Unikalne i sprawdzone teksty

Motyw odwagi w literaturze i sztuce | wypracowanie

Odwaga to jedna z najbardziej docenianych cnót. Nikt nie pragnie uchodzić za tchórza, natomiast każdy z przyjemnością słucha, gdy ktoś nazywa go dzielnym. Przed stu laty za zarzucenie komuś braku odwagi można było zostać wyzwanym na pojedynek. To chyba najlepiej ukazuje wagę tej cnoty w oczach społeczeństwa. Jak jednak odwaga przedstawiana jest w literaturze i sztuce? Jaki rodzaj odwagi cenią artyści?

Może mieć ona wydźwięk patriotyczny. W końcu niewątpliwie jest odwagą poświęcanie sią dla dobra ojczyzny, ryzykowanie dla niej życia. Taki rodzaj dzielności dojrzymy w dziełach Artura Grottgera, na przykład w „Pożegnaniu powstańca”. Młody mężczyzna rusza, by stoczyć nierówno walkę o wyzwolenie Polski. Po stroju widzimy, że to zwykły, prowincjonalny szlachetka – ktoś, kto w oczach ówczesnej elity zasługiwałby najpewniej na żart. Jednak Grottger ukazuje go w pozie patetycznej, wręcz odpowiedniej dla postaci mitologicznej. Odwaga, jaką wykazuje się ów młodzieniec, uwzniośla jego osobę. Jego gest spotyka się z entuzjazmem pięknej młodej dziewczyny – to również zasługa odwagi. Czy ta kobieta spojrzałaby na niego, gdyby nie zdecydował się ruszyć w bój, gdyby nie okazał się tak wspaniały?

Dla wielkiej sprawy poświęcają się Bilbo i Sam, bohaterowie „Władcy Pierścieni” J. R. R. Tolkiena. Para zwykłych hobbitów rusza w groźną misję, polegającą na zniszczeniu tytułowego pierścienia. Losy świata położone zostają na barkach dwóch niepozornych postaci. Hobbici przywykli do dobrego jedzenia, ciepłych norek i zabaw z przyjaciółmi. Żaden z nich nie byłby uznany za herosa – niemniej to oni doprowadzają do triumfu dobra. Nieraz wahają się i są bliscy załamania. W końcu muszą się zmierzyć z przerażającym złem – orkami, pajęczycą Szelobą oraz władcą ciemności, Sauronem. Jednak ostatecznie górą jest ich poczciwość, lojalność wobec przyjaciół oraz dobroć. Te cechy pomagają im wytrwać pokusy i pokonać niebezpieczeństwa – to z nich bierze się odwaga.

Wreszcie odwagę ukazuje Stanley Kubrick w swoim filmie „Spartakus”, opowiadającym o powstaniu rzymskich niewolników. W finałowej scenie Rzymianie oferują lżejsze kary schwytanym i pokonanym niewolnikom, jeśli wydadzą tytułowego przywódcę buntu. Wiadomo, że czeka go okrutna kaźń. Kolejni jeńcy wstają jednak i mówią „ja jestem Spartakus”. Ten akt odwagi nie ma żadnego praktycznego celu – wręcz przeciwnie, może przynieść tylko cierpienie. Jednak dzięki niemu ci, którzy przez całe życie byli traktowani jak przedmioty, mogą poczuć się przez chwilę ludźmi.

Odwaga w sztuce ma różne oblicza. Może być on ryzykowaniem dla ojczyzny (Grottger), przyjaciół (Tolkien) lub poświęceniem w imię własnej godności. Jedno jest dla artystów pewne – to odwaga pozwala nam wyrosnąć ponad przeciętność i nawet najmniejszego hobbita uczynić zbawcą świata.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Lekarz – zawód czy posłannictwo?...

Zawód lekarza to jedna z najbardziej interesujących profesji. Nieustannie styka się on ze śmiercią ratuje ludzi przed chorobami i przynosi im ulgę w cierpieniu –...

Niezapomniana przygoda - opowiadanie...

Nigdy nie sądziłam że niezapomniana przygoda przytrafi mi się podczas drogi do szkoły. Od zawsze przecież chodziłam tą samą ścieżką przez las. Jednak do ostatniej...

Czy bohaterów „Dywizjonu 303”...

Arkady Fiedler w swojej książce „Dywizjon 303” nazywa polskich pilotów biorących udział w bitwie o Anglię współczesnymi rycerzami. Porównanie...

Czy kultura polska jest kulturą...

Odpowiedź na pytanie czy kultura polska jest kulturą o cechach mieszczańskich nie jest odpowiedzią łatwą. Można bowiem w polskiej kulturze dostrzec elementy twórczości...

Sens przypowieści biblijnych

Zazwyczaj gdy mowa o Biblii mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden obszerny tom....

„Jądro ciemności” - znaczenie...

Tytuł „Jądro ciemności” ma znaczenie symboliczne. Po pierwsze odnosi się do Afryki jako kontynentu czarnych ludzi – w sensie dosłownym – ale również...

Biedota w „Lalce” – opracowanie...

„Lalka” Bolesława Prusa jest dziełem w którym ukazana została szczegółowa panorama polskiego społeczeństwa. Co charakterystyczne dla powieści...

Motyw vanitas w literaturze i sztuce...

Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...

O czym mówią moje książki nocą...

„Książka nie jest tak fajna jak film!” – powiedział ostatnio mój kolega. „W filmie widzisz co robią bohaterowie słyszysz jak rozmawiają....