Definicja i wyznaczniki gatunku
Powieść tendencyjna to gatunek, który kształtował się w epoce pozytywizmu i w nim był popularny. Jak sama nazwa wskazuje, był to gatunek, którego głównym celem była prezentacja danego poglądu, ukazanie tego, co powinno zostać zmienione. Łaciński źródłosłów od którego pochodziła nazwa powieści oznacza kierować, wskazywać.
Poprzez ukazanie wydarzeń oraz postaw bohaterów realizowane było zamierzenie ideologiczne, odwołujące się do konkretnej postawy, promocji pewnego problemu czy realizacji zamiarów o charakterze politycznym.
Gatunek ten dawał szerokie pole do nawoływania do zmian społecznych czy też ukazania ważnych problemów nękających ówczesne społeczeństwo. Konstrukcja powieści w jasny sposób przedstawia i oddziela elementy godne naśladowania i pochwały, od tych, które są nagannymi i nieodpowiednimi. Taki podział wprowadzony zostaje nie tylko na poziomie akcji, ale i kreowania bohaterów. Spowodowało to, że utwór miał charakter dość schematyczny.
Przykłady i twórcy
Eliza Orzeszkowa „Marta”, cech powieści tendencyjnej można się doszukać także w powieści zatytułowanej „Nad Niemnem”.
Michał Bałucki„Błyszczące nędze”
Artyzm według „Słownika terminów literackich” jest to ogół cech dzieła dający świadectwo biegłości twórcy w danej dyscyplinie sztuki...
Które cechy charakteru są najważniejsze? Zapewne każdy z nas wielokrotnie zastanawiał się nad tym pytaniem. To bardzo istotna kwestia bowiem wbrew pozorom nie jest...
W ciągu dziejów przedstawiciele chyba wszystkich narodowości musieli wielokrotnie toczyć wojny. Obrona praw i wolności ojczyzny wymagała od wielu poświęcenia zdrowia...
W okresie starożytności rozwinęły się dwie popularne koncepcje filozoficzne: epikureizm i stoicyzm. Epikureizm wywodził się ze szkoły Epikura który wierzył że...
Każdy człowiek ma marzenia. Część z nich jest mała – z rozkoszą rozmyślamy o tym że przydałby się nam nowy kapelusz książka lub karnet do kina. Inne są wielkie...
Stare przysłowie mówi że „człowiek bez ojczyzny jest jak drzewo bez korzeni”. Niektórzy twierdzą że w dzisiejszych czasach maksyma ta staje się...
„Świętoszek” Moliera słusznie jest uznawany za znakomitą satyrę na hipokryzję religijną. Jednak nie wyczerpuje się w tym znaczenie utworu. Stanowi on bowiem...
Michaił Bułhakow w powieści „Mistrz i Małgorzata” przedstawia obraz świata zniewolonego przez system totalitarny. Chodzi tu dokładnie o ustrój komunistyczny...
Barok należy do najciekawszych epok polskiej literatury. Przez długi czas był on niedoceniany przez literaturoznawców podkreślano jego przesadę swego rodzaju „histeryczność”....
