Unikalne i sprawdzone teksty

Modernizm – charakterystyka, założenia, przedstawiciele, przykłady | wypracowanie

Pojęcie „modernizm” kojarzy się z nowoczesnością – przez podobieństwo chociażby do angielskiego słowa modern. Jednak termin ten odnosi się do prądu w literaturze i sztuce, który występował na przełomie XIX i XX wieku. W Polsce prąd modernistyczny jest też nazywany Młodą Polską. W wielu krajach występują odmienne nazwy (Niemcy – Jugendstil, Austria – Die Secession, Francja – L'art nouveau). Twórczość modernistyczna narodziła się pod wpływem poczucia kryzysu – artyści czuli, że zasady moralne zostały wypaczone, a sztuka zbyt często służy przyziemnym celom. Ich zdaniem pozytywistyczne dążenie do kierowania się wyłącznie rozumem nie dało społeczeństwu żadnej korzyści. Cechującą artystów modernistycznych postawę niewiary we wszelkie ideały określa się mianem dekadentyzmu. Artyści pragnęli także „oczyścić” sztukę – sprawić by była celem samym w sobie, nie służyła propagowaniu zasad moralnych czy ideałów pozytywistycznych. Moderniści manifestowali chęć uprawiania „sztuki dla sztuki” (franc. l'art pour l'art).

Twórcy różnych dziedzin (literatury, malarstwa, rzeźby i innych) sprzeciwiali się naturalistycznemu przedstawianiu rzeczywistości. Pragnęli w swoich dziełach pokazywać swoją pełną sprzeczności psychikę. Środkiem, który doskonale wyrażał złożoność przeżyć człowieka, dwuznaczność i niepewność był symbol. Dzieła oparte o treści symboliczne były tajemnicze i niepokojące, a tym samym, zdaniem modernistów, najlepiej przedstawiały niemożliwą do uchwycenia prawdę o świecie. Najważniejsze stały się gwałtowne uczucia jednostki posiadającej wiele pragnień i skazanej na bolesną egzystencję. Twórców modernistycznych interesowało to, co najbardziej niezwykłe i niecodzienne: legendy, baśnie, mitologie, lecz także zagadka śmierci i wielkiej miłości. Sami chcieli szokować przedstawicieli mieszczeństwa, żyjących w hipokryzji. Artyści (tzw. cyganeria) często prowadzili kontrowersyjny tryb życia, tworzyli w tętniących nocnym życiem kawiarniach. Czerpali inspirację z pism filozofów takich jak Arthur Schopenhauer, Fryderyk Nietzsche czy Henri Bergson.

Okres modernizmu czyli Młodej Polski był wyjątkowo płodnym okresem dla polskiej kultury. Tworzyli między innymi Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer czy Władysław Reymont. Niezwykle ciekawymi osobowościami tego czasu byli Stanisław Przybyszewski czy Stanisław Wyspiański – autor dramatów, poeta, architekt, malarz, grafik, a także...projektant mebli.

Nurty malarskie modernizmu były bardzo zróżnicowane, lecz bez wątpienia wszystkie cechuje bardzo duża ekspresja i odejście od realizmu. Można wymienić kierunki takie jak impresjonizm, ekspresjonizm czy symbolizm.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Na podstawie satyry „Żona modna”...

Satyra Ignacego Krasickiego „Żona modna” doskonale przedstawia zwyczaje i przywary Polaków w XVIII wieku. W utworze skontrastowane zostały dwie postawy reprezentowane...

Motyw tchórzostwa w literaturze...

Do cech najbardziej podziwianych przez większość ludzi należy odwaga. Pragniemy być dzielni stawiać czoła największym przeciwnością losu. Literatura i kino oferują...

Ja na taki świat się nie zgadzam....

Rozwój techniki sprawia że świat staje się nieco lepszym miejscem. Ludzie są w stanie produkować więcej żywności i coraz mnie zakątków świata staje przed...

Refleksja o kulturze z perspektywy...

Tadeusz Borowski w „Opowiadaniach” nie tylko przedstawia drobiazgowy obraz funkcjonowania obozów koncentracyjnych ale także dokonuje głębokiej refleksji...

Czy Skawiński to postać tragiczna....

Odpowiedź na pytanie czy Skawiński jest postacią tragiczną wydaje się pozornie być łatwą. Po wnikliwej lekturze i analizie można stwierdzić ze posiada on cechy które...

Model patriotyzmu wyłaniający...

Jednym z najwspanialszych utworów patriotycznych osiemnastowiecznej Polski jest „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego. Przedstawia on ciekawy model...

Etapy dojrzewania Cezarego Baryki

Cezary Baryka - główny bohater „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego - jest postacią dynamiczną która w toku rozwoju fabuły dojrzewa i zmienia swoje...

Kobieta w literaturze i sztuce renesansu...

Renesans uchodzi za epokę w której ponownie odkryto pewne uroki życia „zapomniane” w średniowieczu. Wrócono do realistycznego przedstawiania ludzkiego...

Księga dżungli – opracowanie...

Geneza Powstanie książki związane jest z osobistą historią samego autora. Miejsce w którym zamieszkiwał było położone w bezpośredniej bliskości przyrody i sprawiało...