„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego (1901) oddzielają od „Tanga” Sławomira Mrożka (1964) 63 lata. 63 lata naznaczone dynamicznymi przemianami, dwiema wojnami światowymi i kolejną utratą przez Polskę całkowitej niezależności. Oba dramaty napisane zostały w czasie zniewolenia. Wyspiański tworzył, gdy Polska znajdowała się pod zaborami, Mrożek przed rozpoczęciem pracy nad „Tangiem” opuścił ojczyznę, w której władze konsekwentnie dławiły kulturę, ograniczając dostęp do niej oraz wnikliwie cenzurując powstające dzieła.
W „Weselu” i „Tangu” scena nabiera cech symbolicznych - staje się Polską. Wychodzące na deski postacie reprezentują określone warstwy lub grupy społeczne. Całościową wymowę utworów można zaś odczytywać jako diagnozę postawioną przez autorów w wyniku prowadzonych przez nich obserwacji. Wyspiański w iście mistrzowski sposób ukazał wewnętrzne rozwarstwienie narodu. Ze względu na dzielące różnice i brak porozumienia Polacy nie mogli sięgnąć po niepodległość, a pragnienie wielkiego czynu przyniosło jedynie będący wyrazem marazmu chocholi taniec. Niewątpliwie dokonaniami wielkiego poprzednika inspirował się Mrożek, który również poddał społeczeństwo wnikliwej analizie.
Podobieństwa między „Weselem” a „Tangiem” widoczne są na wielu płaszczyznach. Już na początku w obu utworach dostrzec można konflikt, pewną niezgodę. O ile w wypadku dramatu Wyspiańskiego jest to uformowana na przestrzeni wieków opozycja między chłopstwem a inteligencją (dawną szlachtą), o tyle w „Tangu” odbiorca ma do czynienia z konfliktem pokoleń, który ukazany został w sposób dość przewrotny. Jednak w domu Eleonory i Stomila każda postać, co już zaznaczono, reprezentuje określoną grupę społeczną. A więc i tu uwidacznia się opozycja między inteligencją (Stomil, Artur, Eugeniusz) a „ludem” reprezentowanym przez Edka, człowieka niewiadomego pochodzenia, który bardzo swobodnie czuł się w domu Stomila i Eleonory (fascynację, jaką jego osobą przejawiają niektórzy bohaterowie, odczytywać można jako przewrotną wizję chłopomanii).
Bohaterowie „Wesela” świętują zaślubiny Pana Młodego (Lucjana Rydla) z Panną Młodą (Jadwigą Mikołajczykówną). W „Tangu” ślub ma się dopiero odbyć. W dramacie Wyspiańskiego tytułowe wydarzenie traktować można jako „połączenie się” inteligencji z chłopstwem. Z kolei dla Artura wypowiedzenie przysięgi przed ołtarzem jest szansą na przywrócenie normalności w domu, ożywienie starych zasad. Jednakże w żadnym z tych wypadków ślub nie staje momentem przełomowym. W starszym z utworów uniemożliwiają to bierność i dawne zatargi. W nowszym zaś zwycięża brutalna siła uosabiana przez Edka, który morduje Artura.
Bardzo ważną rolę w obu dziełach odgrywa motyw tańca. W „Weselu” Pan Młody tańczy w stroju chłopa (chociaż wywodzi się z inteligencji). Dla odmiany Edek, gdy porywa do tanga Eugeniusza, zakłada na siebie marynarkę Artura, niedoszłego pana młodego, przedstawiciela inteligencji. Samo tango „La Cumparsita”, w którym Edek prowadzi Eugeniusza, przywodzi na myśl chocholi taniec. W „Tangu” ta symboliczna scena wyraża bezsilność, marazm i bierność polskiej inteligencji, nierzadko przecież przyjmującej konformistyczną postawę.
„Wesele” i „Tango” są utworami, w których ważną rolę odgrywają te same motywy literackie (konflikt, ślub, taniec), a których sceny stają się miniaturową Polską. W obu dramatach ukazane zostały największe wady współczesnego autorom społeczeństwa (głównie w kontekście historycznym). Wizja Wyspiańskiego zdaje się być jednak bardziej optymistyczną niż ta roztoczona przez Mrożka. Złoty róg został co prawda zgubiony, ale chocholi taniec nie jest stanem ostatecznym - wciąż może zostać przerwany (idee wciąż są żywe, by je obudzić potrzebny jest sygnał, znak). Natomiast tango, w którym Edek prowadzi Eugeniusza, jest oznaką zwycięstwa. Pozostali bohaterowie (poza nieżyjącym Arturem) pokornie opuszczają scenę, jak gdyby w milczeniu godząc się na przejęcie władzy przez mężczyznę z wąsikiem.
Tadeusz Borowski w „Opowiadaniach” przedstawia procesy jakie zachodzą w ludzkiej osobowości pod wpływem uwięzienia w obozie koncentracyjnym. Chodzi o szczególną...
Ars moriendi to pojęcie które dosłownie oznacza sztukę umierania. W literaturze i sztuce ukazywany był moment odejścia człowieka z ziemi. Motyw ars moriendi związany...
„Zdążyć przed Panem Bogiem” to bodaj najsłynniejsza książka Hanny Krall. Sama autorka uznawana jest za „królową polskiego reportażu” lub...
Skawiński to główny bohater noweli autorstwa Henryka Sienkiewicza która zatytułowana jest „Latarnik”. Pokazany w niej mężczyzna to człowiek sędziwy...
Doktor Tomasz Judym to główny bohater powieści „Ludzie bezdomni” Stefana Żeromskiego. Tytuł książki można odnieść do tej postaci. Oczywiście nie...
W malarstwie Stanisława Wyspiańskiego dzieci zajmowały miejsce szczególne. Artysta cenił ich naturalność i delikatność chętnie przenosząc się w rzeczywistość...
Wielki polski muzyk Czesław Niemen śpiewał w swoim najsłynniejszym przeboju: Dziwny jest ten świat gdzie jeszcze wciąż mieści się wiele zła. Niestety chyba każdy zmuszony...
„Płonąca żyrafa” powstała w 1937 r. Jest to jedno z najbardziej rozpoznawalnych oraz charakterystycznych dzieł wybitnego hiszpańskiego artysty przedstawiciela...
Definicja i wyznaczniki gatunku Fraszka jest gatunkiem którego definicje przede wszystkim podkreślają jego rozmiary które są niezwykle małymi. Samo słowo fraszka...