Unikalne i sprawdzone teksty

Różewicz jako poeta niepokoju moralnego i komentator rzeczywistości | wypracowanie

Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 roku i jest to data niezwykle istotna dla zrozumienia jego twórczości. W końcu młodość autora przypadła na czasy II wojny światowej. W wieku, jaki zazwyczaj staje się okresem formowania dorosłego człowieka, jego światopoglądu i dojrzalszych refleksji nad życiem, Różewicz stał się światkiem okropieństw wojny totalnej. Znalazło to odbycie w jego pisarstwie, pełnym pytań o sens człowieczeństwa, jego poziom, a także trwałość kanonów cywilizacji.

Poeci i filozofowie przez całe pokolenia wysławiali kulturę, jako coś, co czyni ludzi lepszymi. Wiek XIX pełen był optymizmu i zapowiedzi niemal nieograniczonego rozwoju technologicznego, ale również moralnego. Tymczasem kataklizm wojen światowych postawił to wszystko pod znakiem zapytania. Wiersz „Lament” rozpoczyna się zwrotem do tych, co mieli prowadzić człowieka ku doskonałości, zarówno tej wielkiej, cywilizacyjnej, jak i całkiem małej, codziennej:

Zwracam się do was kapłani
nauczyciele sędziowie artyści
szewcy lekarze referenci
i do ciebie mój ojcze
Wysłuchajcie mnie.

Różewicz przedstawia w nim postać młodego uczestnika wojny (siebie samego?). Jego młodość jest tylko pozorna – ma wprawdzie dwadzieścia lat, ale przeżył już rzeczy okropne, niewyobrażalne dla innych.

mam lat dwadzieścia
jestem mordercą
jestem narzędziem
tak ślepym jak miecz
w dłoni kata
zamordowałem człowieka
i czerwonymi palcami
gładziłem białe piersi kobiet.

W normalnym, znanym jego przodkom świecie zaczynałby studia lub karierę zawodową – wojna ofiarowała mu całkowicie inne doświadczenia – mord, gwałt i furgony porąbanych ludzi(wiersz „Ocalony”).

Przeżycia z lat konfliktu okaleczają nie tylko psychicznie, ale każą wątpić we wszystkie wzniosłe prawdy filozoficzne. To są nazwy puste i jednoznaczne – mówi o nich poeta w wierszu „Ocalony”. Skoro bowiem człowieka tak się zabija jak zwierzę, to trzeba się zastanowić, czy rzeczywiście jest między nimi jakakolwiek różnica.

Warkocz dziewczynki za który pociągają w szkole/niegrzeczni chłopcy („Warkoczyk”) można ujrzeć w stercie włosów pozostałych po kobietach, które zostały zagazowane w obozie zagłady. W machinie eksterminacji człowiek został faktycznie sprowadzony do poziomu zwierzęcia lub przedmiotu.

Poezja Różewicza oddaje okrutne doświadczenia lat wojny. Przedstawia wątpliwości, jakie stają przed człowiekiem, który był światkiem nieopisanego zła. Jednak trudno uznać ją za nihilistyczną – poeta zastanawia się, czy ludzkie ideały mają jakąkolwiek wartość. Ale sama możliwość negatywnej odpowiedzi na to pytanie nie sprawia mu satysfakcji, a cierpienie.

 

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz list do kolegi zachęcający...

Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...

Kim chciałbym zostać w przyszłości?...

Jest wiele zawodów które mnie interesują istnieje wiele rzeczy które wydają mi się warte spróbowania. Jednak najbardziej chciałbym zostać nauczycielem....

Piekło Dantego – opis

Obraz Piekła w „Boskiej Komedii” Dantego jest bardzo wymowny i silnie alegoryczny. W toku narracji dowiadujemy się że Piekło powstało w momencie strącenia Lucyfera...

Impresjonizm w „Chłopach”

„Chłopi” Władysława Reymonta posiadają wiele cech impresjonistycznych. Impresjonizm to kierunek wywodzący się z malarstwa powstały w drugiej połowie XIX wieku....

Uczę się życia czytając –...

Ludzie mawiają często że trzeba wielu lat by nauczyć się czym jest życie. Starsi ludzie wspominają że prawdę o świecie poznali podczas wojny zaś wiele osób...

Teatr absurdu – cechy założenia...

Sformułowanie „teatr absurdu” zawdzięczamy angielskiemu badaczowi Martinowi Esslinowi. W eseju o takim tytule opublikowanym w 1960 roku wskazał wyróżniki...

Jaki powinien być idealny nauczyciel?...

Większość uczniów marzy o długich i słonecznych dniach wolnych od szkoły oraz… o idealnym nauczycielu. Jaki powinien on być czym powinien się odznaczać...

„Granica” jako powieść psychologiczna...

„Granica” Zofii Nałkowskiej jest powieścią o kompozycji retrospektywnej. Tragiczny koniec kariery obiecującego Zenona Ziembiewicza staje się w dziele punktem...

Czy istnieje recepta na szczęście?...

Poszukiwanie szczęścia to jedno z najważniejszych zadań stojących przed człowiekiem. Chyba każdy chciałbym prowadzić dobre i miłe życie – nie ma się więc co...