Stanisława Bozowska to zapewne jedna z najciekawszych postaci wykreowanych przez Stefana Żeromskiego. Jest ona bohaterką noweli „Siłaczka” i to do niej odnosi się jej tytuł. Czy aby na pewno? Czy rzeczywiście Stanisława Bozowska była „siłaczką”?
Żeby ocenić tę postać, trzeba zwrócić uwagę na jej młode lata. Już jako nastoletnia dziewczyna była ona bardzo utalentowana i wszyscy wróżyli jej wspaniałą przyszłość. Planowała zresztą studia zagraniczne, a w owych czasach należało to do niezwykłej rzadkości, zwłaszcza w przypadku kobiet. Stanisława należała do kółka młodych idealistów, rozprawiających o podnoszeniu cywilizacyjnego poziomu polskiego chłopstwa. Byli oni zafascynowani koncepcjami pracy u podstaw i filozofią pozytywizmu.
Stanisława nie zrobiła kariery na zagranicznych uniwersytetach. Zamiast tego trafiła na prowincję, gdzie zamierzała edukować prostych chłopów. Nie oglądała się na nędzę, która stała się również jej udziałem. Nie szczędziła swoich sił, ani zdrowia. W dodatku nie ograniczała się do obowiązków nauczycielki – oprócz nich podjęła się też napisania podręcznika „Fizyka dla ludu”. Książka owa, uważała Stanisława, pomogłaby warstwom niższym pojąc najnowsze osiągniecia nauki i dzięki temu wstąpić w szeregi ludzi kulturalnych. Ostatecznie swoje starania młoda nauczycielka przypłaciła chorobą i śmiercią.
By bardziej docenić jej starania, można przywołać jej kolegę z młodości, doktora Pawła Obareckiego. Również on zafascynowany był pomysłami pracy u podstaw i „niesieniem kaganka oświaty” (jak to ujął poeta Adam Asnyk). I on trafił na prowincję, gdzie podjął próbę wcielenia w życie tych ideałów. Jednak doktor Paweł szybko się zniechęcił i zaczął przedkładać wygodę nad to, co kiedyś uważał za swoją misję.
Czy w tym kontekście można wątpić, że Stanisława była prawdziwą „siłaczką”? Ta drobna, zdolna dziewczyna poświęciła się całkowicie dla idei. Równie zdolny i inteligentny, ale pozbawiony hartu ducha Paweł Obarecki, nie potrafił tego dokonać.
Olejny obraz Maxa Ernsta „Ubu imperator” pochodzi z 1923 roku. Zaliczany bywa do dadaizmu chociaż niektórzy krytycy sądzą że zapowiada on już pojawienie...
Stanisław Wokulski pokochał Izabelę Łęcką od pierwszego wejrzenia. W dniu w którym dostrzegł ją w teatralnej loży postanowił uczynić wszystko by zdobyć jej...
Do cech najbardziej podziwianych przez większość ludzi należy odwaga. Pragniemy być dzielni stawiać czoła największym przeciwnością losu. Literatura i kino oferują...
Każdy z nas pewnie nie raz słyszał utyskiwania starszego pokolenia na młodzież która staje się coraz gorsza. Nie inaczej jest z młodymi ludźmi narzekającymi na...
Dom to nie tylko ściany. Pojęcie to można rozumieć także w sposób szerszy przenośny. Oznacza wtedy ono przestrzeń w której żyjemy – jej cechy postaci...
Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...
Don Kichot i jego giermek Sancho Pansa to bodaj najbardziej znana para literatury światowej. W literackich odniesieniach czy w ikonografii postacie te stanowią swego rodzaju...
Dramatyczna scena ukazana przez Jana Matejkę na obrazie „Rejtan upadek Polski” rozgrywa się na Zamku Królewskim w Warszawie trzeciego dnia sejmu rozbiorowego...
Romeo i Julia - obok Tristana i Izoldy – stanowią najbardziej rozpoznawalną parę tragicznych kochanków. Wypełniona emocjami historia ich życia wywarła olbrzymi...
