Stworzenie świata (kosmogonia) to jeden z ważniejszych motywów w dziejach religii i kultury. W niektórych tradycjach mamy zresztą do czynienia nie tyle ze stworzeniem świata, co ze stworzeniem się świata. Jesteśmy wychowani w tradycji monoteizmu i nawet jeśli nie wierzymy już w Boga, to pewne pojęcia religijne wydają nam się bliższe niż inne. I tak przyjmujemy niejako z założenia, że w innych kręgach kulturowych również uznawano, iż Bóg/bogowie stworzyli świat. To jednak błędne podejścia – przykładowo w starożytnej Grecji bogowie nie są kreatorami świata. Świat jest niejako zewnętrzny wobec nich i oni sami pojawiają się w procesie jego formowania, rozpoczynającym się w przedwiecznym chaosie.
W Biblii pojawia się już natomiast znana nam wizja stworzenia, dokonywanego przez Boga. W ciągu tygodnia (6 dni pracy plus 1 odpoczynku) Pan „konstruuje” kosmos, Ziemię i człowieka. Rozdziela on jasność od ciemności, tworzy lądy i zwierzęta. Jeszcze do obecnej chwili niektórzy chrześcijanie traktują ten opis dosłownie – jednak rozwijające się badania biblistyczne pozwalają rozpoznać w nim cechy poematu. Ważne w nim jest nie to, że świat powstawał w ciągu kilku dni (co jest oczywiście sprzeczne z dzisiejszą nauką), ale prawdy teologiczne, jakie są tam zawarte.
Wizja stworzenia zawarta w Piśmie Świętym inspirowała przez stulecia artystów. Jej poetycką interpretacją jest „Hymn” Jana Kochanowskiego. Mistrz z Czarnolasu pisze: Tyś Pan Wszystkiego świata. Tyś niebo zbudował/I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował. Dalej następuje opis dalszych czynów Boga (położenie „fundamentów” ziemi, stworzenie roślin etc.). Co jednak interesujące, dla Kochanowskiego stworzenie świata to coś, co ciągle ma miejsce. Bóg nie jest tylko „wielkim architektem” lub „zegarmistrzem”, jak go nazywali XVIII-wieczni deiści. To dobry ojciec, który ciągle troszczy się o swoje dzieci – jego czujność jest konieczna, by morze stało w swoich granicach, a pory roku następowały po sobie. Boża miłość porusza świat oraz utrzymuje go w istnieniu – w ten sposób kosmogeneza jest czymś, co nigdy nie ustaje.
Ciekawą perspektywę przedstawia z kolei Stanisław Wyspiański. Zaprojektowany przezeń witraż „Stań się” znajduje się w krakowskim kościele Franciszkanów. Przedstawia on chwilę stwarzania świata, ale koncentruje się na postaci Boga. Ziemia, lądy i światło są obecne w dziele Wyspiańskiego, ale znajdują się na jego obrzeżach – w scenie bezsprzeczne dominuje Bóg. Przyciąga on wzrok, jego sylwetka jest potężniejsza niż wszystko inne, pełna dynamizmu. Wyspiański ukazuje moc Stwórcy, podkreśla, że zbudowanie wszechświata to dla niego zaledwie drobny gest.
Stworzenie świata to ważny motyw dla artystów. Pozwala na głęboką refleksję religijną, a zarazem na intelektualne uporządkowanie otaczającej nas rzeczywistości. W końcu rozważnie stworzenia pomaga nam zrozumieć, jak nasz świat działa i dzisiaj.
Mityczny stwórca człowieka Prometeusz to postać która łączy w sobie pewne sprzeczności. Z jednej strony jest on altruistą który gotów jest poświęcić...
Ponieważ „Kronika polska” Galla Anonima miała być raczej panegirykiem na cześć Bolesława Krzywoustego niż dziełem porządkującym dzieje polskich władców...
Tetyda boginka morska była niezwykle piękna więc o jej rękę ubiegali Zeus i Posejdon. Jednakże ciążyła nad nią przepowiednia że urodzi ona syna który będzie...
Poeci od zawsze wypowiadali się w najważniejszych sprawach dotyczących ludzkiego losu. Przedstawiali własne wizje powinności człowieka wyzwań przed nim stojących i radości...
Frida Kahlo była jedną z najbardziej barwnych i interesujących postaci dwudziestowiecznego malarstwa. Jej twórczość często określana jest jako połączenie realizmu...
Jest 31 grudnia 1799 r. Przed chatą czarnoksiężnika Twardowskiego która mieści się gdzieś w górach karpackich Czarownica czesze włosy i przywołuje siły...
Wielki polski muzyk Czesław Niemen śpiewał w swoim najsłynniejszym przeboju: Dziwny jest ten świat gdzie jeszcze wciąż mieści się wiele zła. Niestety chyba każdy zmuszony...
Napoleon i Snowball z „Folwarku zwierzęcego” George’a Orwella to dwa knury które stają na czele zwierzęcej rewolucji mającej na celu obalenie rządów...
Współczesny świat co raz zadziwia nas kolejnymi zmianami. Nowe technologie sprawiają że życie ludzi jest coraz łatwiejsze kolejne choroby zostają pokonane przez...
