te wady mieszkańców Polski, które uniemożliwiają dźwignięcie państwa na wyższy poziom.
Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” uchodzi za jedno z najbardziej przejmujących dzieł literackich z przełomu XIX i XX wieku. Sam tytuł sugeruje...
Ignacy Rzecki jest jednym z pierwszoplanowych bohaterów „Lalki” Bolesława Prusa. Podobnie jak protagonista dzieła - Stanisław Wokulski - postać ta odznacza...
Pierwszy dzień w szkole zawsze jest dla ucznia wydarzeniem stresującym. W końcu wracamy po długich wakacjach w czasie których przywykliśmy do błogiego lenistwa późnego...
Epikureizm oraz stoicyzm to kierunki filozoficzne które powstały w czasach starożytnych. Pierwszy z nich w swoich założeniach odwoływał się do ludzkiego powołania...
„Kompozycja VII” Wassila Kandinsky’ego wydawać się może dziełem pełnym chaosu i nieuporządkowania. Widz który nie zna korzeni dzieła wyrobić...
Wiek XIX przyniósł ludzkości niesamowity rozwój cywilizacyjny (w porównaniu z poprzednimi epokami). Ludziom wydawało się że przed nimi już tylko dalszy...
Na utrzymanym w akademickiej stylistyce obrazie „Konstytucja 3 maja” Jana Matejki rozpoznajemy twarze wielu historycznych postaci oświeceniowej Polski: króla...
Poeci od wieków wypominali swoim rodakom wady i przywary. Satyra była środkiem który miał na celu poprawę obyczajów i sytuacji politycznej zmotywowanie...
Ballada to gatunek który był niezwykle popularnym w okresie romantyzmu. Posiadający zarówno cechy liryki epiki jak i dramatu dawał on szerokie pole do manifestacji...
