Każdy z nas pewnie nie raz słyszał utyskiwania starszego pokolenia na młodzież, która staje się coraz gorsza. Nie inaczej jest z młodymi ludźmi, narzekającymi na rodziców, dziadków, nauczycieli, którzy nie potrafią ich zrozumieć i ograniczają ich swobodę. Czy wieczne ścieranie się młodego pokolenia ze starszym jest do uniknięcia? Nie tylko nasze codzienne doświadczenia, ale także historia literatury dostarczają nam dowodów na to, że może to być nad wyraz trudne.
Doskonale znany jest spór romantyków z klasykami, który miał miejsce na początku XIX wieku w Polsce. Hołdujący oświeceniowym tradycjom przedstawiciele starszego pokolenia nie potrafili zrozumieć tendencji dominujących w literaturze młodego pokolenia, reprezentowanego chociażby przez Adama Mickiewicza, który był najsłynniejszym „młodym gniewnym” tych czasów. Na zjadliwe krytyki klasyków romantycy odpowiadali wierszami, które nie pozostawiały złudzeń co do ich stosunku względem oświeceniowych tradycji. Pochwale młodości zawartej w „Odzie do młodości” Mickiewicza towarzyszy krytyka oświeceniowego myślenia, wyraźnie sformułowana w balladzie „Romantyczność”:
„Dziewczyna czuje, - odpowiadam skromnie -
A gawiedź wierzy głęboko;
Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko
Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce.
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Miej serce i patrzaj w serce!”
Nawet w dziełach wysokiej artystycznej próby romantycy zawierali swój program, kłócili się ze starszymi od siebie literatami, a ci złośliwie odpowiadali na to dwuwierszem: „Ciemno wszędzie, głucho wszędzie, / Głupstwo było, głupstwo będzie!”.
Najdoskonalszym dziełem, ukazującym jak bardzo konflikt pokoleń wpisany jest w ludzką naturę, jest „Tango” Sławomira Mrożka. Dramat pokazuje, że nawet jeśli starsze pokolenie prowadzi swobodny tryb życia, żyjąc w bałaganie, lekko traktując wszelkie obowiązki i mając bardzo liberalny stosunek do relacji damsko-męskich, to i wtedy przedstawiciele młodego pokolenia buntują się, przejmując rolę strażników moralności. Taki właśnie jest młody Artur, główny bohater dramatu, który za wszelką cenę pragnie zlikwidować rodzinną patologię i przywrócić ład w domu, by na powrót stał się ostoją ciepła i porządku.
Jedynym dziełem, lecz nie literackim a filmowym, przeczącym twierdzeniu o niemożności pogodzenia dwóch różnych pokoleń, jest oparty na faktach film Johna Smitha „Młodzi gniewni”, którego bohaterowie, czarni nastolatkowie z ubogiej dzielnicy, znajdują wspólny język ze szkolną nauczycielką. Dzieje się to jednak wyłącznie dzięki jej otwartości i próbie zbliżenia się do młodzieży. Dialog, chęć poznania interesów drugiej strony i otwartość pozwoliły w tym wypadku przełamać barierę. Sadzę, że pomimo różnic, które zawsze będą dzielić starsze i młodsze pokolenia, kompromisy oraz próba dialogu mogą, jak w filmie Smitha, pomóc uniknąć przynajmniej części konfliktów powstających na tym tle, choć nie będzie to nigdy łatwe.
Życie codzienne i kariery zawodowe aktorek tancerek wokalistek kabaretowych oraz cyrkówek nad wyraz interesowały mieszkańców Paryża przełomu wieków...
Powieść Jana Potockiego „Rękopis znaleziony w Saragossie” od dwóch stuleci elektryzuje czytelników. Chociaż za życia autora nie cieszyła się...
W XV wieku odkryto w Rzymie niezwykłą grotę pełną zadziwiających malowideł. Przedstawiały one połączenia ludzi i zwierząt i roślin. Motywy owe zaczęły być kopiowane...
Kraków to jedno z najważniejszych polskich miast. Przez długie wieki był stolicą naszego kraju miejscem zamieszkania króla. To tutaj znajduje się prastary...
Louis Vauxcelles francuski krytyk sztuki w czasie podziwiania wystawy obrazów miał krzyknąć iż widzi Donatella wśród bestii (Donatello był renesansowym rzeźbiarzem)....
Definicja i wyznaczniki gatunku Dramat romantyczny to typ dramatu charakterystyczny dla epoki romantyzmu. Odrzuca on klasyczną koncepcję tej odmiany literackiej wyrastając...
XIX wiek stanowił trudny okres dla Polaków. Kraj znajdował się pod zaborami a próby postań narodowych nie doprowadziły do odzyskania niepodległości. Jednak...
Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę w pierwszej kolejności odwiedził ciała niebieskie zlokalizowane najbliżej jego asteroidy B-612. Były to planety 325 326 327...
Zabicie drugiego człowieka we wszystkich kulturach uchodzi za doświadczenie ekstremalne. Nawet w okresach brutalnych i okrutnych odebranie życia uznawano za najgorszą zbrodnię...