Premiera mało którego dzieła XX-wiecznej sztuki wywołała takie kontrowersje, jak prezentacja „Fontanny” Marcela Duchampa. Trudno się temu dziwić – w końcu w 1917 roku gust większej części publiczności był jeszcze dość konserwatywny. Zresztą nawet obecnie, kiedy jesteśmy oswojeni z nowinkami w sztuce, pierwsze zetknięcie z „Fontanną” może być szokujące – bowiem jest ona po prostu obróconym pod kątem 90 stopni pisuarem. Znajduje się na nim podpis „R. Mutt 1917” (1917 to rok stworzenia dzieła).
Początkowo „Fontanna” nie została dopuszczona do wystawienia, wkrótce zaś potem zaginęła. Pozostało po niej jedynie zdjęcie, a po kilkudziesięciu latach (od 1950 roku począwszy) rozpoczęto wykonywanie kopii pod nadzorem Duchampa – stworzono ich ostatecznie siedemnaście.
Interpretacja „Fontanny” jest zadaniem trudnym, być może niemożliwym. W końcu Duchamp związany był z ruchem dadaistów, promujących w sztuce antyintelektualizm i zerwanie z klasyczną estetyką. Można jednak zaproponować kilka możliwości zrozumienia dzieła. Według jednej „Fontanna” to intelektualne destrukcja sztuki, jako czegoś wzniosłego – skoro nawet pisuar może uchodzić za dzieło, to sama sztuka traci sens. Bardziej jednak prawdopodobne, że artyście chodziło o coś innego – o podkreślenie, że wszystko może być sztuką, że każdy przedmiot może zostać uwznioślony, bowiem już zawiera w sobie tę wzniosłość, tylko ukrytą (rolą artysty staje jej podkreślenie, wyciągniecie na światło dzienne). Podział na strefy artystycznego sacrum i nieartystycznego profanum jest niejasny i łatwy do przekroczenia.
Wreszcie Duchamp mógł zwracać uwagę na podobieństwo pewnych form w dziejach ludzkości – formy te objawiają się w różny sposób: to co kiedyś było kształtem kapliczki, fontanny, czy elementem dekoracyjnym, dzisiaj może być przedmiotem służącym zaspokajaniu potrzeb fizjologicznych.
Dzieło Duchampa stanowiło – nie ma co do tego wątpliwości – początek popularnego trendu w sztuce, polegającego na uwznioślaniu przedmiotów codziennego użytku.
Widmo – objawia się Marysi. Jest to zmarły narzeczony dziewczyny malarz Ludwik de Laveaux. Mężczyzna zmarł w Paryżu gdzie wyjechał studiować. Zaręczył się z...
„Kompozycja VII” Wassila Kandinsky’ego wydawać się może dziełem pełnym chaosu i nieuporządkowania. Widz który nie zna korzeni dzieła wyrobić...
Róża ma niezwykły kolor i piękny zapach. Jej płatki są barwy czerwonej. Nieco ciemniejsze im bliżej środka kwiatu jaśniejsze na końcach płatków prezentują...
Homo viator to topos którego nazwa zaciągnięta jest z języka łacińskiego i oznacza podróżnego pielgrzyma. Zatem odnosi się do człowieka wędrującego doświadczającego...
Edyp wychował się w Koryncie na dworze Polybosa i Merope. Wydawać by się mogło że wiódł tam szczęśliwe spokojne życie. Niestety nazywano go podrzutkiem co sprawiało...
Akcja „Potopu” Henryka Sienkiewicza rozgrywa się w okresie szwedzkiego najazdu na Rzeczpospolitą który miał miejsce w latach 1655 – 1660. Autor bazując...
Mesjanizm był jednym z najbardziej wyrazistych prądów ideowych w dziejach polskiej myśli. Polacy szukali nadziei na odrodzenie podzielonego przez zaborców państwa...
W wielu filmach i powieściach pojawia się krajobraz wojenny. Właściwie każdy z nas zetknął się z tego typu kinem a także widział fotografie wykonane przez słynnych...
Definicja i wyznaczniki gatunku Elegia to utwór który podobnie jak tren posiada charakter żałobny choć nie zawsze zakres tematyczny elegii tożsamy jest z tematami...
