Powstanie świata to wydarzenie, które w literaturze jest opisywane przede wszystkim w Biblii oraz Mitologi. Można powiedzieć, że znakomita większość późniejszych przedstawień bazuje na tych obrazach, tworząc kolejne wizje, lub też ubogacając opis tych, które zostały przedstawione w dwóch dziełach.
Mitologiczna wizja powstania świata to opowieść o chaosie, z którego wyłoniła się pierwsza para bogów. Uranos i Gaja stanowili parę, która stała się zalążkiem późniejszego rozwoju świata, a także i pojawienia się kolejnych bogów. Mitologia wiąże losy świata z losami poszczególnych bóstw nie tylko na etapie kreowania świata, ale i później poprzez przypisanie różnego rodzaju patronatów poszczególnym bóstwom. Takie przedstawienie jest przeciwne temu, które zostało zawarte w Biblii, która przedstawia ideę monoteistycznego Boga stwarzającego rzeczywistość.
Biblijne przedstawienie ukazuje Boga, który przez szereg dni krok po kroku stwarza świat. Tego typu przedstawienie pokazuje jego trud, wyjaśnia także po kolei etapy powstawania ziemi. Odwołania literackie do tego właśnie przedstawienia były popularne w okresie renesansu. Pojawia się ono między innymi w pieśniach autorstwa Jana Kochanowskiego. Warto również dodać, że twórcy różnych epok posługiwali się motywem stworzenia świata przedstawiając go w odwrócony sposób. Przykładem jest powieść Olgi Tokarczuk zatytułowana: „Prawiek i inne czasy” gdzie pojawia się nawiązanie do motywu stworzenia i odejścia człowieka z raju. Ludzkie wyjście przedstawione jest jako działanie ludzi, które jest w pełni świadome oraz zamierzone.
Odwołanie do biblijnego obrazu stworzenia świata pojawia się także w powojennej poezji autorstwa Tadeusza Różewicza. Stworzenie świata pokazane jest tam jako czynność powtórna, która od nowa pozwoli zaprowadzić ład w miejscu, które zostało go pozbawione.
Różne przedstawienia świata w literaturze pojawiają się także w odmennych mitycznych przedstawieniach. Przywołane zostało to, które pojawiło się w mitologii greckiej, jednakże istnieją również przedstawienia rodem między innymi z mitologii nordyckiej.
Motyw stworzenia świata pojawia się również w powieściach fantastycznych. Przykładem jest „Silmarillion”, w którym Tolkien ukazuje etapy powstawania opisywanego świata. Przedstawienie postaci Eru staje się punktem wyjścia do opisu powstania świata.
Wizja powstania świata w literaturze bywa tematem często poruszanym. Nie zawsze jednak obraz powstania jest zgodny z tym, który proponowany jest przez Biblię lub mitologię grecką. Na ukazanie motywu mają wpływ zróżnicowane sytuacje autorów oraz cel użycia motywu w utworze.