Akcja „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego umieszczona została w szczególnym, przełomowym dla Polski wycinku historii. Po zakończeniu I wojny światowej niepodległość stała się faktem. Jednakże okupione krwią tysięcy bohaterów zwycięstwo, które odniesiono po 123 latach od zniknięcia Rzeczpospolitej z map, nie było finalne. Najpierw na drodze ku wolności Polski stanęli bolszewicy - bohatersko odparci w wygranej wojnie stoczonej w latach 1919 - 1921. Drugą spośród największych przeszkód, z jakimi musieli zmierzyć się twórcy nowej struktury państwa, były liczne problemy wewnętrzne. Kwestie te poruszano w ożywionej decyzji dotyczącej odrodzonej Polski. Tę z kolei zawarł w swej powieści Żeromski.
Główny bohater „Przedwiośnia” przyjeżdża do Polski z terenów dzisiejszego Azerbejdżanu. Konfrontacja z rzeczywistością kraju przodków nie jest dla Baryki niczym łatwym. Ojciec - pan Seweryn - opowiadał mu o wspaniałym miejscu, w którym zobaczy szklane domy i niezwykle rozwiniętą technikę, a ludzie będą silni, zdrowi i szczęśliwi. Żadne z tych słów nie znalazły potwierdzenia w rzeczywistości. Cezary, chociaż rozczarowany i zniechęcony, pamiętał o tym, jak jego rodzice tęsknili za ojczyzną. Dlatego rozpoczął studia medyczne i postanowił osiedlić się w Warszawie.
Stabilizacja Baryki nie trwała jednak długo. Już w 1919 wybuchła wojna polsko - bolszewicka, a młodzieniec zaciągnął się do wojska. Na froncie mógł Baryka zobaczyć, z jaką ofiarnością Polacy walczyli za swoją ojczyznę, jak wiele gotowi byli zrobić. Los chciał, że w czasie wojny poznał Hipolita Wielosławskiego, z którym połączyła go przyjaźń. W akcie wdzięczności za uratowanie życia Wielosławski zaprosił Barykę do swej posiadłości - leżącej nieopodal Częstochowy Nawłoci.
Pobyt w majątku Hipolita był dla głównego bohatera czasem ambiwalentnym. Z jednej strony Cezary doskonale czuł się w szlacheckim dworku, a radośnie spędzany czas leczył rany psychiczne odniesione w Baku i na wojnie. Z drugiej strony bohater boleśnie przeżył rozczarowanie miłosne oraz dokonał wielu obserwacji tego, w jaki sposób żyli najubożsi robotnicy.
Po powrocie do Warszawy Baryka stanął między Szymonem Gajowcem a komunistami. Pracownika ministerstwa znał jeszcze z opowieści ojca i matki, Lulka (zwolennika ideologii komunistycznej) z kolei spotkał po raz pierwszy w mieszkaniu Buławnika.
Historia głównego bohatera „Przedwiośnia” jest kluczowa dla odczytania dyskusji na kształtem odrodzonej Polski. Podążając śladami Baryki, czytelnik ogląda bowiem szeroką panoramę kraju, dostrzega szereg problemów i zjawisk wymagających naprawy. To do epizodów z Nawłoci odwoływał się przecież Lulek, opowiadając koledze o ruchu proletariackim.
Wśród kluczowych w tym aspekcie fragmentów „Przedwiośnia” wymienić można jedną z ostatnich rozmów Cezarego Baryki z Szymonem Gajowcem. Główny bohater wyznał pracownikowi ministerstwa, że uczestniczył w spotkaniu komunistów (zabrał go na nie Lulek). Informację tę pan Szymon przyjął z rezerwą i niedowierzaniem, a następnie skwitował ją ironicznym stwierdzeniem Uczył Piotr Marcina. Był bowiem Gajowiec zwolennikiem stopniowo wprowadzanej, racjonalnej i konsekwentnej zmiany państwa polskiego. Opowiadał się wiec przeciwko rewolucji, a za działaniem spokojnym, ufundowanym na gruncie tradycji. Jego poglądów zupełnie nie podzielał Cezary Baryka, który tomom akt i stertom papierów zawierającym nową ideę Polski przeciwstawiał głodujących na ulicach ludzi. Główny bohater wyraźnie stwierdził, że kraj i ludzie nie mają czasu czekać na wolne i dogłębnie przemyślane reformy, oni potrzebują wielkiej idei, która pomoże ich zjednoczyć i pozwoli im znaleźć swoje miejsce. W tym celu Baryka postulował jak najprędsze otwieranie zakładów pracy, wykupienie ziemi od magnatów (postrzegał ich jako jedno z największych zagrożeń dla kraju) itp. Z kolei Gajowiec uważał, że priorytetową sprawą powinno być umocnienie granic, a następnie wprowadzenie wspólnej monety. Czas na kolejne reformy dopiero nadejdzie.
W zamykającej utwór scenie Cezary Baryka maszeruje na czele manifestacji robotniczej, która zbliża się do Belwederu. Nie jest to jeszcze bohater dojrzały, w pełni ukształtowany. Jednakże zgromadzone przezeń doświadczenia popychają go właśnie do takiego kroku. Nawet jeśli decyzja Baryki podjęta została pod wpływem emocji (zarzucał przecież komunistom przesadę w gloryfikowaniu proletariatu, nie zgadzał się też z pomysłem zniesienia granic), udowadnia ona, jak trudna i skomplikowana była sytuacja kraju, a szczególnie w oczach młodych i pełnych zapału.
O ile Baryka staje po stronie komunistów, o tyle narrator „wybiera” Szymona Gajowca i jego racjonalną, stopniową (ewolucyjną) i opierającą się na tradycji oraz patriotyzmie koncepcję.
Przed Polską roztaczają się więc dwie drogi - ewolucyjna i rewolucyjna. Być może jedna z nich prowadzi właśnie do szklanych domów i wspaniałej, lecz utopijnej wizji, o której mówił synowi Seweryn Baryka. Jednakże młody Cezary, maszerując na Belweder, zupełnie o tym nie myśli, pragnie głównie tego, by w jego ojczyźnie ludzie wiedli godny żywot.
Czasy krucjat to jeden z ciekawszych a zarazem najstraszniejszych okresów w dziejach chrześcijaństwa. Była to epoka surowa i okrutna a walki między chrześcijanami...
Marzyciel to postać bardzo dwuznaczna. Dzisiaj nie wydaje się być w cenie. W końcu nasza epoka jak mało która ceni konkretne osiągnięcia. Najlepiej żeby osiągniecia...
„Chłopi” Władysława Reymonta noszą wyraźne cechy powieści realistycznej. Pisarz stworzył w tym dziele niezwykle szczegółowy obraz wiejskiej społeczności...
Tegoroczne wakacje będą dla mnie niezapomniane. To podczas nich miałem okazję przeżyć naprawdę ciekawą przygodę. Wybrałem się razem z rodzicami nad morze. Tam spędzaliśmy...
Rusyfikacja należy do kluczowych tematów powieści Stefana Żeromskiego „Syzyfowe prace”. Dzieło owo wydane po raz pierwszy w 1897 roku oparte jest w dużej...
Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę w pierwszej kolejności odwiedził ciała niebieskie zlokalizowane najbliżej jego asteroidy B-612. Były to planety 325 326 327...
„Sąd Parysa” to obraz którego Rubens stworzył kilka wersji. Ostatnia z wersji datowana jest na około 1639 roku. Opis „Sąd Parysa” to bezpośrednie...
Dwóch rycerzy rodem z Bogdańca wracając z Litwy gdzie walczyli dla księcia Witolda zmierza do Krakowa. Wkrótce ma przyjść na świat dziecko króla Władysława...
W naszym codziennym życiu któremu towarzyszy poczucie stabilności i bezpieczeństwa często nie zastanawiamy się jak wielkim darem jest dla nas świat. Piękno otaczającej...