W 1898 roku Wojciech Weiss namalował jedno ze swoich bardziej znanych dzieł, „Melancholika” (znanego także jako „Totenmesse”). Data powstania obrazu jest istotna, ponieważ była to epoka, w której ogromnym zainteresowaniem artystów i intelektualistów cieszyły się mroczniejsze strony duszy człowieka. Ówczesne odejście od optymizmu, charakterystycznego dla epoki pozytywizmu symbolizowała twórczość Fryderyka Nietzschego, czy Fiodora Dostojewskiego. W tym czasie publikował swoje pierwsze prace Zygmunt Freud, a do Krakowa przybył pozujący na satanistę Stanisław Przybyszewski.
Właśnie poemat Przybyszewskiego „Totenmesse” z 1893 roku, zainspirował malarza. Przybyszewski zwracał uwagę na mroczne instynkty drzemiące w człowieku i jego walkę z popędami.
Olejny obraz przedstawia siedzącego młodzieńca. Trzyma on ręce na nodze, a głowa jego jest opuszczona. Nie można jednoznacznie ocenić emocji, jakie malują się na twarzy mężczyzny. Bo czym jest tytułowa melancholia – czy to przesycona smutkiem refleksja, czy zniechęcenie życiem, czy też krótkotrwała zaduma, po której powróci radość? Tę ostatnią interpretacje wydaje się potwierdzać mlecz, figlarnie wsunięty w elegancki, czarny ubiór młodzieńca. Stanowi nawiązanie do poematu Przybyszewskiego, a także wnosi optymistyczny akcent do dzieła. Być może owa melancholia to tylko poza – mężczyzna, jak wspomniano, jest dobrze ubrany, jego blond włosy są stylowo ułożone, mimo pozornego nieładu. Ewidentnie jest dandysem, a ówcześni dandysi lubili dekadenckie klimaty.
Tło obrazu utrzymane jest w jasnych barwach – wiją się po nim fantastyczne, kolorowe kształty. Być może to tylko ściana mieszczańskiego domu, a być może – oddanie emocji kłębiących się w duszy melancholika.
Dzieło Weissa stwarza możliwość różnych interpretacji, a jednocześnie perfekcyjnie oddaje klimat epoki. Obecnie obraz znajduje się w Krakowie.
Olejny obraz Maxa Ernsta „Ubu imperator” pochodzi z 1923 roku. Zaliczany bywa do dadaizmu chociaż niektórzy krytycy sądzą że zapowiada on już pojawienie...
Stanisław Wokulski pokochał Izabelę Łęcką od pierwszego wejrzenia. W dniu w którym dostrzegł ją w teatralnej loży postanowił uczynić wszystko by zdobyć jej...
Do cech najbardziej podziwianych przez większość ludzi należy odwaga. Pragniemy być dzielni stawiać czoła największym przeciwnością losu. Literatura i kino oferują...
Każdy z nas pewnie nie raz słyszał utyskiwania starszego pokolenia na młodzież która staje się coraz gorsza. Nie inaczej jest z młodymi ludźmi narzekającymi na...
Dom to nie tylko ściany. Pojęcie to można rozumieć także w sposób szerszy przenośny. Oznacza wtedy ono przestrzeń w której żyjemy – jej cechy postaci...
Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...
Don Kichot i jego giermek Sancho Pansa to bodaj najbardziej znana para literatury światowej. W literackich odniesieniach czy w ikonografii postacie te stanowią swego rodzaju...
Dramatyczna scena ukazana przez Jana Matejkę na obrazie „Rejtan upadek Polski” rozgrywa się na Zamku Królewskim w Warszawie trzeciego dnia sejmu rozbiorowego...
Romeo i Julia - obok Tristana i Izoldy – stanowią najbardziej rozpoznawalną parę tragicznych kochanków. Wypełniona emocjami historia ich życia wywarła olbrzymi...