Zazwyczaj, gdy mowa o Biblii, mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną, będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden, obszerny tom. Jednak zawiera on różnego rodzaju księgi. O ile dawniej uważano często, że trzeba je odczytywać dosłownie, to dzisiaj wiemy, iż poszczególne księgi reprezentują różne gatunki literackie (poematy, teksty historyczne etc.), domagające się różnorakiej interpretacji. W Nowym Testamencie oryginalnym podgatunkiem literackim jest przypowieść.
Przypowieści pojawiają się w Ewangeliach i są opowieściami Jezusa, który w metaforyczny sposób przedstawia pewne prawdy moralne. Sam wyjaśnia też ich znaczenie.
Do najbardziej popularnych przypowieści należy przypowieść o siewcy (Ewangelia Mateusza, Mt 13, 1-8). W niej to Jezus opowiada o ziarnach, które padają na różne rodzaje ziemi – na drogę, na skałę, wśród ciernie, wreszcie na ziemię żyzną. Pierwsze ziarna nie są w stanie wyrosnąć lub też szybko umierają po zakiełkowaniu – dopiero ziarno na żyznej ziemi wzrasta i przynosi obfity plon. Ziarna to symbole słowa bożego, a ziemią są ludzie – niektórzy nie przyjmują zaleceń Boga, inni to robią, ale szybko o nich zapominają. Ludzie sprawiedliwi są żyzną ziemią – słuchają słowa bożego i zaczynają żyć według niego. Wtedy zaś ich życie przynosi owoce i staje się dobre.
Inną istotną przypowieścią jest opowieść o synu marnotrawnym (Ewangelia Łukasza, Łk 15, 11-32). Dotyczy ona syna zamożnego człowieka, który decyduje się odejść z domu ojca. Żąda swojej części spadku, a gdy ją otrzymuje, przetraca szybko pieniądze. Zaczyna żyć w nędzy i musi opiekować się świniami, by mieć co jeść –a i tak je gorzej niż zwierzęta. Wtedy przypomina sobie, że pracownicy jego ojca nigdy nie narzekają na głód – udaje się więc przeprosić rodziciela i poprosić go o pracę. Tymczasem ojciec przyjmuje go z radością i wyprawia ucztę na jego cześć. Bóg jest niczym ten dobry ojciec – z radością przyjmuje nawróconego grzesznika, choćby jego uczynki były straszne.
Wreszcie kolejną, bardzo popularną przypowieścią jest ta o miłosiernym Samarytaninie (Ewangelia Łukasza, Łk 10,30-37). Opowiada ona o pobożnym Żydzie, napadniętym przez zbójców i pozostawionym na śmierć. Jego rodacy (kapłan i lewita) nie pomagają cierpiącemu – natomiast ratuje go przechodzący w pobliżu Samarytanin. Samarytanie byli grupą etniczną niechętnie widzianą przez bogobojnych Żydów – tymczasem okazał się on bardziej ludzki od rodaków napadniętego. W przypowieści owej Jezus ukazuje nam prawdę, iż nie jest istotne, jaką kto ma funkcję religijną i z jakiego ludu bądź narodu pochodzi – liczy się zaś to, jak postępuje wobec swoich bliźnich. A naszym bliźnim jest każdy człowiek, zwłaszcza człowiek cierpiący i potrzebujący pomocy.
Te oraz inne przypowieści (np. przypowieść o talentach, przypowieść o zagubionej owcy) zyskały dużą popularność w kulturze europejskiej – stały się między innymi inspiracją dla wielu obrazów. W prostych historiach przedstawiają ważne prawdy moralne, o których wszakże często zapominamy. Tym bardziej warto więc powracać do biblijnych przypowieści.
„Chłopów” Władysława Reymonta można nazwać epopeją wsi ponieważ ukazują drobiazgowy i sugestywny obraz tej warstwy społecznej. Reymont posługując...
Premiera mało którego dzieła XX-wiecznej sztuki wywołała takie kontrowersje jak prezentacja „Fontanny” Marcela Duchampa. Trudno się temu dziwić –...
Kochany Mikołaju Jak się czujesz? Czy gardło boli Cię nadal tak bardzo? Mam nadzieję że jest już lepiej. Piszę do Ciebie by opowiedzieć co wydarzyło się ostatnio w...
Wiersz zatytułowany „Testament mój” napisał Juliusz Słowacki na przełomie lat 1839 - 1840 będąc w tym czasie w Paryżu. Dzieło odbija nastrój...
„Rozłączenie” napisał Słowacki 20 lipca 1835 r. będąc nad szwajcarskim jeziorem Leman (czyli Jeziorem Genewskim). Liryczny krajobraz wywołał w poecie podniosły...
Szanowni Państwo chciałem dzisiaj poruszyć pewne zagadnienie moralne. Wybitny komediopisarz francuski Molier zawarł w dramacie „Świętoszek” celną uwagę. Mianowicie...
Marek Edelman jest bohaterem książkowego reportażu Hanny Krall „Zdążyć przed Panem Bogiem”. Zazwyczaj kojarzymy go z jego rolą w czasie wojny – był...
Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 roku i jest to data niezwykle istotna dla zrozumienia jego twórczości. W końcu młodość autora przypadła na czasy II...
Gdy mowa o związkach literatury polskiej z miastami chyba najbardziej wybija się Warszawa. Bodaj żadne inne miasto naszej ojczyzny nie bywało tak często opisywane w powieściach...