Spośród wszystkich świętych Kościoła katolickiego największymi względami cieszy się w Polsce Matka Boska, uznawana od czasów średniowiecza za najlepszą pośredniczkę pomiędzy niebem i ziemią. Nic więc dziwnego, że stała się ona bohaterką wielu utworów literackich, które wyszły spod pióra polskich pisarzy.
Jednym z nich jest anonimowy autor najstarszej znanej polskiej pieśni, „Bogurodzicy”. Utwór rozpoczyna się od apostrofy do Maryi jako Bożej Rodzicielki, która u Jezusa, Króla Niebieskiego, może wyjednać ludziom potrzebnych łask, w szczególności pobożnego życia na ziemi oraz życia wiecznego po śmierci. Postać Matki Boskiej w średniowiecznej pieśni jawi się jako nieskalana i pełna łask pochodzących od Boga. Pieśń głosi też dogmatyczną prawdę o Niepokalanym Poczęciu Maryi. Jest więc Matka Boska w „Bogurodzicy” osobą naznaczoną wszelkimi przymiotami, które zostają wysławione i nadzieją dla grzeszników oczekujących na wstawiennictwo.
Dla Adama Mickiewicza, który w „Inwokacji” do „Pana Tadeusza” formułuje apostrofę do Matki Boskiej Ostrobramskiej, Maryja jest wspomnieniem czasów dzieciństwa, powierniczką życiowych trosk i nadzieją na poprawę losu. Zwracając się do niej, wspomina poeta cudowne uzdrowienie za jej wstawiennictwem, gdy był jeszcze dzieckiem, jej zdradza smutek związany z emigracją, prosi o przeniesienie jego myśli i duszy do kraju ojczystego oraz uparcie wierzy, że skoro Boża Rodzicielka do tej pory nie opuściła go w życiowych trudach, toteż pozwoli mu jeszcze zobaczyć ojczyznę na własne oczy.
W „Potopie” Henryka Sienkiewicza Matka Boska pojawia się nie w modlitwie czy refleksji, lecz zupełnie fizycznie. W trakcie oblężenia Jasnej Góry ukazuje się ona żołnierzom szwedzkim pod postacią zjawy nad murami klasztoru:
Pewnego rana popłoch wszczął się we wschodnio-południowym przykopie; żołnierze bowiem ujrzeli wyraźnie niewiastę w błękitnym płaszczu, osłaniającą kościół i klasztor. Na ten widok rzucili się pokotem twarzami na ziemię. Próżno nadjechał sam Miller, próżno tłumaczył im, że to mgły i dymy ułożyły się w ten sposób; próżno wreszcie groził sądem i karami. W pierwszej chwili nikt nie chciał go słuchać; zwłaszcza że sam jenerał nie umiał ukryć przerażenia.
Pojawienie się Matki Boskiej na porannym niebie wywołało przerażenie żołnierzy, gdyż stanowiło wyraźny sygnał, że boska moc jest po stronie Polaków, a dotychczasowe powodzenie przeciwnika znajdującego się w wyraźnej mniejszości, tylko utwierdzało Szwedów w przekonaniu, że podjęli się zadania sprzecznego z wolą bożą. Matka Boska Częstochowska jawi się więc jako obrończyni tych, którzy służą chwale bożej i w słusznej walce stanowi dla nich wsparcie.
Obraz Matki Boskiej wyłaniający się z polskiej literatury tłumaczy przywiązanie Polaków dla świętej. Uznając ją za Królową Polski, widzą w niej niezawodną orędowniczkę spraw ziemskich przed Boskim Majestatem. Wiedząc, że można liczyć na wsparcie Matki Chrystusa, wznoszą do niej modły w sprawach osobistych, związanych ze zbawieniem duszy oraz w chwilach nieszczęścia całego narodu.
Wiejska społeczność przedstawiona w „Chłopach” Władysława Reymonta jest zbiorowością wyraźnie zhierarchizowaną. Pisarzowi udało się pokazać że chłopi...
Chociaż akcja „Pana Tadeusza” obejmuje jedynie niewielki wycinek czasu (5 dni roku 1811 i dzien 1812) w poemacie Adama Mickiewicza ukazane zostało bogactwo zwyczajów...
Dramat awangardowy jest gatunkiem literackim który powstał w pierwszej połowie XX wieku. Jak wskazuje sama nazwa - rodzaj ten znacznie odróżniał się od klasycznej...
„Kartoteka” Tadeusza Różewicza często określana jest jako antydramat ponieważ została skonstruowana na zasadach łamiących tradycyjną konwencję gatunku....
Robinson Crusoe i Piętaszek to bohaterowie powieści Daniela Defoe. Są to postaci kontrastowe – stanowią przeciwieństwa różniąc się zarówno fizycznie...
Spośród wszystkich świętych Kościoła katolickiego największymi względami cieszy się w Polsce Matka Boska uznawana od czasów średniowiecza za najlepszą...
Pasja to ważna rzecz! Dzięki niej możemy się odprężyć nabrać sił do dalszej pracy. Nieważne czy człowiek jest uczniem czy emerytem – powinien mieć swoje hobby....
Głównym miejscem akcji „Lalki” jest Warszawa. Prus ukazał dzisiejszą stolicę Polski w taki sposób by stanowiła ona miniaturę kraju a zamieszkujące...
„Potop” Henryka Sienkiewicza jest powieścią historyczną w której autor nakreślił szeroki pejzaż polskiego społeczeństwa z czasów kultury sarmackiej....