Unikalne i sprawdzone teksty

„Smutno mi, Boże” – porównanie utworów Słowackiego i Słonimskiego | wypracowanie

Juliusz Słowacki jest autorem „Hymnu”, znanego też jako „Smutno mi, Boże”. Zapewne jest to jeden z najbardziej popularnych wierszy polskiego romantyzmu, a nawet całego XIX-wiecznej poezji. W XX stuleciu grę z tekstem Słowackiego podjął Antoni Słonimski, poeta kojarzony z ugrupowanie Skamandrytów – przedstawił on swego rodzaju pastisz utworu Słowackiego.

Refrenem „Hymnu” jest pełna żalu fraza Smutno mi, Boże. Poeta rozważa swój los wygnańca i wspomina ojczyznę, którą ledwo poznał z powodu swej emigracji (Żem nie znał prawie rodzinnego domu). Wprawdzie świat jest piękny, jednak jego cudowność nie potrafi ukoić bólu w duszy:

Smutno mi, Boże! Dla mnie na zachodzie
Rozlałeś tęczę blasków promienistą;
Przede mną gasisz w lazurowej wodzie
Gwiazdę ognistą…
Choć mi tak niebo Ty złocisz i morze,
Smutno mi, Boże!

O tułaczym losie przypominają Słowackiemu choćby bociany znane z rodzinnych stron.

Zupełnie inne odczucia spotykamy u Słonimskiego. Opisuje on powrót do ojczyzny, który nie napawa go wcale optymizmem. Poeta pisze:

że kraj ojczysty, kiedyś był piękny w legendzie.
że mnie przeklina język, w którym tworze -
Smutno mi, Boże!

Autor zwraca uwagę, że rzeczywista Polska daleka jest od ideału. Podkreśla niesmak, jaki powodują w nim antysemickie poglądy rodaków (Słonimski był z pochodzenia Żydem).

Smutno mi, Boże!
że nikt mnie tutaj [zagranicą] szyderczo nie pytał
O krew moją i dziadów, którymi się szczycę.

Zdaje on sobie też sprawę, że mnie w Polsce nikt nie będzie witał. Mimo to jakaś siłą ciągnie go do powrotu do kraju, do ziemi, której serce zapomnieć nie może.

Słowacki i Słonimski przedstawiają pozornie różne podejścia do ojczyzny. Pierwszy z nich odczuwa smutek z powodu wygnania z Polski, drugi – z powodu powrotu do niej. Kraj Słowackiego jest wyidealizowany, doskonały. Kraj Słonimskiego jest szary i nieprzyjazny. A jednak obaj kochają Polskę i kto wie, czy nie większą miłość przejawia drugi z nich, który udaje się do ojczyzny, chociaż zna ją dobrze i nie ma co do niej złudzeń. Oba wiersze, choć tak różne, wyrażają w gruncie rzeczy podobne uczucie.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Lekarz – zawód czy posłannictwo?...

Zawód lekarza to jedna z najbardziej interesujących profesji. Nieustannie styka się on ze śmiercią ratuje ludzi przed chorobami i przynosi im ulgę w cierpieniu –...

Niezapomniana przygoda - opowiadanie...

Nigdy nie sądziłam że niezapomniana przygoda przytrafi mi się podczas drogi do szkoły. Od zawsze przecież chodziłam tą samą ścieżką przez las. Jednak do ostatniej...

Czy bohaterów „Dywizjonu 303”...

Arkady Fiedler w swojej książce „Dywizjon 303” nazywa polskich pilotów biorących udział w bitwie o Anglię współczesnymi rycerzami. Porównanie...

Czy kultura polska jest kulturą...

Odpowiedź na pytanie czy kultura polska jest kulturą o cechach mieszczańskich nie jest odpowiedzią łatwą. Można bowiem w polskiej kulturze dostrzec elementy twórczości...

Sens przypowieści biblijnych

Zazwyczaj gdy mowa o Biblii mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden obszerny tom....

„Jądro ciemności” - znaczenie...

Tytuł „Jądro ciemności” ma znaczenie symboliczne. Po pierwsze odnosi się do Afryki jako kontynentu czarnych ludzi – w sensie dosłownym – ale również...

Biedota w „Lalce” – opracowanie...

„Lalka” Bolesława Prusa jest dziełem w którym ukazana została szczegółowa panorama polskiego społeczeństwa. Co charakterystyczne dla powieści...

Motyw vanitas w literaturze i sztuce...

Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...

O czym mówią moje książki nocą...

„Książka nie jest tak fajna jak film!” – powiedział ostatnio mój kolega. „W filmie widzisz co robią bohaterowie słyszysz jak rozmawiają....