Definicja
Orientalizm oznacza fascynację kulturą i dorobkiem cywilizacyjnym szeroko rozumianego Wschodu, a więc krajów arabskich, Indii, Chin, Japonii itp. Z pojęciem tym wiąże się tendencja do wykorzystywania motywów zaczerpniętych z egzotycznej skarbnicy w sztuce i filozofii. Do jego rozwoju w dużej mierze przyczyniła się polityka kolonialna największych europejskich mocarstw.
Cechy
W oświeceniu Monteskiusz napisał „Listy perskie”. Ta powieść epistolarna (wymiana listów między dwoma Persami mieszkającymi w Europie) stała się zwierciadłem europejskiej kultury. W tym wypadku ujawnia się jedna z najważniejszych funkcji orientalizmu - służył on jako kontrapunkt europejskiej cywilizacji, ukazywał ją w nowym świetle. Dlatego w dziełach wpisujących się w nurt orientalizmu bardzo wyraziście ukazywane były aspekty życia i wartości charakterystyczne dla kultur wschodnich.
Szczególną rolę zyskał orientalizm w epoce romantyzmu. Ze względu na swą egzotyczność umożliwiał autorom kreowanie postaci nietypowych, interesujących i fascynujących. Przykładem może być tutaj „Giaur” Byrona - powieść poetycka uważana za jedno z najważniejszych dzieł literackich XIX stulecia. Orientalizm zaznaczał swą obecność także w twórczości Adma Mickiewicza - czego przykładem mogą być „Sonety krymskie” (sylwetka egzotycznego bohatera lirycznego - Mirzy - oraz metaforyczna funkcja tajemniczego krajobrazu).
Także modernizm przyniósł znaczny rozkwit zainteresowania kulturą wschodnią. Tym razem zwrócono się głównie w stronę Indii i buddyzmu, co znalazło wyraz w filozofii (Schopenhauer, Nietzsche). Echa tych fascynacji odnaleźć można także w twórczości literackiej - np. „Hymn do Nirwany” Kazimierza Przerwy-Tetmajera.
Z kolei w sztukach plastycznych orientalizm wiązał się z częstym używaniem motywów charakterystycznych dla kultur wschodnich. Przejawiało się to zarówno w sferze dekoracji i ornamentyki, jak i podejmowanej tematyki - np. Wasilij Wereszczagin „Bazar” (jeden z malarskich zapisków podróży artysty), Auguste Delacroix „Widok z Tangeru”, Eugene Delacroix „Kobiety algierskie” itp.
Znaczenie
Orientalizm stał się nurtem niezwykle ważnym i mającym doniosły wpływ na kształtowanie się współczesnej kultury. U źródeł tego prądu umysłowego można doszukiwać się ludzkiego pragnienia poznawania, zwiększania zasobu posiadanej wiedzy. Równolegle, wraz z otwarciem się na egzotykę, następowało otwarcie się na własną kulturę, otwierała się możliwość dostrzegania jej słabiej poznanych aspektów.
Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...
Józio - główny bohater i narrator „Ferdydurke” - obudził się o dziwnej porze. Początkowo miał wrażenie że musi pędzić na dworzec. Dopiero po...
Ekspresjonizm należał do popularnych kierunków w literaturze i sztuce na przełomie XIX i XX wieku. Przykładał on dużą wagę do wyrażania uczuć „mocnego”...
W naszych wyobrażeniach rycerze często funkcjonują jako wielcy niezwykle silni mężczyźni którzy w lśniących zbrojach mkną na cudnych rumakach. Zazwyczaj pojawiają...
W „Księdze rodzaju” Bóg zalecił ludziom by czynili sobie ziemią poddaną. Dzisiaj możemy się zastanowić czy człowiek podołał odpowiednio temu zadaniu....
DefinicjaEpitet to środek stylistyczny którego głównym zadaniem jest określanie opisywanie słowa z którym w parze występuje. Może ono być zarówno...
Definicja i wyznaczniki Powieść epistolarna to odmiana powieści która jest niezwykła przede wszystkim przez swoją budowę. Jak sama nazwa wskazuje jest to powieść...
Pytanie czy kara zawsze musi być następstwem winy to pytanie które można rozważać na kilku płaszczyznach. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na fakt różnego...
Kwestia zbrodni i kary należy do najważniejszych i najczęstszych tematów literatury światowej. Dylematy i problemy z nią związane opisywał między innymi Fiodor...