Harry Potter i kamień filozoficzny – opracowanie, problematyka, bohaterowie

Geneza

„Harry Potter i Kamień Filozoficzny” – to pierwsza książka z siedmiotomowego cyklu autorstwa J. K. Rowling o przygodach młodego czarodzieja, który przybywa do Hogwartu, by zgłębiać tajniki magii i alchemii.

Po raz pierwszy książka ukazała się 26 czerwca 1997 r. Jej anglojęzyczna wersja opublikowana została przez wydawnictwo Bloomsbury Publishing. Z kolei polska wersja ukazała się nakładem wydawnictwa Media Rodzina.

Pierwotny tutuł, który utrwalił się w Stanach Zjednoczonych to: „Harry Potter and the Sorcerer’ s Stone” (tłum. „Harry Potter i kamień czarnoksiężnika).

Czas i miejsce akcji

W utworze czas akcji nie został dokładnie określony, jednak możemy mieć pewność, że są to czasy współczesne.

Miejscem akcji jest Londyn (ulica Pokątna, peron dziewięć i trzy czwarte), a dokładniej małe miasteczko Little Whinging, gdzie mieszkają Dursleyowie. Większość wydarzeń toczy się w Szkole Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie, który prawdopodobnie położony jest gdzieś w Szkocji. Łącznie akcja trwa około 12 lat – od momentu śmierci rodziców Harry’ ego aż do ukończenia przez niego pierwszego roku nauki w Hogwarcie.

Problematyka

Książka „Harry Potter i Kamień Filozoficzny” pokazuje nam jak wiele dobrego może zdziałać siła miłości i przyjaźni. Bohaterowie połączeni tymi więzami są w stanie dokonać rzeczy, które trudno byłoby zrealizować i osiągnąć w pojedynkę. Ważne jest to, że przyjaźń i zaufanie, które się między nimi rodzi w żadnym stopniu nie jest zależne od przymiotów charakteru. Nie ma większego znaczenia to, że Ron jest biedny, a Hermiona pochodzi z „gorszej”, bo mugolskiej rodziny. Nie ważne jest też to, że Harry jest sierotą. Bohaterowie potrafią dostrzec i docenić coś więcej niż tylko swoją powierzchowność czy pozory, jakie ona stwarza. Nikt zatem nie ceni i nikomu nie imponuje postawa Draco Malfoya, który choć jest szkolną gwiazdą, to tak naprawdę lubi się tylko popisywać swymi magicznymi zdolnościami. W gruncie rzeczy jest on zarozumiały i zapatrzony w siebie.

Również dorośli bohaterowie udowadniają, że nie warto oceniać innych wyłącznie po pozorach. Rubeus Hagrid choć pozornie wydaje się być przerażający, tak naprawdę jest sympatycznym, życzliwym człowiekiem, z którym łatwo nawiązać kontakt. Z kolei zasadnicza i z pozoru chłodna profesor McGonagall w gruncie rzeczy okazuje się miłą, godną zaufania osobą.

Autorka stara się nam uzmysłowić, że w życiu najbardziej liczy się wierna, prawdziwa przyjaźń. Tylko ona jest ważna i tylko na niej można budować dobre relacje z innymi. Największym zaś uczuciem jest miłość, o którą warto zabiegać, a potem ją pielęgnować. To za sprawą matczynej miłości Harry uzyskał największą ochronę przed Voldemortem, która ostatecznie ocaliła go przed śmiercią i doprowadziła do przezwyciężenia sił zła i ciemności.

Bohaterowie

Harry Potter – jest głównym bohaterem utworu i synem dwojga czarodziei – Lilly i Jamesa, którzy zostali zabici przez Czarnoksiężnika Voldemorta, gdy chłopiec miał zaledwie rok. „Pamiątką” po tamtym okrutnym zdarzeniu jest blizna na czole Harry’ ego w kształcie błyskawicy, która później stanie się jego znakiem rozpoznawczym. Harry zostaje oddany pod opiekę ciotki i jej męża. Trafia do domu Dursley’ ów, gdzie spędza dzieciństwo w atmosferze jednak odległej od ciepła i miłości domu rodzinnego. Chłopiec z racji swych magicznych zdolności początkowo jest wyśmiewany przez przybraną rodzinę, która za każdym razem każe jego magiczne psoty.

Harry uświadamia sobie posiadanie niezwykłych zdolności w dniu swoich jedenastych urodzin, gdy w jego rodzinnym miasteczku zjawia się niejaki Hagrid. Starzec odsłania przed nim prawdę o jego pochodzeniu i okrutnym losie, jaki spotkał jego rodziców. Jednocześnie postanawia zabrać chłopca do Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie, gdzie będzie miał okazję stać się prawdziwym magikiem.

Początkowo nienawykły do dyscypliny Harry swoim zachowaniem (używaniem magii w niewłaściwych celach) sprowadza na siebie same nieszczęścia, które powodują sporo zamieszania. W końcu jednak nabiera rozwagi i zaczyna rozumieć swoje przeznaczenie i ciążące na nim powinności.

Mimo posiadanych umiejętności, Harry nadal był skromnym, nie wywyższającym się chłopcem, stanowiącym wyraźny kontrast dla mniej zdolnych od siebie, ale lubiących się popisywać uczniów, jak chociażby dla Draco Malfoy’ a. W szkole bohater zdobywa szacunek i jest lubiany przez pozostałych uczniów, którzy darzą go sympatią ze względu na radosne, beztroskie usposobienie, a także za koleżeńskość i gotowość do okazywania pomocy.

Harry bez trudu nawiązuje nowe przyjaźnie. Potrafi zachować lojalność wobec zarówno rówieśników, jak i profesorów i całej społeczności czarodziei. W ich obronie staje do walki z najpotężniejszym czarnoksiężnikiem – Voldemortem i ostatecznie zwycięża siły zła. Było to dowodem jego odwagi, sprytu i inteligencji, dzięki którym już jako nastolatek potrafił wykorzystywać swe magiczne umiejętności do obrony słusznych, szlachetnych wartości.

Ron Weasley – Harry poznaje go w pociągu. Podobnie jak on, również i Ron jest nowym kadetem Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie. Posiada płomiennorudą czuprynę i liczne piegi usiane na jego dobrodusznej, miłej buzi. Na tle rówieśników wyróżnia go też spory wzrost. Chłopiec wywodzi się z licznej, choć ubogiej rodziny, składającej się z pięciu braci oraz małej siostrzyczki. Konieczność rywalizacji ze starszym rodzeństwem sprawia, że Ron z uporem realizuje swe plany i ambicje. Dlatego tak bardzo zależy mu na najlepszych wynikach w szkole.

Ron stara się być jednak koleżeński i lojalny, czym zjednuje sobie nowych przyjaciół. Harry’ ego zapoznaje na tajemniczym peronie 9 i ¾, skąd wspólnie wybierają się do Hogwartu i jak się okaże szybko połączy ich szczera przyjaźń.

Hermiona Granger – największa prymuska w klasie Harry’ ego. Przez większość uczniów uważana była za przemądrzałą z powodu częstego popisywania się wiedzą i zdolnościami. Jej niesamowita pilność i skrupulatność wynikała w dużej mierze z kompleksu, jakim było pochodzenie z rodziny mugoli, w której nikt nie był czarodziejem. Hermiona jest mądrą i inteligentną dziewczyną, obdarzoną niezwykłym ciepłem. Bez trudu potrafi przełamać pierwsze lody i służyć przyjaciołom w potrzebie.

Neville Longbottom – mały, niepozorny chłopiec, który z czasem dołącza do trojga przyjaciół. Jest przeciwieństwem Hermiony – trudno przychodzi mu zgłębianie tajemnej wiedzy, a ponadto nie radzi sobie ze sprawnościowymi ćwiczeniami, stąd odstaje od pozostałych uczniów. Jest też bardzo strachliwy i nieporadny, przez co często ściąga na siebie i kolegów liczne kłopoty. Jego wygląd też nie jest szczególny – Neville to chłopiec o sporej tuszy i pyzatej buzi.

Draco Malfoy – jest synem pracownika Ministerstwa Magii, co stanowi dla niego powód do dumy i czym przechwala się przed kolegami w przekonaniu, że należą mu się jakieś dodatkowe przywileje. Jest też arogancki i uwielbia popisywać się swoimi zdolnościami, choć tak naprawdę jego wyniki w nauce nie są najznakomitsze. Harry odrzuca jego ofertę przyjaźni i od tej pory Draco zaczyna darzyć go nienawiścią.

Albus Dumbledore – dyrektor Szkoły Magii w Hogwarcie. Jest mądrym profesorem w podeszłym wieku. Wcześniej wykładał transmutację. Uczniowie szanują go za okazywaną wobec nich tolerancję, a także za sprawiedliwe ocenianie ich umiejętności. Stając na czele batalii przeciwko Voldemortowi, okazuje się najodważniejszym i najpotężniejszym czarodziejem swych czasów.

Lord Voldemort - potężny czarnoksiężnik, o którym na długie lata zapomniano. To z jego ręki zginęli rodzice Harry’ ego. Voldemort chce odzyskać utraconą władzę i siły. Chce zapanować nad magicznym światem i zemścić się na małym czarodzieju. W tym celu wykrada skrzętnie skrywany w Hogwarcie i obdarzony niezwykła mocą – Kamień Filozoficzny. Ostatecznie zostaje jednak pokonany przez Harry’ ego i ponownie skazany na wygnanie.

Rubeus Hagrid – gajowy i klucznik Hogwartu. Bardzo miły i dobroduszny staruszek, kochający dzieci i od lat służący wiernie dyrektorowi szkoły. W młodości również uczył się w Szkole Czarodziejów, której jednak nie ukończył. W efekcie nie mógł posługiwać się czarami, ale zakaz ten niejednokrotnie sprytnie omijał. To on zjawia się u Harry’ ego w dniu jego jedenastych urodzin, by przekazać mu prawdę o jego pochodzeniu i zabrać go do Szkoły Magii i Czarodziejstwa.