XIX wiek stanowił trudny okres dla Polaków. Kraj znajdował się pod zaborami, a próby postań narodowych nie doprowadziły do odzyskania niepodległości. Jednak problemy naszego narodu wiązały się nie tylko z brakiem niepodległości. Istotne były również bolączki społeczne, takie jak trudny do zasypania podział na tkwiące w nędzy i ignorancji chłopstwo oraz warstwy bogatsze i lepiej wykształcone. Próbą rozwiązania tych problemów stała się filozofia pozytywistyczna i ideały pracy u postaw. Inteligentów o gorących sercach sportretował w swojej twórczości Stefan Żeromski. Szczególnie poruszającym przykładem młodej idealistki jest bohaterka noweli „Siłaczka”, Stanisława Bozowska. Czy jednak udało jej się spełnić swoje marzenia o wyniesieniu chłopów na wyższy poziom cywilizacyjny?
Stanisława była z pewnością postacią bardzo zaangażowaną w to przedsięwzięcie. Dowiadujemy się, iż już jako młoda dziewczyna zastanawiała się, w jaki sposób pomagać warstwom niższym. Stanowiła przykład wzorowej uczennicy i zamierzała udać się na studia zagraniczne. Mimo tak wielkiego potencjału została zwykłą nauczycielką na prowincji – umożliwiło jej to pracę z ludem. Mogła dzięki niej dołożyć własną cegiełkę do gmachy postępu! Stanisława, która wytrwała wiernie przy swoich ideałach, mimo biedy i trudności, jest doskonałym kontrastem dla swojego kolegi z młodości – Pawła Obareckiego. Ów młody lekarz również marzył o poprawianiu doli chłopów, ale gdy trafił do Obrzydłówka, stosunkowo szybko porzucił te projekty. Zamiast dalej rozdawać nędzarzom darmowe leki, wolał zaprzyjaźnić się z miejscowym aptekarzem i żyć we względnym komforcie i spokoju. Niespokojny duch Stanisławy nie dopuszczał takich kompromisów. Mimo trudów dnia codziennego, przygotowała ona podręcznik „Fizyka dla ludu”. Jednak ta nieustanna praca wycieńczyła jej organizm i doprowadziła do przedwczesnej śmierci. Podręcznik fizyki pozostał niewydany, a miejsce zmarłej nauczycieli-idealistki zapewne zajął konformista pokroju Pawła Obareckiego. Więc Stanisława przegrała.
A przynajmniej tak wydawać się może nieuważnemu czytelnikowi! Pomimo pozorów całkowitej klęski, dzieło Stanisławy nie zostanie zapomniane. Mianowicie pod koniec noweli obserwujemy młodego parobka, który zwraca książki, jakie pożyczyła mu nieżyjąca już nauczycielka. Czyli udało jej się zaszczepić w kimś miłość do wiedzy! Nie wiemy, bo autor nam tego nie mówi, ilu takich chłopów przekonała do książek Stanisława. Można przypuszczać, że nawet po jej śmierci nie wyrzekną się oni zaszczepionej miłości do edukacji.
Pozornie Stanisława poniosła klęskę z powodu swojego nadmiernego idealizmu. Nie można zaprzeczyć, iż młoda nauczycielka faktycznie powinna być bardziej powściągliwa i więcej uwagi poświęcać własnemu zdrowiu. Ale powinna to czynić właśnie z powodu tego, że jej starania przynosiły rezultaty! A gdyby przeżyła dłużej, jej zwycięstwo byłoby tym większe!
Pojedynki funkcjonują w kulturze od stuleci. Nie ma się czemu dziwić – starcie dwóch osobowości dwóch wojowników zawsze budzi emocje. Pojedynek...
Poszukiwany król Koryntu! W dniu 14 sierpnia bieżącego roku ze świata podziemnego zbiegł Syzyf. Pod pretekstem powrotu na ziemię i ukarania żony która nie...
„Wenus z Milo” to jedna z najsłynniejszych rzeźb powstałych w antyku. Być może świat nigdy nie usłyszałby o niej gdyby nie przypadkowe odnalezienie jej przez...
Obecne w najstarszej części „Bogurodzicy” archaizmy są niespotykane w innych polskich tekstach wieków średnich. Świadczy to o bardzo wczesnym powstaniu...
Konflikt pokoleń jest czymś co w mniej lub bardziej wyraźnej formie ma miejsce od stuleci. Stary król powoli szykuje się na śmierć a dworacy skupiają się wokół...
Stabilne i spokojne życie jakie państwo Barykowie wiedli w Baku zostało zakłócone przez wybuch I wojny światowej. Wcielenie pana Seweryna do armii było szczególnie...
W czasie podróży z Baku do Moskwy Seweryn Baryka opowiadał synowi jak wygląda Polska którą odwiedził w czasie wojny. Zgodnie z jego słowami na kształtowanie...
„Chłopów” Władysława Reymonta można nazwać epopeją wsi ponieważ ukazują drobiazgowy i sugestywny obraz tej warstwy społecznej. Reymont posługując...
Główny bohater „Cierpień młodego Wertera” należy do grona postaci literackich które niedyskretnie wymknęły się poza karty powieści i zaczęły...