Edward Munch, Madonna - opis, analiza i interpretacja obrazu

Tak jak w przypadku „Krzyku”, Edvard Munch namalował kilka wersji „Madonny”. Obrazy powstały w latach 1892-1895, a modelką była Dagna Przybyszewska, przyjaciółka malarza i żona polskiego pisarza, Stanisława Przybyszewskiego.

Dzieło wzbudziło kontrowersja, bowiem wbrew tytułowi nie przedstawia Matki Boskiej, a nagą kobietę w pozie o raczej erotycznych konotacjach. Włosy kobiety są rozpuszczone, a jej oczy przymknięte – budzi to skojarzenie z ekstazą, tak metafizyczną, jak i z seksualnością.

Wydaje się, że celem Muncha było przestawienie całości życia człowieka. Kobieta zamknięta jest w ciemnej otoczce – może ona symbolizować macicę, w której znajduje się nienarodzony jeszcze człowiek. Zresztą płód pojawiał się w rogu obrazu jako forma dekoracji w niektórych wersjach dzieła. Ale też niewykluczone, że kobieta znajduje się w grobie. Jej ciało znajduje się w pozie, którą kojarzyć można zarówno z ruchem, jak i ze snem. Jedna ręka znajduje się za jej głową, druga, za plecami – być może śpi (na co wskazywałyby zamknięte oczy), być może się przeciąga lub też wykonuje jakiś inny gest. Kobieta jest młoda, oznacza witalność, a zarazem samo życie – rozpięte między narodzeniem i śmiercią. Czerwona opaska na jej włosach budzi skojarzenie z aureolą – niewykluczone, że wyjaśnia to tytuł obrazu. Otóż człowiek, najwspanialsze ze stworzeń, ma w sobie elementy boskości i świętości. Każda kobieta (i każdy mężczyzna) zawiera w sobie taką samą wspaniałość, jak Matka Boga.

Obrazu Muncha, człowieka niewierzącego, nie należy interpretować jako sztuki religijnej. Jest natomiast wielką pochwałą człowieka, jego piękna i potencjału.