Unikalne i sprawdzone teksty

Zbigniew Herbert jako klasyk i poeta kultury | wypracowanie

Zbigniew Herbert był artystą zanurzonym głęboko w bogate dziedzictwo europejskiej kultury. Widać to wyraźnie nie tylko w erudycyjnych esejach poświęconych szeroko pojętej sztuce („Barbarzyńca w ogrodzie”, „Martwa natura z wędzidłem”), ale również w jego poezji.

W zmagania się z brutalną rzeczywistością XX wieku Herbert wykorzystywał odniesienia do dzieł ze wcześniejszych epok. Doskonałym przykładem tego jest utwór „Do Marka Aurelego”. Herbert na bohatera wiersza wybrał słynnego cesarza-filozofa. Marek Aureliusz był władcą starożytnego Rzymu, ale również wielkim myślicielem, zwolennikiem stoicyzmu, autorem refleksyjnych „Rozmyślań”. W swoich przemyśleniach cesarz kładł nacisk na ład panujący w przyrodzie, starał się zrozumieć przeznaczenia człowieka, mężczyzny i Rzymianina. W wierszu zbiera się on do snu i słyszy barbarzyński okrzyk trwogi i przeczuwa lęk odwieczny ciemny lęk. Herbert zwraca uwagę, iż ów lęk, lęk, który łączy się z okrucieństwem i destrukcją, wreszcie zwycięży. Kultura antyczna przeminie – jednak poeta nie ma zapewne na myśli po prostu upadku Rzymu. Można się domyślać, że chodzi o upadek jego dziedzictwa – ładu, wyrafinowania i moralności – które przetrwało cesarstwo rzymskie, a znalazło się w zagrożeniu w okresie komunizmu i faszyzmu. Systemy te były bowiem nowoczesnym barbarzyństwem.

Twórca Pana Cogito odnosił się również do mitologii – wskazać tu można wiersz „Apollo i Marsjasz”. Mit o pojedynku artystycznym boga i ludzkiego śpiewaka pozwala poecie analizować rolę sztuki. Zapewne Herbert uważa, iż idealne piękno jest w istocie oderwane od rzeczywistości, którą lepiej oddają łyse góry wątroby/pokarmów białe wąwozy/szumiące lasy płuc. Jest to istotny głos w dyskusji nad powinnością artysty, a także nad kanonami piękna.

Problem rozdarcia między ideałami a zwykłym życiem przywoływany jest również w „Trenie Fortynbrasa” – w tym przypadku Herbert opiera się klasycznej sztuce Szekspira. „Tren…” jest monologiem skierowanym przez tytułowego księcia do martwego Hamleta – Fortynbras twardo stoi na ziemi, zaś Hamlet to oderwany od rzeczywistości marzyciel, ale również szlachetny idealista. Tutaj również nie można z całą pewnością ocenić, ku której ze stron przychyla się poeta.

Zbigniew Herbert był świadkiem II wojny światowej i stalinizmu. Przeżywał też wątpliwości dotyczące roli sztuki, a także doli człowieka. Refleksje na te tematy wyrażał w postaci wierszy, w których odwoływał się do najbardziej znanych dzieł kultury europejskiej. To ona bowiem, zdaje się mówić artysta, jest jedyną rzeczą, na jakiej można się oprzeć w czasach, gdy wszystkie wartości postawione zostały pod znakiem zapytania.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz list do kolegi zachęcający...

Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...

Kim chciałbym zostać w przyszłości?...

Jest wiele zawodów które mnie interesują istnieje wiele rzeczy które wydają mi się warte spróbowania. Jednak najbardziej chciałbym zostać nauczycielem....

Piekło Dantego – opis

Obraz Piekła w „Boskiej Komedii” Dantego jest bardzo wymowny i silnie alegoryczny. W toku narracji dowiadujemy się że Piekło powstało w momencie strącenia Lucyfera...

Impresjonizm w „Chłopach”

„Chłopi” Władysława Reymonta posiadają wiele cech impresjonistycznych. Impresjonizm to kierunek wywodzący się z malarstwa powstały w drugiej połowie XIX wieku....

Uczę się życia czytając –...

Ludzie mawiają często że trzeba wielu lat by nauczyć się czym jest życie. Starsi ludzie wspominają że prawdę o świecie poznali podczas wojny zaś wiele osób...

Teatr absurdu – cechy założenia...

Sformułowanie „teatr absurdu” zawdzięczamy angielskiemu badaczowi Martinowi Esslinowi. W eseju o takim tytule opublikowanym w 1960 roku wskazał wyróżniki...

Jaki powinien być idealny nauczyciel?...

Większość uczniów marzy o długich i słonecznych dniach wolnych od szkoły oraz… o idealnym nauczycielu. Jaki powinien on być czym powinien się odznaczać...

„Granica” jako powieść psychologiczna...

„Granica” Zofii Nałkowskiej jest powieścią o kompozycji retrospektywnej. Tragiczny koniec kariery obiecującego Zenona Ziembiewicza staje się w dziele punktem...

Czy istnieje recepta na szczęście?...

Poszukiwanie szczęścia to jedno z najważniejszych zadań stojących przed człowiekiem. Chyba każdy chciałbym prowadzić dobre i miłe życie – nie ma się więc co...