Definicja, wyznaczniki gatunku
Jest to specyficzny rodzaj powieści, który jak sama nazwa wskazuje skoncentrowany jest przede wszystkim na przeżyciach wewnętrznych, psychice bohatera. Powieść ta posiada swoje korzenie nie tylko czysto literackie, ale i takie które wynikają z rozwoju psychologii.
Powieść psychologiczna to powieść, w której przeżycia, przemyślenia bohatera nie są kwestią marginalną, ale ważnym wątkiem istotnym dla rozwoju akcji oraz dla całości fabuły. Dzięki temu czytelnik zyskuje pełniejszy ogląd motywów, którymi kierują się bohaterowie, a także ma okazję poznać ocenę sytuacji oczami opisywanego bohatera.
Ich przemyślenia mają także wpływ na skłonienie czytelnika do refleksji. Poszczególnie bohaterowie powieści psychologicznych prowadzą różnorodne rozważania.
Przykłady, twórcy
Maria Kuncewiczowa - „Cudzoziemka” Opowieść przedstawia losy osoby, która nigdzie nie czuje się jak w domu. Przemyślenia bohaterki to także dla czytelnika pole do refleksji nad ojczyzną, poczuciem obcości.
Fiodor Dostojewski „Zbrodnia i kara” To powieść, która poza przedstawieniem przeżyć związanych ze zbrodnią, pokazuje także koncepcję nadczłowieka oraz nowe spojrzenie na sprawiedliwość jako taką.
Marcel Proust - „W poszukiwaniu straconego czasu”
Zofia Nałkowska - „Granica”
Za powieść tego typu uznaje się także:
August z Hippony - „Wyznania”
Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” uchodzi za jedno z najbardziej przejmujących dzieł literackich z przełomu XIX i XX wieku. Sam tytuł sugeruje...
Ignacy Rzecki jest jednym z pierwszoplanowych bohaterów „Lalki” Bolesława Prusa. Podobnie jak protagonista dzieła - Stanisław Wokulski - postać ta odznacza...
Pierwszy dzień w szkole zawsze jest dla ucznia wydarzeniem stresującym. W końcu wracamy po długich wakacjach w czasie których przywykliśmy do błogiego lenistwa późnego...
Epikureizm oraz stoicyzm to kierunki filozoficzne które powstały w czasach starożytnych. Pierwszy z nich w swoich założeniach odwoływał się do ludzkiego powołania...
„Kompozycja VII” Wassila Kandinsky’ego wydawać się może dziełem pełnym chaosu i nieuporządkowania. Widz który nie zna korzeni dzieła wyrobić...
Wiek XIX przyniósł ludzkości niesamowity rozwój cywilizacyjny (w porównaniu z poprzednimi epokami). Ludziom wydawało się że przed nimi już tylko dalszy...
Na utrzymanym w akademickiej stylistyce obrazie „Konstytucja 3 maja” Jana Matejki rozpoznajemy twarze wielu historycznych postaci oświeceniowej Polski: króla...
Poeci od wieków wypominali swoim rodakom wady i przywary. Satyra była środkiem który miał na celu poprawę obyczajów i sytuacji politycznej zmotywowanie...
Ballada to gatunek który był niezwykle popularnym w okresie romantyzmu. Posiadający zarówno cechy liryki epiki jak i dramatu dawał on szerokie pole do manifestacji...
