Unikalne i sprawdzone teksty

Środki stylistyczne w Reducie Ordona | wypracowanie

„Reduta Ordona” napisana została przez Mickiewicza w 1832 r., kiedy poeta przebywał w Dreźnie. Podtytuł „Opowiadanie adiutanta” sugeruje, że podmiotem lirycznym w dziele jest naoczny świadek opisywanych wydarzeń. Zatem ich opis prowadzony będzie z perspektywy pola bitwy, odznaczając się przy tym dynamiką i subiektywnością. W jego budowie niezwykle ważną role pełnią użyte środki stylistyczne, jakie nadają tekstowi niepowtarzalny charakter.

Już pierwsza strofa wprowadza znaczne tempo. Proces ten odbywa się na zasadzie kontrastu. Rozpoczynające utwór słowa: Nam strzelać nie kazano. - Wstąpiłem na działo I spójrzałem na pole; dwieście armat grzmiało brzmią spokojnie, dobiegają jakby z dystansu. Jednak już następne wersy: Artyleryi ruskiej ciągną się szeregi, / Prosto, długo, daleko, jako morza brzegi; / I widziałem ich wodza: przybiegł, mieczem skinął wprowadzają dynamizujące wyliczenia oraz przerzutnie zdające się oddawać sytuację z pola bitwy (Długą czarną kolumną, jako lawa błota, / Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy / Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy).

Druga zwrotka, która stanowi opis tytułowej reduty, także w wartki sposób oddaje przebieg wydarzeń. Uwagę przykuwa kontrastujący z czarną armią nieprzyjaciela, biały i wąski szaniec. W dodatku, dla lepszego oddania wojennego zamętu oraz wrażenia, jakie wywiera na nim starcie, podmiot liryczny posługuje się porównaniami zaczerpniętymi ze świata przyrody nieożywionej i ożywionej (tutaj często animizacje) - Jak w fale bryła lawy, pułk dymem zachmurza oraz np. Ryczy jak byk przed bitwą, miota się, grunt ryje; - / Już dopadła; jak boa śród kolumn się zwija.

Czwarta strofa przełamuje nieco przyjętą dotychczas konwencję i rozpoczyna się dwoma pytaniami retorycznymi: Gdzież jest król, co na rzezie tłumy te wyprawia? / Czy dzieli ich odwagę, czy pierś sam nadstawia? Przedstawiona zostaje tutaj postać cara. W obrazie malowanym słowami podmiotu lirycznego bardzo wyraźnie ujawniają się jego cechy boskie (włada niemal połową świata, wszyscy padają przedeń na kolana) oraz demoniczne, co podkreśla ta apostrofa: Mocarzu, jak Bóg silny, jak szatan złośliwy. Podobną strukturę ma piąta strofa, która także opiera się na rozbudowanym wyliczeniu cech stracha i sposobu, w jaki reagują na nie poddani (Car gniewa się - ze strachu mrą jego dworzany).

Kolejna zwrotka ponownie ukazuje pole bitwy i rozpoczyna się zwiększającym tempo wykrzyknieniem (dwukrotnie powtórzenie ura). Tym razem starcie oddane zostaje za pośrednictwem wizualizacji (barwy, błyski itp.) i ponownie użytych porównań do świata przyrody (zestawienie reduty zalanej przez wojsko nieprzyjaciela z motylem wrzuconym do mrowiska).

W strofie siódmej pojawia się jeden z najbardziej przejmujących fragmentów utworu. Oparty na zagęszczeniu czasowników opis przeładowywania broni (oddaje to tempo działania żołnierzy) stopniowo zwalnia, by w pełni oddać dramat człowieka, który nie znalazł więcej amunicji (Broń od oka do nogi, od nogi na oko: / Aż ręka w ładownicy długo i głęboko / Szukała, nie znalazła - i żołnierz pobladnął, / Nie znalazłszy ładunku, już bronią nie władnął).

Kolejne dwie zwrotki stopniowo budują napięcie (dialogi, pytania retoryczne), by w końcu rozładować je w ostatniej strofie, czyniąc to za pomocą opisu wysadzenia reduty i krajobrazu, jaki odsłonił opadający dym - Spojrzałem na redutę; - wały, palisady, / Działa i naszych garstka, i wrogów gromady; / Wszystko jako sen znikło. - Tylko czarna bryła / Ziemi niekształtnej leży - rozjemcza mogiła. / Tam i ci, co bronili, -i ci, co się wdarli, / Pierwszy raz pokój szczery i wieczny zawarli. Co ciekawe, opis zniszczeń nie jest przejmujący – brak tutaj epitetów i zestawień podkreślających destrukcję, a wszystko łagodzi porównanie do snu i przywołanie rozjemczej mogiły. W ten sposób samo wysadzenie reduty jest w pewien sposób mitologizowane.

Ostatni fragment wiersza stanowi swego rodzaju przepowiednię – ostrzeżenie. Odzwierciedla to także słownictwo – spokojne, precyzyjne, dalekie od bitewnego zamętu i nieporządku.

„Reduta Ordona” jest wierszem o niezwykle rozbudowanej warstwie stylistycznej. Dzięki zastosowaniu dynamizujących czasowników oraz wyliczeń doskonale oddaje zamęt bitwy, która unaoczniana jest poprzez odwołania do świata przyrody (na tym tle wyróżnia się tytułowy szaniec). W podobny sposób ukazany zostaje car – odpowiedzialny za cierpienie tysięcy ludzi i łączący w sobie cechy demoniczne oraz boskie. Przyjęty przez Mickiewicza sposób obrazowania nadaje opisanym wydarzeniom szczególne znaczenie, podnosząc ich rangę i jakby wynosząc je ponad ludzki świat.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy warto być emigrantem? Rozprawka...

Sprawa emigracji jest niezwykle aktualna w naszych czasach – w końcu setki tysięcy naszych rodaków opuszczają Polskę i udają się do innych krajów w...

Sarmatyzm – charakterystyka

W okresie Oświecenia sarmatyzm stał się wręcz synonimem zacofania i ciemnoty. Kojarzono go ze szlacheckim konserwatyzmem niechętnym edukacji nowym ideom i reformom politycznym...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Akademizm – cechy opis założenia...

Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...

Monolog Kordiana na szczycie Mont...

Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Opis tarczy Achillesa – środki...

Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

Dramat symboliczny – definicja...

Definicja wyznaczniki gatunku Dramat symboliczny to specyficzny rodzaj dramatu który pozwala na szersze i niedosłowne przedstawienie zamierzonego przekazu. Sama nazwa...