Powieść poetycka jest gatunkiem literackim charakterystycznym dla romantyzmu, czyli epoki, w której powstała. Za jej ojców powszechnie uznawani są Walter Scott i George Byron – czołowi przedstawiciele brytyjskiego romantyzmu. Głównymi cechami tego rodzaju twórczości są synkretyzm gatunkowy, fragmentaryczność i brak chronologiczności fabuły, tajemniczy nastrój i postać głównego bohatera, który jest jednostką wyróżniającą się, często rozdartą i zmuszoną dokonać wyboru tragicznego.
Jedną z najdoskonalszych reprezentacji powieści poetyckiej w naszej literaturze jest „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza. Dzieło to powstawało w okresie zesłania poety w głąb Rosji, gdzie, ukarany za członkowstwo w tajemnych organizacjach, pełnił on funkcję nauczyciela. Jego ówczesne doświadczenia (m. in. powstanie dekabrystów) i sytuacja Królestwa Polskiego (niewielkiej pozostałości po dawnej potędze Rzeczpospolitej) sprawiły, że posłużył się w swym utworze tzw. historyzmem maski. Umieszczona w odległej przeszłości akcja powieści poetyckiej Mickiewicza wyraźnie odnosi się do czasów współczesnych autorowi, myląc w ten sposób cenzurę.
„Konrad Wallenrod” jest utworem synkretycznym, czyli łączącym cechy epiki, liryki i dramatu. Opowieść o losach Waltera Alfa prowadzi narrator, zaś w dziele pojawiają się liczne pieśni i fragmenty liryczne. Z kolei elementami dramatu są dialogi bohaterów (przykładem mogą być rozmowy tytułowego bohatera z Aldoną).
Forma dzieła Adama Mickiewicza jest niezwykle kunsztowna. W większości napisane zostało ono regularnym jedenastozgłoskowcem, lecz na szczególną uwagę zasługuje heksametr polski (rodzima realizacja heksametru daktylicznego Homera), którym posłużył się Mickiewicz w opowieści wajdeloty.
„Konrad Wallenrod” jest utworem o fragmentarycznej i podzielonej fabule. Zastosowana została w nim inwersja czasowa – dzieło rozpoczyna się opisem wyborów mistrza krzyżackiego, a dopiero później pojawiają się w nim informacje o przeszłości Waltera Alfa, Halbana i pustelnicy. Zaburzeniu uległy także związki przyczynowo skutkowe. W ten sposób uzyskany został nastrój tajemniczości, który łączy się z elementami krajobrazu budującymi nastrój grozy (bohaterowie często przemieszczają się pod osłoną nocy).
Akcja dzieła Adama Mickiewicza osadzona została w średniowieczu (powieści poetyckie najczęściej dotyczyły wydarzeń historycznych) i możliwe jest dokładne jej określenie. By to uczynić, można odwołać się do postaci Konrada von Wallenrode (pierwowzoru głównego bohatera), który był mistrzem w okresie 1381 – 1383 oraz do księcia Witolda przebywającego w Malborku w 1382 r.
W koncepcję powieści poetyckiej wpisuje się także sama sylwetka głównego bohatera – jednostki wybitnej, wyróżniającej się na tle społeczeństwa. Walter Alf przeżywa rozterki, jest rozdarty między miłością do ojczyzny a uczuciem żywionym do kobiety. By osiągnąć założony cel i ratować Litwę, posuwa się do czynu godnego potępienia i wykraczającego poza granice ogólnie przyjętej moralności – zdrady. Od jego postaci wywodzi się termin „wallenrodyzm”, czyli dążenie do szlachetnego celu sposobami uważanymi za nieetyczne.
Dzieło Adama Mickiewicza wyraźnie wpasowuje się w konwencję powieści poetyckiej, a szczególnie uwypuklone zostały w nim postać głównego bohatera i kontekst historyczny, który miał niebagatelne znaczenie w podzielonej między zaborców Rzeczpospolitej.
Należę do osób które mają w zwyczaju przywiązywać się do różnych przedmiotów. Mam kilka kolekcji które bardzo sobie cenię i których...
Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...
Literatura może zmienić życie na dobre lub na złe – taki wniosek wydaje się nasuwać po lekturze „Lalki” Bolesława Prusa oraz „Innego świata”...
Zima to najpiękniejsza pora roku. Jest też porą najbardziej tajemniczą i pobudzającą wyobraźnię. Zimą wcześniej zapada zmrok i na niebie szybko pojawiają się gwiazdy....
„Potop” roztacza przed czytelnikiem bogaty krajobraz Rzeczpospolitej z lat 1655 - 1660. Był to okres bujnego rozkwitu baroku epoki kojarzonej w historii polskiej...
Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...
Pisarze i filozofowie przekonują nas że przyjaźń to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu. Przyjaciel wysłucha nas wspomoże w trudnych chwilach poradzi jak zachować...
Odpowiedź na pytanie czy Tezeusz jest bohaterem bez skazy nie jest odpowiedzią łatwą. Odbiorca mitu widzi obraz człowieka którego po śmierci czczą rzesz ludzi....
„Oblicze wojny” to obraz namalowany techniką olejną na płótnie o wymiarach 100 x 79cm. Powstał on w czasie pobytu Salvadora Dalego w Stanach Zjednoczonych...