Unikalne i sprawdzone teksty

Motyw przyrody w literaturze i sztuce | wypracowanie

Motyw przyrody to jeden z najbardziej zróżnicowanych, a zarazem pełniących odmienne funkcje motywów, które wykorzystywane były przez różne epoki. Już w pierwszych tekstach uznawanych za podwaliny kultury kręgu europejskiego widoczna była niezwykła rola przypisywana naturze. Przyroda przedstawiona była jako rajska, a utrata takich warunków była niezwykle bolesną dla praojców ludzkości. Takie postrzeganie widoczne jest na przykład w dziełach przedstawiających wygnanie z raju. Natura w mitologi greckiej zyskuje niezwykłe funkcje, a podległa jest bogom. Zwierzęta mogą stać się egzekutorami boskiej woli, a otoczenie potęgować karę, która staje się udziałem niepokornych bohaterów – tak jak było w przypadku Prometeusza.

W późniejszych wiekach motyw przyrody był równie chętnie wykorzystywanym. Często stanowił on tło dla wydarzeń, pokazywał ich zmienność. Renesans zainteresował się przyrodą po raz kolejny, pokazując jej oblicze w lekki sposób – chociażby we fraszce „Na lipę”. Przyroda zyskała także nowy wymiar. Kojarzona zaczęła być z wsią, z warunkami na niej panującymi. Zainteresowanie tego typu wizją przyrody widoczne będzie również w okresie Młodej Polski, kiedy zapanowała chłopomania. Takiego przedstawienia przyrody dokonuje także Józef Chełmoński na swoich obrazach.

Przyroda bywała także ważnym elementem fabuły i częścią, która współuczestniczyła w wydarzeniach groźnych czy tajemniczych. Tego typu przedstawienia dokonują romantycy, którzy nadają nowy wymiar przyrodzie. Tajemnicza, nieokiełznana, niepojęta. Staje się ważnym elementem ballady zatytułowanej: „Świteź”, bohaterką wydarzeń w „Lilijach” i współodpowiedzialną za atmosferę grozy w utworze „To lubię” Adama Mickiewicza. Także i Goethe oddał jej niezwykłą rolę w balladzie zatytułowanej „Król Olch”.

Przyroda i jej obraz może stać się także zalążkiem do kontemplacji. To także sposób, w którym przedstawiali ją romantycy. Zarówno w literaturze, jak i na obrazach Caspara Davida Friedricha widoczne jest podejście do przyrody jako do czegoś niezwykłego, co skłania człowieka do refleksji.

Inne przedstawienie przyrody stanowi ukazanie jej wersji, która modyfikowana jest przez człowieka – ogród to motyw, który pojawia się między innymi na obrazie Aleksandra Gierymskiego zatytułowanym „W altanie”.

Przyroda to jeden z najczęściej pojawiających się i najbardziej zróżnicowanych motywów. Może ona zachwycać – co oddali malarze impresjonistyczni, ale może też stanowić źrodło premyśleń i tło do niezwykłych, budzących strach wydarzeń.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Co jest najważniejsze? Co jest...

Należę do osób które mają w zwyczaju przywiązywać się do różnych przedmiotów. Mam kilka kolekcji które bardzo sobie cenię i których...

Pan Tadeusz jako epopeja narodowa

Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...

Rola lektur w życiu bohatera literackiego....

Literatura może zmienić życie na dobre lub na złe – taki wniosek wydaje się nasuwać po lekturze „Lalki” Bolesława Prusa oraz „Innego świata”...

Opis zimy i zimowego krajobrazu

Zima to najpiękniejsza pora roku. Jest też porą najbardziej tajemniczą i pobudzającą wyobraźnię. Zimą wcześniej zapada zmrok i na niebie szybko pojawiają się gwiazdy....

Sarmatyzm i szlachta w „Potopie”...

„Potop” roztacza przed czytelnikiem bogaty krajobraz Rzeczpospolitej z lat 1655 - 1660. Był to okres bujnego rozkwitu baroku epoki kojarzonej w historii polskiej...

Najciekawsza przygoda Tomka Sawyera...

Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...

Czy zwierzęta mogą być przyjaciółmi...

Pisarze i filozofowie przekonują nas że przyjaźń to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu. Przyjaciel wysłucha nas wspomoże w trudnych chwilach poradzi jak zachować...

Czy Tezeusz to bohater bez skazy?

Odpowiedź na pytanie czy Tezeusz jest bohaterem bez skazy nie jest odpowiedzią łatwą. Odbiorca mitu widzi obraz człowieka którego po śmierci czczą rzesz ludzi....

Salvador Dali Oblicze wojny –...

„Oblicze wojny” to obraz namalowany techniką olejną na płótnie o wymiarach 100 x 79cm. Powstał on w czasie pobytu Salvadora Dalego w Stanach Zjednoczonych...