Zbigniew Herbert był artystą zanurzonym głęboko w bogate dziedzictwo europejskiej kultury. Widać to wyraźnie nie tylko w erudycyjnych esejach poświęconych szeroko pojętej sztuce („Barbarzyńca w ogrodzie”, „Martwa natura z wędzidłem”), ale również w jego poezji.
W zmagania się z brutalną rzeczywistością XX wieku Herbert wykorzystywał odniesienia do dzieł ze wcześniejszych epok. Doskonałym przykładem tego jest utwór „Do Marka Aurelego”. Herbert na bohatera wiersza wybrał słynnego cesarza-filozofa. Marek Aureliusz był władcą starożytnego Rzymu, ale również wielkim myślicielem, zwolennikiem stoicyzmu, autorem refleksyjnych „Rozmyślań”. W swoich przemyśleniach cesarz kładł nacisk na ład panujący w przyrodzie, starał się zrozumieć przeznaczenia człowieka, mężczyzny i Rzymianina. W wierszu zbiera się on do snu i słyszy barbarzyński okrzyk trwogi i przeczuwa lęk odwieczny ciemny lęk. Herbert zwraca uwagę, iż ów lęk, lęk, który łączy się z okrucieństwem i destrukcją, wreszcie zwycięży. Kultura antyczna przeminie – jednak poeta nie ma zapewne na myśli po prostu upadku Rzymu. Można się domyślać, że chodzi o upadek jego dziedzictwa – ładu, wyrafinowania i moralności – które przetrwało cesarstwo rzymskie, a znalazło się w zagrożeniu w okresie komunizmu i faszyzmu. Systemy te były bowiem nowoczesnym barbarzyństwem.
Twórca Pana Cogito odnosił się również do mitologii – wskazać tu można wiersz „Apollo i Marsjasz”. Mit o pojedynku artystycznym boga i ludzkiego śpiewaka pozwala poecie analizować rolę sztuki. Zapewne Herbert uważa, iż idealne piękno jest w istocie oderwane od rzeczywistości, którą lepiej oddają łyse góry wątroby/pokarmów białe wąwozy/szumiące lasy płuc. Jest to istotny głos w dyskusji nad powinnością artysty, a także nad kanonami piękna.
Problem rozdarcia między ideałami a zwykłym życiem przywoływany jest również w „Trenie Fortynbrasa” – w tym przypadku Herbert opiera się klasycznej sztuce Szekspira. „Tren…” jest monologiem skierowanym przez tytułowego księcia do martwego Hamleta – Fortynbras twardo stoi na ziemi, zaś Hamlet to oderwany od rzeczywistości marzyciel, ale również szlachetny idealista. Tutaj również nie można z całą pewnością ocenić, ku której ze stron przychyla się poeta.
Zbigniew Herbert był świadkiem II wojny światowej i stalinizmu. Przeżywał też wątpliwości dotyczące roli sztuki, a także doli człowieka. Refleksje na te tematy wyrażał w postaci wierszy, w których odwoływał się do najbardziej znanych dzieł kultury europejskiej. To ona bowiem, zdaje się mówić artysta, jest jedyną rzeczą, na jakiej można się oprzeć w czasach, gdy wszystkie wartości postawione zostały pod znakiem zapytania.
Droga Helen! Wciąż nie mogę otrząsnąć się po tym co spotkało nas w sobotni wieczór. Dzień który miał dla mnie wyjątkowe znaczenie okazał się być dniem...
Charakterystyka kierunku cechy opis założenia Abstrakcjonizm to kierunek który wyrósł z kilku innych nurtów przyjmujących podobne założenia w dziedzinie...
Wiek XVIII i oświecenie należały do epok kiedy literatura nabrała szczególnej wagi. Filozofowie i pisarze zaczęli być ważnymi uczestnikami gry politycznej ich słowa...
Kiedy upadło powstanie styczniowe wszystkie marzenia o wolności i niezależności prysnęły. Osłabiony klęską militarną naród znalazł się w bardzo trudnym położeniu...
W historii polskiej kultury Stanisław Ignacy Witkiewicz zapisał się nie tylko jako wybitny twórca ale także jako autor jednej z najciekawszych i najbardziej nietypowych...
Obserwujemy obecnie niezwykle szybki rozwój technologii. Udoskonalenia techniki wiążą się nie tylko z wygodniejszym i łatwiejszym życiem ale również ze zmianą...
Wysoki sądzie zasiadający dziś na ławie oskarżonych Zenon Ziembiewicz to człowiek który nie sprostał pokładanym w nim nadziejom. Jako prezydent zawiódł...
„Łodzie rybackie wypływające z portu” to jeden z wielu obrazów Moneta na których malarz uwiecznia port morze i łodzie – jeden z jego ulubionych...
Powieść Henryka Sienkiewicza zatytułowana „W pustyni i w puszczy” to nie tylko opowieść o pięknie przyrody Afryki ale i o jej mieszkańcach. Czytelnik ma okazję...