Definicja i wyznaczniki gatunku
Powieść tendencyjna to gatunek, który kształtował się w epoce pozytywizmu i w nim był popularny. Jak sama nazwa wskazuje, był to gatunek, którego głównym celem była prezentacja danego poglądu, ukazanie tego, co powinno zostać zmienione. Łaciński źródłosłów od którego pochodziła nazwa powieści oznacza kierować, wskazywać.
Poprzez ukazanie wydarzeń oraz postaw bohaterów realizowane było zamierzenie ideologiczne, odwołujące się do konkretnej postawy, promocji pewnego problemu czy realizacji zamiarów o charakterze politycznym.
Gatunek ten dawał szerokie pole do nawoływania do zmian społecznych czy też ukazania ważnych problemów nękających ówczesne społeczeństwo. Konstrukcja powieści w jasny sposób przedstawia i oddziela elementy godne naśladowania i pochwały, od tych, które są nagannymi i nieodpowiednimi. Taki podział wprowadzony zostaje nie tylko na poziomie akcji, ale i kreowania bohaterów. Spowodowało to, że utwór miał charakter dość schematyczny.
Przykłady i twórcy
Eliza Orzeszkowa „Marta”, cech powieści tendencyjnej można się doszukać także w powieści zatytułowanej „Nad Niemnem”.
Michał Bałucki„Błyszczące nędze”
Wyspiański w „Weselu” posługuje się wyrazistymi symbolami które są nośnikami określonych znaczeń i funkcji. W dramacie odnajdziemy zatem symboliczne...
Bunt należy do najpopularniejszych wątków literatury światowej przynajmniej od czasów Rewolucji Francuskiej. Wcześniej zazwyczaj kładziono w kulturze nacisk...
„Opowiadania” Tadeusza Borowskiego to utwór w którym autor zastosował interesującą metodę narracji i konstrukcję narratora. W cyklu przeważa opowiadanie...
Józio - główny bohater i narrator „Ferdydurke” - obudził się o dziwnej porze. Początkowo miał wrażenie że musi pędzić na dworzec. Dopiero po...
Przedstawiający sąd ostateczny tryptyk Hansa Memlinga powstał najprawdopodobniej w okresie między 1467 a 1471 r. Pierwotnie dzieło przeznaczone było dla jednego z florenckich...
Szarość przeciętność i jednakowość każdego naszego dnia który prawie niczym nie różni się od poprzedniego sprawia że często zapominamy że może istnieć...
Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...
Danusia Jurandówna i Jagienka Zychówna to dwie bohaterki kobiece które pojawiają się w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza. Już na pierwszy...
Zdarza się że na bohaterach tragedii antycznej ciąży wina tragiczna zwana również hamartią. Wynika ona z nieodpowiedniej oceny własnej sytuacji ponieważ działając...