W 1584 roku ukazały się w Krakowie „Fraszki” Jana Kochanowskiego. Miało to miejsce niedługo przed jego śmiercią. W sumie poeta napisał kilkaset fraszek, składających się na trzy cykle.
Słowo „fraszka” pochodzi z języka włoskiego (frasca - gałązka, błahostka). Oznacza krótki utwór, zazwyczaj o żartobliwym charakterze. W literaturę polską wprowadził fraszkę Kochanowski właśnie.
Niejako wbrew definicji, nie wszystkie utwory z cyklu „Fraszki” poruszają tematy błahe. Niektóre zawierają refleksje o gorzkim, często wręcz tragicznym charakterze. Fraszki to wszystko –zdarza się powiedzieć poecie, mającemu na myśli życie („O żywocie ludzkim"). Człowiek żyje w ciągłej niepewności, zdany jest na łaskę nieznanych, potężnych sił, dla których jest tylko marionetką.
Poważne są również podziękowania, jakie składa Kochanowski Bogu za to, co otrzymał. „Fraszki” zawierają też w sobie ważny program filozoficzny. Poeta chwali skromne, ale porządne życia na wsi, z dala od wielkiego świata – marzy tylko o zdrowiu i dalszej łasce Stwórcy. Jeśli ten obdarzy go życzliwością bliźnich i „pożywieniem ućciwym”, to zwykła lipa może dać niezwykłą radość.
Natura jest harmonią. Jeśli człowiek prowadzi dobre życie, może się w tę harmonię wpasować. Wtedy nawet śmierć nie będzie mu straszna – jeśli tylko zwróci uwagę, iż jest ona podobna do snu („Do snu”). W ten sposób „Fraszki” stają się hymnem pochwalnym ku czci mądrego i sprawiedliwego Boga.
Oczywiście wśród utworów Kochanowskiego znajdują się również te bardziej dowcipne, zmysłowe, a nawet wulgarne. Poeta przywołuje na kartach swoje miłostki („Do Magdaleny”) i dogryza przedstawicielkom płci pięknej („Raki”). Uznaje nawet żartobliwie, że nieszczęścia w życiu uczuciowym są gorszą tragedią niż wojny i morderstwa („Z Anakreonta”). Często odwołuje się do pełnego biesiad życia na dworze („O doktorze Hiszpanie”).
Z „Fraszek” wyłania się obraz człowieka, który potrafił korzystać z życia i docenić jego uroki. Zarazem stara się prowadzić życie moralnego i bogobojne, jest w stanie docenić szczęście starości na prowincji. Próbuje też być życzliwy dla bliźnich i zwraca się do swych utworów, by krytykowały przywary nie zaś konkretnych ludzi. Nie chcę, żebyście kogo źle wspominać miały – stwierdza wreszcie, odnosząc się do fraszek.
Pomimo upływu stuleci, poczucie humoru i życiowe refleksje Kochanowskiego nie straciły na aktualności.
Geneza „Dzieci z Bullerbyn” – to powieść autorstwa szwedzkiej pisarki – Astrid Lindgren. Powstała w 1947 r. i stanowiła pierwszą część opisującą...
Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...
„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...
Streszczenie Któregoś wtorkowego dnia w letnie popołudnie pies o imieniu Ferdynand postanowił od teraz chodzić na dwóch łapach i ubierać się jak eleganccy...
„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce....
„Apollo i Marsjasz” Zbigniewa Herberta to wiersz w którym poeta dokonuje reinterpretacji mitologii. Tekst pokazuje że prawdziwy pojedynek Marsjasza z Apollinem...
Geneza Gustaw Herling-Grudziński wydał „Inny świat” w 1951 roku w Anglii. Wcześniej powieść drukowano w odcinkach w londyńskich „Wiadomościach”....
„Confiteor” to manifest Młodej Polski autorstwa Stanisława Przybyszewskiego który ukazał się w 1899 roku na łamach krakowskiego „Życia”....
Streszczenie Historię Wielkiego Gatsby’ego opowiada czytelnikom Nick Carraway który był sąsiadem tytułowego bohatera. Latem 1922 r. Nick Carraway przeprowadził...