Czy Stanisława Bozowska odniosła zwycięstwo czy poniosła klęskę? Rozprawka | wypracowanie

XIX wiek stanowił trudny okres dla Polaków. Kraj znajdował się pod zaborami, a próby postań narodowych nie doprowadziły do odzyskania niepodległości. Jednak problemy naszego narodu wiązały się nie tylko z brakiem niepodległości. Istotne były również bolączki społeczne, takie jak trudny do zasypania podział na tkwiące w nędzy i ignorancji chłopstwo oraz warstwy bogatsze i lepiej wykształcone. Próbą rozwiązania tych problemów stała się filozofia pozytywistyczna i ideały pracy u postaw. Inteligentów o gorących sercach sportretował w swojej twórczości Stefan Żeromski. Szczególnie poruszającym przykładem młodej idealistki jest bohaterka noweli „Siłaczka”, Stanisława Bozowska. Czy jednak udało jej się spełnić swoje marzenia o wyniesieniu chłopów na wyższy poziom cywilizacyjny?

Stanisława była z pewnością postacią bardzo zaangażowaną w to przedsięwzięcie. Dowiadujemy się, iż już jako młoda dziewczyna zastanawiała się, w jaki sposób pomagać warstwom niższym. Stanowiła przykład wzorowej uczennicy i zamierzała udać się na studia zagraniczne. Mimo tak wielkiego potencjału została zwykłą nauczycielką na prowincji – umożliwiło jej to pracę z ludem. Mogła dzięki niej dołożyć własną cegiełkę do gmachy postępu! Stanisława, która wytrwała wiernie przy swoich ideałach, mimo biedy i trudności, jest doskonałym kontrastem dla swojego kolegi z młodości – Pawła Obareckiego. Ów młody lekarz również marzył o poprawianiu doli chłopów, ale gdy trafił do Obrzydłówka, stosunkowo szybko porzucił te projekty. Zamiast dalej rozdawać nędzarzom darmowe leki, wolał zaprzyjaźnić się z miejscowym aptekarzem i żyć we względnym komforcie i spokoju. Niespokojny duch Stanisławy nie dopuszczał takich kompromisów. Mimo trudów dnia codziennego, przygotowała ona podręcznik „Fizyka dla ludu”. Jednak ta nieustanna praca wycieńczyła jej organizm i doprowadziła do przedwczesnej śmierci. Podręcznik fizyki pozostał niewydany, a miejsce zmarłej nauczycieli-idealistki zapewne zajął konformista pokroju Pawła Obareckiego. Więc Stanisława przegrała.

A przynajmniej tak wydawać się może nieuważnemu czytelnikowi! Pomimo pozorów całkowitej klęski, dzieło Stanisławy nie zostanie zapomniane. Mianowicie pod koniec noweli obserwujemy młodego parobka, który zwraca książki, jakie pożyczyła mu nieżyjąca już nauczycielka. Czyli udało jej się zaszczepić w kimś miłość do wiedzy! Nie wiemy, bo autor nam tego nie mówi, ilu takich chłopów przekonała do książek Stanisława. Można przypuszczać, że nawet po jej śmierci nie wyrzekną się oni zaszczepionej miłości do edukacji.

Pozornie Stanisława poniosła klęskę z powodu swojego nadmiernego idealizmu. Nie można zaprzeczyć, iż młoda nauczycielka faktycznie powinna być bardziej powściągliwa i więcej uwagi poświęcać własnemu zdrowiu. Ale powinna to czynić właśnie z powodu tego, że jej starania przynosiły rezultaty! A gdyby przeżyła dłużej, jej zwycięstwo byłoby tym większe!