„Kartoteka” Tadeusza Różewicza często określana jest jako antydramat, ponieważ została skonstruowana na zasadach łamiących tradycyjną konwencję gatunku. Po pierwsze, świat przedstawiony jest tu bliżej nieokreślony, ani miejsce ani czas akcji nie zostają skonkretyzowane. Co więcej, przestrzeń sceniczna nie tworzy iluzji rzeczywistości – pokój Bohatera zamienia się bowiem to w ulicę, to w kawiarnię, a innym razem w salę maturalną.
Po drugie, bohater, w przeciwieństwie do postaci tradycyjnego dramatu, nie nosi żadnych konkretnych rysów. Ma wiele imion, nieustannie zmienia się również jego wiek: raz jest małym chłopcem, a za chwilę dojrzałym mężczyzną. Bohater jest zatem everymanem, nie konkretną postacią, ale typem, reprezentantem pokolenia. Pozostali bohaterowie są zaś charakteryzowani jedynie przez profesję lub rolę społeczną, np. dziennikarz, wujek, rodzice.
Motywacja bohaterów jest niezrozumiała. Co więcej, nie mamy tu do czynienia z działaniem, ale z pozornym „dzianiem się”. Tradycyjną akcję zastępują luźne rozmowy, nie ma punktu kulminacyjnego ani związków przyczynowo-skutkowych.
Następnie, Różewicz zupełnie zmienia rolę chóru. Nie pełni on bowiem roli komentatora akcji, ale chce się w nią włączyć, a wypowiedzi chóru przypominają bełkot. W końcu zaś Bohater zabija starców z chóru.
Odejście od konwencji tradycyjnego dramatu w wypadku „Kartoteki” zaznacza się także na poziomie kompozycji – utwór nie jest podzielony na akty i sceny. Ponadto zaś Różewicz zmienia znaczenie języka postaci. Nie służy on bowiem wzajemnej komunikacji, jest pełen wulgaryzmów, kolokwializmów, a ponadto przypomina bezładny bełkot.
Śmierć choć nieuchronna nigdy nie jest łatwa. W jej obliczu każdy człowiek czuje się zagubiony przerażony. Niezależnie czy to jego dotyczy to co nieuchronne czy jego...
DefinicjaPytanie retoryczne to pytanie które często pojawia się w literaturze czy też w różnego rodzaju mowach przemówieniach oraz wypowiedziach kierowanych...
Sensualizm to słowo które w swoim znaczeniu nawiązuje do zmysłów i to one w opisywanym poglądzie określanym odgrywają największą rolę. Pogląd ten swoje...
Wiele osób żali się na to że ich życie jest nudne. „Dzień mija za dniem i każdy jest podobny do poprzedniego” mówią się. Ale z drugiej strony...
Santiago bohater powieści Ernesta Hemingwaya „Stary człowiek i morze” mówi: „Człowiek nie jest stworzony do klęsk”. To bardzo paradoksalna...
Olejny obraz Maxa Ernsta „Dzień i noc” pochodzi z 1941 roku. Namalowany został w Stanach Zjednoczonych gdzie artysta udał się uciekając przez trwającą w Europie...
Ktoś mądry powiedział że trzeba umieć zachować złoty środek. Na pytanie co zmieniłbyś we współczesnym świecie gdybyś miał wielką władzę lub potężną...
Premiera mało którego dzieła XX-wiecznej sztuki wywołała takie kontrowersje jak prezentacja „Fontanny” Marcela Duchampa. Trudno się temu dziwić –...
Literatura stanowi doskonałą rozrywkę. Pozwala nam obcować z fascynującymi postaciami śledzić niezwykłe wydarzenia poznawać odległe kraje. Ale nie tylko – książki...