Odpowiedzialność przyjmować może różne formy. Inna jest odpowiedzialność człowieka prywatnego (małżonka, rodzica), a inna – obywatela. Artyści poświęcili wiele czasu na analizę różnych rodzajów odpowiedzialności. Warto zapoznać się z ich refleksjami, by lepiej pojąć zadania, które stanąć mogą przed nami samymi.
Odpowiedzialność obywatelską i osobistą łączą w sobie przedstawiciele rodziny Korczyńskich z „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Ci kresowi szlachcie ze wszystkich sił starają się zachować rodzinny majątek – jest to zadanie, które wynika zarówno z poczucia obowiązku wobec własnej rodziny, jak i wobec narodu. Owi ciężko pracujący mężczyźni (Benedykt i Witold) chcą zachować rodowe dziedzictwo. Ale zdają sobie też sprawę, że utrzymanie majątku polskiej szlachty jest formą oporu wobec rosyjskich władz. Różne formy odpowiedzialności łączą się więc w jedno działanie. Korczyńskim nieobce też były czyny motywowane wyłącznie patriotyzmem – Andrzej, brat Benedykta, poległ bowiem w powstaniu styczniowym.
Obywatelskiego poświęcania nie można również odmówić generałowi Ordonowi, bohaterowi „Reduty Ordona”. Ów żołnierz, jeden z dowódców powstania listopadowego, woli wysadzić się w powietrze, niż oddać w ręce wroga. Podobnie czyni zresztą pułkownik Michał Jerzy Wołodyjowski, bohater „Pana Wołodyjowskiego” Henryka Sienkiewicza. Wysadza on twierdzę w Kamieńcu Podolskim, bo wcześniej złożył przysięgę, że prędzej straci życie, niż przekaże zamek wrogowi. Można się zastanawiać, czy Ordon i Wołodyjowski zdecydowali się na poświęcenie życia bardziej z powodów patriotycznych, czy raczej powodu wpływu silnego etosu żołnierza. Honor był doceniany przez wojskowych wszystkich narodowości. W „Ogniem i Mieczem” Sienkiewicza znajduje się scena, w której dowódca niemieckich najemników podejmuje nierówną walkę z kozakami. W jego przypadku motywacja patriotyczna nie wchodzi w grę – natomiast do takiego czynu pcha go etos wojownika, który nie łamie swojej przysięgi. W postaciach Ordona i Wołodyjowskiego inspiracje patriotyczne i honor żołnierza łączyły się i trudno ocenić, która forma odpowiedzialności była dla nich bardziej istotna.
Zdecydowanie patriotyczny charakter wydaje się mieć natomiast poświęcenie młodego powstańca z obrazu Artura Grottgera „Pożegnanie powstańca”. To ewidentnie nie jest żaden zawodowy żołnierz, a zwykły szlachcic, czujący potrzebę służby ojczyźnie. Młoda kobieta żegna go czule. Oboje wydają się idealistami, gotowymi do poświęceń dla kraju, za który czują się odpowiedzialni. Zapewne nie zdają sobie sprawy z ciężkiego losu powstańca, który czeka mężczyznę.
Odpowiedzialność może mieć różne formy. Można być odpowiedzialnym za losy rodzinnego majątku, za honor własny lub swojej formacji (w przypadku dowódcy oddziału wojskowego), a także za ojczyznę. Co istotne, lojalności owe mogą się przenikać. Wielokrotnie poczucie odpowiedzialności za ojczyznę pokrywa się z chęcią służenia własnemu rodowi, a także dbałością o własną godność.
Definicja wyznaczniki gatunku Jest to specyficzny rodzaj powieści który jak sama nazwa wskazuje skoncentrowany jest przede wszystkim na przeżyciach wewnętrznych psychice...
„Lalka” jako powieść realistyczna prezentuje szeroką panoramę polskiego społeczeństwa. Nie jest to jedynie pobieżne przedstawienie polegające na wyliczeniu...
Jest wiele zawodów które mnie interesują istnieje wiele rzeczy które wydają mi się warte spróbowania. Jednak najbardziej chciałbym zostać nauczycielem....
Tytułowy bohater dramatu Juliusza Słowackiego jest postacią dynamiczną. Wraz z rozwojem fabuły zdobywając nowe doświadczenia i poznając mechanizmy rządzące światem...
Definicja Historyzm jest pojęciem niezwykle szerokim odnoszącym się do kultury. W jego obrębie wyróżnić można historyzm architektoniczny i związany ze sztukami...
„Droga do Rosji” to poemat rozpoczynający „Ustęp” trzeciej części „Dziadów”. Fragment ten znacznie odróżnia się od samego...
Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...
Wizja świata ukazana w „Szewcach” Stanisława Ignacego Witkiewicza budzi u czytelnika ciekawość i niepokój. Ten drugi stan nasila się wraz z postępem...
Zielone Wzgórze to miejsce które stało się domem małej Ani Shirley. Zamieszkiwane było przez dwie osoby – Mateusza oraz Marylę. Nie było to miejsce...