W 1584 roku ukazały się w Krakowie „Fraszki” Jana Kochanowskiego. Miało to miejsce niedługo przed jego śmiercią. W sumie poeta napisał kilkaset fraszek, składających się na trzy cykle.
Słowo „fraszka” pochodzi z języka włoskiego (frasca - gałązka, błahostka). Oznacza krótki utwór, zazwyczaj o żartobliwym charakterze. W literaturę polską wprowadził fraszkę Kochanowski właśnie.
Niejako wbrew definicji, nie wszystkie utwory z cyklu „Fraszki” poruszają tematy błahe. Niektóre zawierają refleksje o gorzkim, często wręcz tragicznym charakterze. Fraszki to wszystko –zdarza się powiedzieć poecie, mającemu na myśli życie („O żywocie ludzkim"). Człowiek żyje w ciągłej niepewności, zdany jest na łaskę nieznanych, potężnych sił, dla których jest tylko marionetką.
Poważne są również podziękowania, jakie składa Kochanowski Bogu za to, co otrzymał. „Fraszki” zawierają też w sobie ważny program filozoficzny. Poeta chwali skromne, ale porządne życia na wsi, z dala od wielkiego świata – marzy tylko o zdrowiu i dalszej łasce Stwórcy. Jeśli ten obdarzy go życzliwością bliźnich i „pożywieniem ućciwym”, to zwykła lipa może dać niezwykłą radość.
Natura jest harmonią. Jeśli człowiek prowadzi dobre życie, może się w tę harmonię wpasować. Wtedy nawet śmierć nie będzie mu straszna – jeśli tylko zwróci uwagę, iż jest ona podobna do snu („Do snu”). W ten sposób „Fraszki” stają się hymnem pochwalnym ku czci mądrego i sprawiedliwego Boga.
Oczywiście wśród utworów Kochanowskiego znajdują się również te bardziej dowcipne, zmysłowe, a nawet wulgarne. Poeta przywołuje na kartach swoje miłostki („Do Magdaleny”) i dogryza przedstawicielkom płci pięknej („Raki”). Uznaje nawet żartobliwie, że nieszczęścia w życiu uczuciowym są gorszą tragedią niż wojny i morderstwa („Z Anakreonta”). Często odwołuje się do pełnego biesiad życia na dworze („O doktorze Hiszpanie”).
Z „Fraszek” wyłania się obraz człowieka, który potrafił korzystać z życia i docenić jego uroki. Zarazem stara się prowadzić życie moralnego i bogobojne, jest w stanie docenić szczęście starości na prowincji. Próbuje też być życzliwy dla bliźnich i zwraca się do swych utworów, by krytykowały przywary nie zaś konkretnych ludzi. Nie chcę, żebyście kogo źle wspominać miały – stwierdza wreszcie, odnosząc się do fraszek.
Pomimo upływu stuleci, poczucie humoru i życiowe refleksje Kochanowskiego nie straciły na aktualności.
Streszczenie Któregoś dnia pewien uparty koziołek postanowił wybrać się samotnie na spacer na łąkę mimo tego że nadchodziła burza. Mama go ostrzegała ale on...
Streszczenie Podczas narady wilków na której pojawia się Shere Khan grupie oraz tygrysowi ukazuje się Mowgli. Tygrys który poprzedniego dnia zaatakował...
Streszczenie Filistyni i Izraelici szykowali się do wojny. Z obozu filistyńskiego wystąpił wtedy Goliat. Miał hełm z brązu łuskowy pancerz nagolenice z brązu i zakrzywiony...
Streszczenie Głównym bohaterem powieści jest młody dwunastoletni Eskimos żyjący na Grenlandii o imieniu Anaruk. Narrator (a jednocześnie polarnik) zaprzyjaźnił...
„Sto lat samotności” to najgłośniejsze dzieło Gabriela Garcii Marqueza. Opowiada o ponad wieku istnienia pewnej południowoamerykańskiej familii. Założycielami...
Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...
„Dziewczyna” to jeden z najbardziej znanych utworów Bolesława Leśmiana. Nie ma się czemu dziwić bowiem w tym wierszu pochodzącym z tomu „Napój...
Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana...
Streszczenie Akcja „Pinokia” zaczyna się gdy w ręce stolarza Wisienki trafia niezwykłe mówiące drewno. Nie nadaje się ono na zwykłą nogę od stołu...
