Nieszczęśliwa miłość jest czymś, co niezmiennie fascynuje artystów. Miłość szczęśliwa, spełniona wydaje się czymś banalnym. Bajkowa fraza „i żyli długo i szczęśliwie” nie oferuje gorących emocji, napięcia i konfliktu – a tym przecież żywi się literatura.
Do bodaj najsłynniejszych tego typu dzieł zalicza się „Romeo i Julia” Williama Szekspira. Utwór ten uznawany bywa za wręcz wzorcowy przykład ujęcia gorącej miłości, będącej przy tym miłością tragiczną. Julia i Romeo, młoda para zakochanych, wywodzą się z dwóch zwalczających się rodzin. Familie Montekich i Kapuletich pozostają w nieustannym sporze, a w renesansowej Italii takie vendetty uchodzą za świętość. Mimo to miłość przekracza waśń rodową – para za wszelką cenę stara się być razem i bierze potajemny ślub. Jednak na skutek nieszczęśliwych zbiegów okoliczności Romeo bierze Julię za martwą i popełnia samobójstwo. Kobieta, gdy budzi się z czegoś, co nie było śmiercią, a spowodowanym miksturą transem, widzi martwego ukochanego i również odbiera sobie życie. Rody godzą się ze sobą, dostrzegając, że ich spory wiodły do zagłady młodych – jednak ich śmierci nie da się cofnąć. Tragizm losów Romea i Julii polega na tym, że miłość rozgrywa się miedzy osobami związanymi konwenansami społecznymi i obyczajowymi.
Nieco inaczej wygląda sprawa z bohaterami „Świtezianki” Adama Mickiewicza. Tam młody myśliwy spotyka się z tajemniczą kobietą. Poprzysięga jej miłość, zdając sobie sprawę, że za niewierność czekają go straszne kary.
Dochowaj, strzelcze, to moja rada:
Bo kto przysięgę naruszy,
Ach, biada jemu, za życia biada!
I biada jego złej duszy!
Kobieta postawia przetestować ukochanego i udaje się doń pod inną postacią (najprawdopodobniej jest bowiem leśną nimfą). Na jej widok Zapomniał strzelec o swej dziewczynie. Za tę zdradę czeka go przyobiecana kara – zostaje na tysiąc lat zaklęty w drzewo. Zdradzona kobieta wydaje się również cierpieć. Chociaż bowiem „pląsa po srebrnym jeziorze” to jest „znikomym cieniem”, podobnie jak strzelec. Niewierność jednego z kochanków doprowadza do nieszczęścia obojga.
Kolejną wreszcie nieszczęśliwą miłość znaleźć można w „Syzyfowych pracach” Stefana Żeromskiego. Młodzieńczą fascynacją głównego bohatera powieści, Marcina Borowicza, jest niejaka „Biruta” (Anna Stogowska). Obserwujemy powolne rodzenie się miłości między tą parą. Ich uczucie zostaje jednak brutalnie przerwane – ojciec dziewczyny zostaje zmuszony z powodów zawodowych do wyjazdu w głąb Rosji. Marcin traci wszelką nadzieję na dalsze widywanie się z ukochaną.
Nieszczęśliwe miłości są częstym tematem literatury i sztuki. Powodem tego typu tragedii może być fakt osadzenia ukochanych w niesprzyjających warunkach społecznych lub gospodarczych („Romeo i Julia”, „Syzyfowe Prace”), niewierność jednego z kochanków („Świtezianka”) lub zwykły zbieg nieszczęśliwych przypadków (obraz Johna Millaisa „Ofelia”, odwołujący się do „Hamleta” Szekspira). Pewne jest jedno – nieszczęśliwa miłość przynosi cierpienia, a cierpienie od zawsze inspiruje artystów.
Życie codzienne i kariery zawodowe aktorek tancerek wokalistek kabaretowych oraz cyrkówek nad wyraz interesowały mieszkańców Paryża przełomu wieków...
Powieść Jana Potockiego „Rękopis znaleziony w Saragossie” od dwóch stuleci elektryzuje czytelników. Chociaż za życia autora nie cieszyła się...
W XV wieku odkryto w Rzymie niezwykłą grotę pełną zadziwiających malowideł. Przedstawiały one połączenia ludzi i zwierząt i roślin. Motywy owe zaczęły być kopiowane...
Kraków to jedno z najważniejszych polskich miast. Przez długie wieki był stolicą naszego kraju miejscem zamieszkania króla. To tutaj znajduje się prastary...
Louis Vauxcelles francuski krytyk sztuki w czasie podziwiania wystawy obrazów miał krzyknąć iż widzi Donatella wśród bestii (Donatello był renesansowym rzeźbiarzem)....
Definicja i wyznaczniki gatunku Dramat romantyczny to typ dramatu charakterystyczny dla epoki romantyzmu. Odrzuca on klasyczną koncepcję tej odmiany literackiej wyrastając...
XIX wiek stanowił trudny okres dla Polaków. Kraj znajdował się pod zaborami a próby postań narodowych nie doprowadziły do odzyskania niepodległości. Jednak...
Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę w pierwszej kolejności odwiedził ciała niebieskie zlokalizowane najbliżej jego asteroidy B-612. Były to planety 325 326 327...
Zabicie drugiego człowieka we wszystkich kulturach uchodzi za doświadczenie ekstremalne. Nawet w okresach brutalnych i okrutnych odebranie życia uznawano za najgorszą zbrodnię...