Unikalne i sprawdzone teksty

Konrad Wallenrod jako powieść poetycka | wypracowanie

Powieść poetycka jest gatunkiem literackim charakterystycznym dla romantyzmu, czyli epoki, w której powstała. Za jej ojców powszechnie uznawani są Walter Scott i George Byron – czołowi przedstawiciele brytyjskiego romantyzmu. Głównymi cechami tego rodzaju twórczości są synkretyzm gatunkowy, fragmentaryczność i brak chronologiczności fabuły, tajemniczy nastrój i postać głównego bohatera, który jest jednostką wyróżniającą się, często rozdartą i zmuszoną dokonać wyboru tragicznego.

Jedną z najdoskonalszych reprezentacji powieści poetyckiej w naszej literaturze jest „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza. Dzieło to powstawało w okresie zesłania poety w głąb Rosji, gdzie, ukarany za członkowstwo w tajemnych organizacjach, pełnił on funkcję nauczyciela. Jego ówczesne doświadczenia (m. in. powstanie dekabrystów) i sytuacja Królestwa Polskiego (niewielkiej pozostałości po dawnej potędze Rzeczpospolitej) sprawiły, że posłużył się w swym utworze tzw. historyzmem maski. Umieszczona w odległej przeszłości akcja powieści poetyckiej Mickiewicza wyraźnie odnosi się do czasów współczesnych autorowi, myląc w ten sposób cenzurę.

„Konrad Wallenrod” jest utworem synkretycznym, czyli łączącym cechy epiki, liryki i dramatu. Opowieść o losach Waltera Alfa prowadzi narrator, zaś w dziele pojawiają się liczne pieśni i fragmenty liryczne. Z kolei elementami dramatu są dialogi bohaterów (przykładem mogą być rozmowy tytułowego bohatera z Aldoną).

Forma dzieła Adama Mickiewicza jest niezwykle kunsztowna. W większości napisane zostało ono regularnym jedenastozgłoskowcem, lecz na szczególną uwagę zasługuje heksametr polski (rodzima realizacja heksametru daktylicznego Homera), którym posłużył się Mickiewicz w opowieści wajdeloty.

„Konrad Wallenrod” jest utworem o fragmentarycznej i podzielonej fabule. Zastosowana została w nim inwersja czasowa – dzieło rozpoczyna się opisem wyborów mistrza krzyżackiego, a dopiero później pojawiają się w nim informacje o przeszłości Waltera Alfa, Halbana i pustelnicy. Zaburzeniu uległy także związki przyczynowo skutkowe. W ten sposób uzyskany został nastrój tajemniczości, który łączy się z elementami krajobrazu budującymi nastrój grozy (bohaterowie często przemieszczają się pod osłoną nocy).

Akcja dzieła Adama Mickiewicza osadzona została w średniowieczu (powieści poetyckie najczęściej dotyczyły wydarzeń historycznych) i możliwe jest dokładne jej określenie. By to uczynić, można odwołać się do postaci Konrada von Wallenrode (pierwowzoru głównego bohatera), który był mistrzem w okresie 1381 – 1383 oraz do księcia Witolda przebywającego w Malborku w 1382 r.

W koncepcję powieści poetyckiej wpisuje się także sama sylwetka głównego bohatera – jednostki wybitnej, wyróżniającej się na tle społeczeństwa. Walter Alf przeżywa rozterki, jest rozdarty między miłością do ojczyzny a uczuciem żywionym do kobiety. By osiągnąć założony cel i ratować Litwę, posuwa się do czynu godnego potępienia i wykraczającego poza granice ogólnie przyjętej moralności – zdrady. Od jego postaci wywodzi się termin „wallenrodyzm”, czyli dążenie do szlachetnego celu sposobami uważanymi za nieetyczne.

Dzieło Adama Mickiewicza wyraźnie wpasowuje się w konwencję powieści poetyckiej, a szczególnie uwypuklone zostały w nim postać głównego bohatera i kontekst historyczny, który miał niebagatelne znaczenie w podzielonej między zaborców Rzeczpospolitej.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Edgar Degas Primabalerina – opis...

Życie codzienne i kariery zawodowe aktorek tancerek wokalistek kabaretowych oraz cyrkówek nad wyraz interesowały mieszkańców Paryża przełomu wieków...

Rękopis znaleziony w Saragossie...

Powieść Jana Potockiego „Rękopis znaleziony w Saragossie” od dwóch stuleci elektryzuje czytelników. Chociaż za życia autora nie cieszyła się...

Groteska – definicja charakterystyka...

W XV wieku odkryto w Rzymie niezwykłą grotę pełną zadziwiających malowideł. Przedstawiały one połączenia ludzi i zwierząt i roślin. Motywy owe zaczęły być kopiowane...

Opis herbu Krakowa

Kraków to jedno z najważniejszych polskich miast. Przez długie wieki był stolicą naszego kraju miejscem zamieszkania króla. To tutaj znajduje się prastary...

Fowizm – definicja założenia...

Louis Vauxcelles francuski krytyk sztuki w czasie podziwiania wystawy obrazów miał krzyknąć iż widzi Donatella wśród bestii (Donatello był renesansowym rzeźbiarzem)....

Dramat romantyczny – definicja...

Definicja i wyznaczniki gatunku Dramat romantyczny to typ dramatu charakterystyczny dla epoki romantyzmu. Odrzuca on klasyczną koncepcję tej odmiany literackiej wyrastając...

Czy Stanisława Bozowska odniosła...

XIX wiek stanowił trudny okres dla Polaków. Kraj znajdował się pod zaborami a próby postań narodowych nie doprowadziły do odzyskania niepodległości. Jednak...

„Mały Książę” – planety...

Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę w pierwszej kolejności odwiedził ciała niebieskie zlokalizowane najbliżej jego asteroidy B-612. Były to planety 325 326 327...

Motyw zbrodni w literaturze

Zabicie drugiego człowieka we wszystkich kulturach uchodzi za doświadczenie ekstremalne. Nawet w okresach brutalnych i okrutnych odebranie życia uznawano za najgorszą zbrodnię...