Czasy krucjat to jeden z ciekawszych, a zarazem najstraszniejszych okresów w dziejach chrześcijaństwa. Była to epoka surowa i okrutna, a walki między chrześcijanami a muzułmanami należały do porządku dziennego. Rycerze nie widzieli sprzeczności między pokojowymi zaleceniami Jezusa, a wojnami toczonymi o odbicie kraju, w którym on ongiś żył. Ale ówcześni ludzie nieco inaczej spoglądali na świat. W ciężkich warunkach, z jakimi się zmagali, łatwo było popaść w okrucieństwo i zapominać o przykazaniach, nawet jeśli uważało się za religijnego człowieka.
Zakony rycerskie należały do najciekawszych grup w średniowieczu. Ich członkowie oprócz modlitwy oddawali się walce z „niewiernymi”. Bronili pielgrzymów oraz atakowali muzułmanów i pogan. Do najpotężniejszych zakonów należeli joannici, templariusze oraz krzyżacy. Owi mnisi-wojownicy budzili szacunek już samym swoim wyglądem!
Joannici (nazywani też szpitalnikami lub zakonem maltańskim) nosili czarne płaszcze. Okrywały one ich potężne, nawykłe do miecza i zbroi sylwetki. Na płaszczach widniał biały krzyż – tak zwany krzyż maltański. Jego ramiona są rozszczepione na końcu. Symbolu tego nie da się pomylić z niczym innym. Pod płaszczami joannici nosili zbroje lub kolczugi. Kiedy zaś nie udawali się w bój, zamiast pancerzy wdziewali czarne tuniki, również oznaczone krzyżem maltańskim
Templariusze również budzili grozę wśród swoich przeciwników. Ich kolorem była biel – doskonale nadawała się do gorących ziem Palestyny, na których działali templariusze przez długi okres swej historii (później przenieśli się do Francji i innych krajów Europy – mieli zamki nawet na terenach dzisiejszej Polski). Templariusz ruszający w bój wdziewał kolczugę i pancerz, na nie zaś zakładał białą szatę z czerwonym krzyżem. Na to wszystko ubierał biały płaszcz, również oznaczony krzyżem.
Biel była kolorem także krzyżaków. Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie – tak brzmiała pełna nazwa ich zgromadzenia. Jak owa nazwa wskazuje, krzyżacy również zaczynali swoją działalność w Ziemi Świętej, jednak stosunkowo szybko przenieśli się do Europy Wschodniej. Tu stworzyli potężne państwo na terenie Prus (dzisiejsza Polska) i walczyli zarówno z Litwinami, jak i z Polakami. Czarne krzyże na białych płaszczach stały się dla wielu mieszkańców regionu symbolem grozy i potęgi. Krzyżacy nosili je również na piersiach. Jak wszystkie misi-wojownicy, nie stronili od noszenia zbroi i broni.
Zakony rycerskie są dla nas symbolem okrutnych i surowych czasów średniowiecza. Krzyżacy i joannici istnieją do dziś, oczywiście nie oddając się już wojnom, tylko działalności charytatywnej i modlitwie. Państwo krzyżaków upadło w walkach z Polakami, a ostatni jego władca, Albrecht Hohenzollern ogłosił się władcą świeckiego (niezakonnego) państwa, będącego lennem polskich królów. Templariusze zaś zostali rozgromieni przez króla Francji Filipa Pięknego, który pozazdrościł im zgromadzonych przez nich bogactw. Ostatni wielki mistrz templariuszy, Jakub de Molay, został spalony na stosie! Losy zakonów rycerskich są źródłem zadumy nad przemijaniem, jakie dotyka największe nawet potęgi.