Unikalne i sprawdzone teksty

Motyw labiryntu w literaturze i sztuce | wypracowanie

Labirynt to jeden z najpopularniejszych motywów w sztuce i literaturze. Przewija się on od starożytności aż do dzieł współczesnych twórców. Ma on głębokie znaczenie filozoficzne.

Najważniejszym bodaj obraz labiryntu, utrwalony na niezliczonych dziełach malarskich, to kreteńskie korytarze, wśród których zamknięty był mityczny Minotaur. Wzniesione przez Dedala więzienie skrywało bestię, pół człowieka, pół byka. Do czasu, aż został zgładzony przez Tezeusza, Minotaur domagał się ofiar z ludzi. W tej wizji labirynt skrywa przedwieczną grozę, potężne, utajone zło, które żąda ludzkiej krwi. Jednak labirynt stanowi również wyzwanie, którego trzeba się podjąć, by zdobyć sławę i mądrość.

W sztuce średniowiecznej wielokrotnie ukazywano życie człowieka, jako labirynt. Jego centrum była metaforyczna Jerozolima – miasto Chrystusa – do którego należało zmierzać, by zaznać wielkiego szczęście. Jednak pokusy tego świata odciągają człowieka od Boga, są owymi ślepymi korytarzami, w których można się zgubić.

Mniej oczywistą wizję labiryntu oferuje czytelnikowi nowsza literatura. Rozwój miast w XIX i XX wieku sprawił, że zaczęły one kojarzyć się z korytarzami, w których błąkał się Tezeusz. Fabryki, napędzane potężnymi, nieludzkimi maszynami parowymi, dzielnice biedoty skrywające nieludzką nędzę – to wszystko krajobrazy znajome mieszkańcom metropolii, które rozwinęły się po rewolucji przemysłowej. Zło, na jakie trafić może zbłąkany wędrowiec, nie ma jednak postaci fantastycznej bestii – jest nim natomiast cierpienie ludzi zgniatanych przez bezosobowe miasto. Doktor Tomasz Judym, bohater „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego, wędruje przez Warszawę i zagłębia się w kolejne kręgi industrialnego piekła. Zwiedza mieszkania proletariatu na ulicy Krochmalnej oraz stalownię, kojarzącą się z wizjami Dantego. Przestrzeń miasta z przełomu XIX i XX wieku jest człowiekowi równie obca, jak labirynt Minotaura.

Wreszcie interesującą wizję omawianego motywu przedstawił Guillermo del Toro w filmie „Labirynt fauna”. Bohaterka trafia na ślady drogi do fantastycznego świata. Na jej drodze stają jednak niezwykłe i niebezpieczne stworzenia. Wydaje się, że del Toro interpretuje motyw labiryntu w sposób klasyczny – jako owego miejsca skrywającego przedwieczne zło. Tak jednak nie jest – w przewrotnym podsumowaniu widz otrzymuje sugestię, że to nasz świat jest groźnym labiryntem. Magiczne bestie nie są w gruncie rzeczy złe – zło żyje natomiast w ludziach. Każdy z nas jest potencjalnym Minotaurem.

Motyw labiryntu w sztuce służy różnym celom. Przypomina człowiekowi o skomplikowaniu świata – o źle, które jest obok nas i tym, które odnaleźć można w naszych sercach.

 

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Lekarz – zawód czy posłannictwo?...

Zawód lekarza to jedna z najbardziej interesujących profesji. Nieustannie styka się on ze śmiercią ratuje ludzi przed chorobami i przynosi im ulgę w cierpieniu –...

Niezapomniana przygoda - opowiadanie...

Nigdy nie sądziłam że niezapomniana przygoda przytrafi mi się podczas drogi do szkoły. Od zawsze przecież chodziłam tą samą ścieżką przez las. Jednak do ostatniej...

Czy bohaterów „Dywizjonu 303”...

Arkady Fiedler w swojej książce „Dywizjon 303” nazywa polskich pilotów biorących udział w bitwie o Anglię współczesnymi rycerzami. Porównanie...

Czy kultura polska jest kulturą...

Odpowiedź na pytanie czy kultura polska jest kulturą o cechach mieszczańskich nie jest odpowiedzią łatwą. Można bowiem w polskiej kulturze dostrzec elementy twórczości...

Sens przypowieści biblijnych

Zazwyczaj gdy mowa o Biblii mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden obszerny tom....

„Jądro ciemności” - znaczenie...

Tytuł „Jądro ciemności” ma znaczenie symboliczne. Po pierwsze odnosi się do Afryki jako kontynentu czarnych ludzi – w sensie dosłownym – ale również...

Biedota w „Lalce” – opracowanie...

„Lalka” Bolesława Prusa jest dziełem w którym ukazana została szczegółowa panorama polskiego społeczeństwa. Co charakterystyczne dla powieści...

Motyw vanitas w literaturze i sztuce...

Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...

O czym mówią moje książki nocą...

„Książka nie jest tak fajna jak film!” – powiedział ostatnio mój kolega. „W filmie widzisz co robią bohaterowie słyszysz jak rozmawiają....