Max Ernst, Ubu Imperator – opis, interpretacja i analiza obrazu

Olejny obraz Maxa Ernsta „Ubu imperator” pochodzi z 1923 roku. Zaliczany bywa do dadaizmu, chociaż niektórzy krytycy sądzą, że zapowiada on już pojawienie się nowego nurtu – surrealizmu.

Tytuł dzieła pochodzi prawdopodobnie od głównego bohatera dzieła Alfreda Jarry’ego „Ubu król” – sztuki, będącej kamieniem węgielnym teatru absurdu.

W centrum obrazu Ernsta znajduje się niezwykły twór – jest to czerwony budynek, właściwie wieża, jednak wieża owa posiada dłonie, zaś jeden z jej otworów sprawia wrażenie oka. Wokół „ramion” wieży owijają się zielonkawe włosy (być może jest to szal), zaś z jej boku wystaje metalowy pręt, przypominający antenę radiową. Dłonie wieży wzniesione są w geście, który trudno zinterpretować – być może chodzi o zdziwienie, ale równie dobrze może być to modlitwa. Budynek (istota?) utrzymuje się na niewielkim szpikulcu, wbitym w ziemię i rzuca rozmazany cień. W tle widać jakiś słup, jednak przestrzeń przypomina pustynię – niebo nad nią jest błękitne, delikatnie zachmurzone, kojące.

O co chodziło Ernstowi? Trudno o jednoznaczną interpretację. Być może zwraca on uwagę na groteskowy charakter osiągnięć ludzkości. Chwalimy się swoją cywilizacją i czerpiemy z niej dumę, ale dla osoby stojącej z boku, ludzkość wydawać się musi czymś groteskowych – dziwnym Koloseum, utrzymującym się na niewielkim szpikulcu i wznoszącym ręce ku niebu. Jednocześnie poza tą dziwaczna cywilizacją/ludzkością nie ma niczego – wyłącznie martwa pustynia. Jesteśmy więc skazani na społeczeństwo, z całą jego absurdalnością.